Köse Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Türkiye

Köse bölgesinde yazlar ılık, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -11°C ila 26°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -19°C altında ve 32°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Köse ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Eylül başına.

Ilık mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 11 Haziran tarihinde başlayıp 20 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 21°C üzerindedir. Köse bölgesindeki en sıcak ay Ağustos ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 26°C iken düşük sıcaklık 11°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 29 Kasım tarihinde başlayıp 7 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 4°C altındadır. Köse bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -11°C iken yüksek sıcaklık -2°C düzeyindedir.

Köse bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Köse bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 5 Haziran civarında başlar ve 3,7 ay boyunca sürüp 27 Eylül civarında sona erer.

Köse bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %97 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 27 Eylül civarında başlayıp 8,3 ay boyunca sürer ve 5 Haziran civarında biter.

Köse bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %54 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Köse bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 8,9 ay boyunca 17 Eylül tarihinden 13 Haziran tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %16 oranından yüksektir. Köse bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 7,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Nisan ayıdır.

Kurak sezon 13 Haziran tarihinde başlayıp 17 Eylül tarihine kadar 3,1 ay sürer. Köse bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 1,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Köse bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 4 Mart tarihinde başlayıp 27 Kasım tarihine kadar 8,8 ay boyunca en yaygın olandır. Köse bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mayıs olup, ortalama yağış 7,3 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 27 Kasım tarihinde başlayıp 4 Mart tarihine kadar 3,2 ay boyunca en yaygın olandır. Köse bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 3,3 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Köse aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 9,1 ay boyunca 2 Mart tarihinden 7 Aralık tarihine sürmektedir. Köse bölgesinde en yağmurlu ay Ekim olup, ortalama yağış 46 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 7 Aralık tarihinden 2 Mart tarihine kadar 2,9 ay boyunca sürmektedir. Köse bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 4 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Köse aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,9 ay boyunca 17 Ekim tarihinden 14 Nisan tarihine sürmektedir. Köse bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 208 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 14 Nisan tarihinden 17 Ekim tarihine kadar 6,1 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 20 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Köse gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 18 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 2 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 04:51 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 6 Ocak tarihinde 2 saat 53 dakika sonra 07:44 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 16:55 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 0 dakika sonra 19:55 saatindedir.

2024 yılında Köse bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Köse bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Köse ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 10,9 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 1 Aralık tarihinden 29 Nisan tarihine kadar 4,9 ay boyunca sürer. Köse bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,4 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 29 Nisan tarihinden 1 Aralık tarihine kadar 7,1 ay boyunca sürmektedir. Köse bölgesinde yılın en sakin ayı Ekim ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,4 kilometre/saat olmaktadır.

Köse bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 22 Mayıs tarihinden 4 Ekim tarihine 4,4 ay boyunca en yüksek %73 ile 7 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 4 Ekim tarihinden 22 Mayıs tarihine 7,6 ay boyunca en yüksek %61 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Köse bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Köse bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Köse ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Köse bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 4,9 ay boyunca (151 gün) yaklaşık 7 Mayıs tarihinden 5 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 19 Nisan tarihinden önce veya 24 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 15 Eylül tarihinden önce veya 24 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Köse bölgesinde bahar çiçekleri ilk 11 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 26 Nisan tarihinden önce veya 23 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,9 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 23 Mayıs tarihinden 24 Ağustos tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürer. Köse bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,0 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,3 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 28 Ekim tarihinden 13 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Köse bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,2 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Köse bölgesi coğrafi koordinatları 40,207° enlem, 39,646° boylam ve 1.599 m yüksekliktir.

Köse bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 274 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.608 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (999 metre). 80 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (3.459 metre).

Köse bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%77) ve seyrek bitki örtüsü (%10) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%34) ve ağaçlar (%31) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%29) ve ekili arazi (%22) ile kaplıdır.