Aksum Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Etiyopya

Aksum bölgesinde yağışlı sezon rahat ve kapalı ve kurak sezon da ılık ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 10°C ila 29°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren 8°C altında ve 31°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Aksum ziyaretinde zamanı Ekim başından Mayıs başına.

Ilık mevsim 4,0 ay uzunluğundadır ve 30 Ocak tarihinde başlayıp 29 Mayıs tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 27°C üzerindedir. Aksum bölgesindeki en sıcak ay Mayıs ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 27°C iken düşük sıcaklık 17°C düzeyindedir.

Serin mevsim 1,6 ay uzunluğundadır ve 8 Temmuz tarihinde başlayıp 27 Ağustos tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 22°C altındadır. Aksum bölgesindeki en soğuk ay Ağustos ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 15°C iken yüksek sıcaklık 21°C düzeyindedir.

Aksum bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Aksum bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 27 Eylül civarında başlar ve 7,9 ay boyunca sürüp 23 Mayıs civarında sona erer.

Aksum bölgesinde yılın en açık ayı Kasım ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %77 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 23 Mayıs civarında başlayıp 4,1 ay boyunca sürer ve 27 Eylül civarında biter.

Aksum bölgesinde yılın en bulutlu ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %84 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Aksum bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca yüksek oranda değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 2,5 ay boyunca 23 Haziran tarihinden 8 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %36 oranından yüksektir. Aksum bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 20,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Kurak sezon 8 Eylül tarihinde başlayıp 23 Haziran tarihine kadar 9,5 ay sürer. Aksum bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Aksum bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Ağustos olup, ortalama yağış 20,5 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 3 Ağustos tarihinde %73 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Aksum aylık yağış miktarında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,5 ay boyunca 5 Nisan tarihinden 20 Ekim tarihine sürmektedir. Aksum bölgesinde en yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 186 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 20 Ekim tarihinden 5 Nisan tarihine kadar 5,5 ay boyunca sürmektedir. Aksum bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 1 milimetre düzeyindedir.

Aksum gün uzunluğu yıl boyunca değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 11 saat 18 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 12 saat 58 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 1 Haziran tarihinde 05:55 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 23 Ocak tarihinde 58 dakika sonra 06:53 saatindedir. En erken gün batımı 20 Kasım tarihinde 17:53 saatinde ve en geç gün batımı 8 Temmuz tarihinde 1 saat 4 dakika sonra 18:57 saatindedir.

2024 yılında Aksum bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Aksum bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Aksum ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 10,8 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 6 Ekim tarihinden 15 Mayıs tarihine kadar 7,3 ay boyunca sürer. Aksum bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 13,1 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 15 Mayıs tarihinden 6 Ekim tarihine kadar 4,7 ay boyunca sürmektedir. Aksum bölgesinde yılın en sakin ayı Eylül ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,6 kilometre/saat olmaktadır.

Aksum bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 11 Mart tarihinden 5 Nisan tarihine 3,6 hafta boyunca en yüksek %39 ile 28 Mart tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 5 Nisan tarihinden 1 Haziran tarihine 1,9 ay boyunca ve 12 Eylül tarihinden 11 Mart tarihine 6,0 ay boyunca en yüksek %50 ile 12 Mayıs tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 1 Haziran tarihinden 1 Eylül tarihine 3,0 ay boyunca en yüksek %82 ile 16 Temmuz tarihinde esmektedir.

Havanın Aksum bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Aksum bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Ekim başından Mayıs başına, en yüksek skoru alan ise Kasım ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Aksum ziyaretinin en iyi zamanı Şubat başından Mayıs sonuna, en yüksek skoru alan ise Nisan ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Aksum bölgesindeki sıcaklıklar yıl boyu yeterince ılık olduğundan bu koşullarda yetiştirme döneminden bahsetmek anlamlı değildir. Yine de çizelge yıl boyunca görülen sıcaklıkların bir göstergesi olması için aşağıya bırakılmıştır.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca biraz mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,9 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 19 Şubat tarihinden 24 Mayıs tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Aksum bölgesinde en güneşli ay Nisan ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,4 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 5,2 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 7 Temmuz tarihinden 27 Ağustos tarihine kadar 1,6 ay boyunca sürer. Aksum bölgesinde en karanlık ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama 4,8 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Aksum bölgesi coğrafi koordinatları 14,121° enlem, 38,723° boylam ve 2.131 m yüksekliktir.

Aksum bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 271 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 2.153 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (978 metre). 80 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (2.905 metre).

Aksum bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%100) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%93) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%68) ve çalılık (%15) ile kaplıdır.