Belokany Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Azerbaycan

Belokany bölgesinde yazlar ılık, kurak ve az bulutlu ve kışlar uzun, çok soğuk, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -0°C ila 31°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -5°C altında ve 36°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Belokany ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna

Sıcak mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 3 Haziran tarihinde başlayıp 11 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 26°C üzerindedir. Belokany bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 31°C iken düşük sıcaklık 21°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,7 ay uzunluğundadır ve 20 Kasım tarihinde başlayıp 11 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 11°C altındadır. Belokany bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -0°C iken yüksek sıcaklık 7°C düzeyindedir.

Belokany bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Belokany bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 7 Haziran civarında başlar ve 3,7 ay boyunca sürüp 27 Eylül civarında sona erer.

Belokany bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %91 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 27 Eylül civarında başlayıp 8,3 ay boyunca sürer ve 7 Haziran civarında biter.

Belokany bölgesinde yılın en bulutlu ayı Nisan ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %50 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Belokany bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 7,2 ay boyunca 27 Mart tarihinden 4 Kasım tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %15 oranından yüksektir. Belokany bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 6,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mayıs ayıdır.

Kurak sezon 4 Kasım tarihinde başlayıp 27 Mart tarihine kadar 4,7 ay sürer. Belokany bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 2,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Aralık ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Belokany bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mayıs olup, ortalama yağış 6,8 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 30 Nisan tarihinde %24 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Belokany aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 9,3 ay boyunca 20 Şubat tarihinden 29 Kasım tarihine sürmektedir. Belokany bölgesinde en yağmurlu ay Mayıs olup, ortalama yağış 42 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 29 Kasım tarihinden 20 Şubat tarihine kadar 2,7 ay boyunca sürmektedir. Belokany bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 8 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Belokany aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 2,2 hafta boyunca 31 Ocak tarihinden 15 Şubat tarihine sürmektedir. Belokany bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 26 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 15 Şubat tarihinden 31 Ocak tarihine kadar 11 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 22 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Belokany gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 9 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 13 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:19 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 4 Ocak tarihinde 3 saat 3 dakika sonra 08:21 saatindedir. En erken gün batımı 9 Aralık tarihinde 17:23 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 9 dakika sonra 20:33 saatindedir.

2024 yılında Belokany bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Belokany hissedilen nem oranında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 2,4 ay boyunca 21 Haziran tarihinden 2 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %3 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Belokany bölgesindeki en bunaltıcı günler Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 2,7 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

27 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Belokany ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 5,3 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 27 Şubat tarihinden 12 Ekim tarihine kadar 7,5 ay boyunca sürer. Belokany bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 6,7 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 12 Ekim tarihinden 27 Şubat tarihine kadar 4,5 ay boyunca sürmektedir. Belokany bölgesinde yılın en sakin ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 4,0 kilometre/saat olmaktadır.

Belokany bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 29 Ocak tarihinden 26 Kasım tarihine 9,9 ay boyunca en yüksek %60 ile 17 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 26 Kasım tarihinden 28 Aralık tarihine 1,1 ay boyunca en yüksek %28 ile 28 Kasım tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 28 Aralık tarihinden 29 Ocak tarihine 1,0 ay boyunca en yüksek %26 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Belokany bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Belokany bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs sonundan Temmuz başına ve Ağustos ortasından Eylül sonuna, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Belokany ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Belokany bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 8,5 ay boyunca (262 gün) yaklaşık 11 Mart tarihinden 28 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 20 Şubat tarihinden önce veya 31 Mart tarihinden sonra başlayıp nadiren 7 Kasım tarihinden önce veya 19 Aralık tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Belokany bölgesinde bahar çiçekleri ilk 30 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 15 Mart tarihinden önce veya 15 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,4 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 13 Mayıs tarihinden 20 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Belokany bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,3 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,1 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 27 Ekim tarihinden 11 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Belokany bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,0 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Belokany bölgesi coğrafi koordinatları 41,726° enlem, 46,405° boylam ve 372 m yüksekliktir.

Belokany bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 454 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 386 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (2.476 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (4.055 metre).

Belokany bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%49), ekili arazi (%24), çalılık (%13) ve çayır (%12) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%63) ve ekili arazi (%22) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%32) ve ekili arazi (%26) ile kaplıdır.