Haykavan Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Ermenistan

Haykavan bölgesinde yazlar ılık, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -14°C ila 28°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -21°C altında ve 33°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Haykavan ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Eylül başına.

Ilık mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 6 Haziran tarihinde başlayıp 20 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 22°C üzerindedir. Haykavan bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 27°C iken düşük sıcaklık 13°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,2 ay uzunluğundadır ve 30 Kasım tarihinde başlayıp 5 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 3°C altındadır. Haykavan bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -13°C iken yüksek sıcaklık -3°C düzeyindedir.

Haykavan bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Haykavan bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 5 Haziran civarında başlar ve 4,0 ay boyunca sürüp 3 Ekim civarında sona erer.

Haykavan bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %95 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 3 Ekim civarında başlayıp 8,0 ay boyunca sürer ve 5 Haziran civarında biter.

Haykavan bölgesinde yılın en bulutlu ayı Nisan ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %53 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Haykavan bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 2,8 ay boyunca 10 Nisan tarihinden 2 Temmuz tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %19 oranından yüksektir. Haykavan bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 8,6 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mayıs ayıdır.

Kurak sezon 2 Temmuz tarihinde başlayıp 10 Nisan tarihine kadar 9,2 ay sürer. Haykavan bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 2,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Haykavan bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 8 Mart tarihinde başlayıp 24 Kasım tarihine kadar 8,6 ay boyunca en yaygın olandır. Haykavan bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mayıs olup, ortalama yağış 8,6 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 24 Kasım tarihinde başlayıp 6 Mart tarihine kadar 3,4 ay boyunca en yaygın olandır. Haykavan bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 2,1 gün düzeyindedir.

Karla karışık yağmur 6 Mart tarihinde başlayıp 8 Mart tarihine kadar 2,0 gün boyunca en yaygın olandır. Haykavan bölgesinde karla karışık yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 1,0 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Haykavan aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 7,7 ay boyunca 22 Mart tarihinden 13 Kasım tarihine sürmektedir. Haykavan bölgesinde en yağmurlu ay Mayıs olup, ortalama yağış 39 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 13 Kasım tarihinden 22 Mart tarihine kadar 4,3 ay boyunca sürmektedir. Haykavan bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 2 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Haykavan aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,9 ay boyunca 5 Kasım tarihinden 2 Nisan tarihine sürmektedir. Haykavan bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 93 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 2 Nisan tarihinden 5 Kasım tarihine kadar 7,1 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 13 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Haykavan gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 15 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 6 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:32 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 57 dakika sonra 08:29 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 17:37 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 4 dakika sonra 20:40 saatindedir.

2024 yılında Haykavan bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Haykavan bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Haykavan ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 11,6 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 22 Ocak tarihinden 3 Mayıs tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Haykavan bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 13,0 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 3 Mayıs tarihinden 22 Ocak tarihine kadar 8,6 ay boyunca sürmektedir. Haykavan bölgesinde yılın en sakin ayı Ekim ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,1 kilometre/saat olmaktadır.

Haykavan bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde doğu yönünden 19 Mayıs tarihinden 3 Ekim tarihine 4,5 ay boyunca en yüksek %60 ile 26 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 3 Ekim tarihinden 19 Mayıs tarihine 7,5 ay boyunca en yüksek %47 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Haykavan bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Haykavan bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Haykavan ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Haykavan bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 5,2 ay boyunca (159 gün) yaklaşık 3 Mayıs tarihinden 9 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 14 Nisan tarihinden önce veya 25 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 19 Eylül tarihinden önce veya 28 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Haykavan bölgesinde bahar çiçekleri ilk 4 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 22 Nisan tarihinden önce veya 18 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,6 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 21 Mayıs tarihinden 26 Ağustos tarihine kadar 3,1 ay boyunca sürer. Haykavan bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,6 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,3 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 11 Şubat tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Haykavan bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,2 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Haykavan bölgesi coğrafi koordinatları 40,803° enlem, 43,752° boylam ve 1.557 m yüksekliktir.

Haykavan bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 154 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.568 metre kadardır. 16 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (829 metre). 80 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (3.324 metre).

Haykavan bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%47), çayır (%20), çalılık (%18) ve ağaçlar (%15) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%48) ve çayır (%23) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%35) ve çayır (%26) ile kaplıdır.