Arıqıran Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Azerbaycan

Arıqıran bölgesinde yazlar ılık, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -8°C ila 26°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -13°C altında ve 30°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Arıqıran ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Eylül başına.

Ilık mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 2 Haziran tarihinde başlayıp 17 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 21°C üzerindedir. Arıqıran bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 25°C iken düşük sıcaklık 16°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 24 Kasım tarihinde başlayıp 8 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 6°C altındadır. Arıqıran bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -8°C iken yüksek sıcaklık 1°C düzeyindedir.

Arıqıran bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Arıqıran bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 4 Haziran civarında başlar ve 4,0 ay boyunca sürüp 2 Ekim civarında sona erer.

Arıqıran bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %94 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 2 Ekim civarında başlayıp 8,0 ay boyunca sürer ve 4 Haziran civarında biter.

Arıqıran bölgesinde yılın en bulutlu ayı Mart ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %49 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Arıqıran bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 2,9 ay boyunca 5 Nisan tarihinden 3 Temmuz tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %13 oranından yüksektir. Arıqıran bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 6,7 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mayıs ayıdır.

Kurak sezon 3 Temmuz tarihinde başlayıp 5 Nisan tarihine kadar 9,1 ay sürer. Arıqıran bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 1,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Arıqıran bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 24 Şubat tarihinde başlayıp 3 Aralık tarihine kadar 9,3 ay boyunca en yaygın olandır. Arıqıran bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mayıs olup, ortalama yağış 6,7 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 3 Aralık tarihinde başlayıp 24 Şubat tarihine kadar 2,7 ay boyunca en yaygın olandır. Arıqıran bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Şubat olup, ortalama yağış 1,0 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Arıqıran aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 7,2 ay boyunca 30 Mart tarihinden 6 Kasım tarihine sürmektedir. Arıqıran bölgesinde en yağmurlu ay Mayıs olup, ortalama yağış 27 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 6 Kasım tarihinden 30 Mart tarihine kadar 4,8 ay boyunca sürmektedir. Arıqıran bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 1 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Arıqıran aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,2 ay boyunca 15 Kasım tarihinden 23 Mart tarihine sürmektedir. Arıqıran bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 46 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 23 Mart tarihinden 15 Kasım tarihine kadar 7,8 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 20 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Arıqıran gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 16 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 5 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:26 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 55 dakika sonra 08:21 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 17:30 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 2 dakika sonra 20:32 saatindedir.

2024 yılında Arıqıran bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Arıqıran bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Arıqıran ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 10,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 19 Kasım tarihinden 18 Nisan tarihine kadar 5,0 ay boyunca sürer. Arıqıran bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,0 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 18 Nisan tarihinden 19 Kasım tarihine kadar 7,0 ay boyunca sürmektedir. Arıqıran bölgesinde yılın en sakin ayı Eylül ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,5 kilometre/saat olmaktadır.

Arıqıran bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 22 Mayıs tarihinden 9 Haziran tarihine 2,6 hafta boyunca ve 29 Ağustos tarihinden 5 Ekim tarihine 1,2 ay boyunca en yüksek %43 ile 5 Eylül tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 9 Haziran tarihinden 29 Ağustos tarihine 2,6 ay boyunca en yüksek %54 ile 26 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 5 Ekim tarihinden 22 Mayıs tarihine 7,5 ay boyunca en yüksek %46 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Arıqıran bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Arıqıran bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Arıqıran ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Arıqıran bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,8 ay boyunca (208 gün) yaklaşık 10 Nisan tarihinden 3 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 20 Mart tarihinden önce veya 2 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 17 Ekim tarihinden önce veya 21 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Arıqıran bölgesinde bahar çiçekleri ilk 30 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 18 Nisan tarihinden önce veya 14 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,4 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 17 Mayıs tarihinden 25 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Arıqıran bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,3 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,3 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 30 Ekim tarihinden 10 Şubat tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Arıqıran bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,3 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Arıqıran bölgesi coğrafi koordinatları 40,540° enlem, 45,614° boylam ve 1.434 m yüksekliktir.

Arıqıran bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 570 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.453 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (2.089 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (3.600 metre).

Arıqıran bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%40), ekili arazi (%34), çayır (%15) ve çalılık (%12) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%39) ve ekili arazi (%36) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%32) ve ekili arazi (%25) ile kaplıdır.