Dorutay Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Türkiye

Dorutay bölgesinde yazlar rahat, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -12°C ila 26°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -18°C altında ve 29°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Dorutay ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Eylül başına.

Ilık mevsim 3,2 ay uzunluğundadır ve 11 Haziran tarihinde başlayıp 18 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 20°C üzerindedir. Dorutay bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 25°C iken düşük sıcaklık 12°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 29 Kasım tarihinde başlayıp 11 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 3°C altındadır. Dorutay bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -11°C iken yüksek sıcaklık -2°C düzeyindedir.

Dorutay bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Dorutay bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 26 Mayıs civarında başlar ve 4,4 ay boyunca sürüp 6 Ekim civarında sona erer.

Dorutay bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %98 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 6 Ekim civarında başlayıp 7,6 ay boyunca sürer ve 26 Mayıs civarında biter.

Dorutay bölgesinde yılın en bulutlu ayı Mart ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %44 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Dorutay bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 7,5 ay boyunca 10 Ekim tarihinden 28 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %12 oranından yüksektir. Dorutay bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 5,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Nisan ayıdır.

Kurak sezon 28 Mayıs tarihinde başlayıp 10 Ekim tarihine kadar 4,5 ay sürer. Dorutay bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Dorutay bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 16 Mart tarihinde başlayıp 25 Kasım tarihine kadar 8,3 ay boyunca en yaygın olandır. Dorutay bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 5,0 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 25 Kasım tarihinde başlayıp 16 Mart tarihine kadar 3,6 ay boyunca en yaygın olandır. Dorutay bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 2,9 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Dorutay aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 8,0 ay boyunca 20 Mart tarihinden 22 Kasım tarihine sürmektedir. Dorutay bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 26 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 22 Kasım tarihinden 20 Mart tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürmektedir. Dorutay bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 1 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Dorutay aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,7 ay boyunca 24 Ekim tarihinden 13 Nisan tarihine sürmektedir. Dorutay bölgesinde en kar yağışlı ay Aralık olup, ortalama kar yağışı 140 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 13 Nisan tarihinden 24 Ekim tarihine kadar 6,3 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 3 Ağustos günü civarına denk gelmektedir.

Dorutay gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 27 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 14 saat 53 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 04:38 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 44 dakika sonra 07:22 saatindedir. En erken gün batımı 6 Aralık tarihinde 16:41 saatinde ve en geç gün batımı 28 Haziran tarihinde 2 saat 51 dakika sonra 19:32 saatindedir.

2024 yılında Dorutay bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Dorutay bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Dorutay ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 12,4 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 14 Ocak tarihinden 14 Mayıs tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürer. Dorutay bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,2 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 14 Mayıs tarihinden 14 Ocak tarihine kadar 8,0 ay boyunca sürmektedir. Dorutay bölgesinde yılın en sakin ayı Eylül ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,6 kilometre/saat olmaktadır.

Dorutay bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde doğu yönünden 15 Haziran tarihinden 3 Eylül tarihine 2,6 ay boyunca en yüksek %62 ile 26 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 3 Eylül tarihinden 15 Haziran tarihine 9,4 ay boyunca en yüksek %64 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Dorutay bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Dorutay bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Dorutay ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Dorutay bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 5,3 ay boyunca (163 gün) yaklaşık 3 Mayıs tarihinden 14 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 15 Nisan tarihinden önce veya 22 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 25 Eylül tarihinden önce veya 2 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Dorutay bölgesinde bahar çiçekleri ilk 23 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 15 Mayıs tarihinden önce veya 2 Haziran tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,3 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 21 Mayıs tarihinden 25 Ağustos tarihine kadar 3,1 ay boyunca sürer. Dorutay bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,4 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,7 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 27 Ekim tarihinden 14 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Dorutay bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,6 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Dorutay bölgesi coğrafi koordinatları 38,799° enlem, 44,067° boylam ve 2.034 m yüksekliktir.

Dorutay bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 147 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 2.050 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (794 metre). 80 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (2.745 metre).

Dorutay bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%54), çayır (%26) ve otsu bitki örtüsü (%19) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%38) ve çayır (%26) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise seyrek bitki örtüsü (%24) ve çalılık (%22) ile kaplıdır.