Puta Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Azerbaycan

Puta bölgesinde yazlar sıcak, nemli ve açık; kışlar uzun, çok soğuk, rüzgarlı ve parçalı bulutlu ve hava yıl boyu kurak. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 1°C ila 33°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -2°C altında ve 37°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Puta ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran ortasından Eylül başına

Sıcak mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 31 Mayıs tarihinde başlayıp 11 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 28°C üzerindedir. Puta bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 32°C iken düşük sıcaklık 22°C düzeyindedir.

Serin mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 23 Kasım tarihinde başlayıp 20 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 12°C altındadır. Puta bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 2°C iken yüksek sıcaklık 8°C düzeyindedir.

Puta bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Puta bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 20 Mayıs civarında başlar ve 4,6 ay boyunca sürüp 8 Ekim civarında sona erer.

Puta bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %96 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 8 Ekim civarında başlayıp 7,4 ay boyunca sürer ve 20 Mayıs civarında biter.

Puta bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %53 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Puta bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 8,0 ay boyunca 11 Eylül tarihinden 13 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %9 oranından yüksektir. Puta bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 4,6 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ekim ayıdır.

Kurak sezon 13 Mayıs tarihinde başlayıp 11 Eylül tarihine kadar 4,0 ay sürer. Puta bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Puta bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Ekim olup, ortalama yağış 4,6 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 28 Ekim tarihinde %16 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Puta aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 8,1 ay boyunca 4 Eylül tarihinden 7 Mayıs tarihine sürmektedir. Puta bölgesinde en yağmurlu ay Ekim olup, ortalama yağış 30 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 7 Mayıs tarihinden 4 Eylül tarihine kadar 3,9 ay boyunca sürmektedir. Puta bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 4 milimetre düzeyindedir.

Puta gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 18 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 3 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:10 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 53 dakika sonra 08:04 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 17:15 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 0 dakika sonra 20:15 saatindedir.

2024 yılında Puta bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Puta hissedilen nem oranında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 3,6 ay boyunca 14 Haziran tarihinden 1 Ekim tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %13 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Puta bölgesindeki en bunaltıcı günler Ağustos ayındadır ve bu dönemde hava 15,2 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

25 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Puta ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 16,4 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 17 Haziran tarihinden 27 Mart tarihine kadar 9,3 ay boyunca sürer. Puta bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 18,4 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 27 Mart tarihinden 17 Haziran tarihine kadar 2,7 ay boyunca sürmektedir. Puta bölgesinde yılın en sakin ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,2 kilometre/saat olmaktadır.

Puta bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 17 Şubat tarihinden 27 Şubat tarihine 1,4 hafta boyunca, 29 Mart tarihinden 9 Nisan tarihine 1,6 hafta boyunca ve 4 Ekim tarihinden 2 Kasım tarihine 4,1 hafta boyunca en yüksek %37 ile 31 Mart tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 27 Şubat tarihinden 29 Mart tarihine 1,1 ay boyunca, 9 Nisan tarihinden 4 Ekim tarihine 5,8 ay boyunca ve 2 Kasım tarihinden 17 Şubat tarihine 3,5 ay boyunca en yüksek %59 ile 24 Temmuz tarihinde esmektedir.

Puta büyük bir su kitlesine yakın konumdadır (örneğin okyanus, deniz veya büyük bir göl gibi). Bu bölüm o su kütlesinin geniş alan ortalama yüzey sıcaklığına ilişkin rapor sunmaktadır.

Ortalama su sıcaklığı yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler göstermektedir.

Yılın su sıcaklığının daha ılık olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 22°C düzeyinin üzerinde olduğu 22 Haziran tarihinden 25 Eylül tarihine kadar 3,1 ay boyunca sürer. Puta bölgesinde suyun en sıcak olduğu ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 26°C olmaktadır.

Yılın su sıcaklığının daha serin olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 11°C düzeyinin altında olduğu 11 Aralık tarihinden 19 Nisan tarihine kadar 4,3 ay boyunca sürer. Puta bölgesinde suyun en serin olduğu ay Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 7°C olmaktadır.

Havanın Puta bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Puta bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs ortasından Haziran sonuna ve Ağustos sonundan Ekim başına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Puta ziyaretinin en iyi zamanı Haziran ortasından Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Puta bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 9,4 ay boyunca (288 gün) yaklaşık 3 Mart tarihinden 15 Aralık tarihine kadar sürer ve nadiren 8 Şubat tarihinden önce veya 28 Mart tarihinden sonra başlayıp nadiren 22 Kasım tarihinden önce veya 7 Ocak tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Puta bölgesinde bahar çiçekleri ilk 6 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 22 Mart tarihinden önce veya 20 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,5 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 8 Mayıs tarihinden 18 Ağustos tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Puta bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,6 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,0 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 26 Ekim tarihinden 16 Şubat tarihine kadar 3,7 ay boyunca sürer. Puta bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,8 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Puta bölgesi coğrafi koordinatları 40,297° enlem, 49,660° boylam ve -8 m yüksekliktir.

Puta bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 398 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 13 metre kadardır. 16 kilometre çapında ayrıca çok önemli miktarda varyasyon gösterir (440 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.579 metre).

Puta bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çıplak arazi (%72), seyrek bitki örtüsü (%17) ve su (%10) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan su (%36) ve çıplak arazi (%32) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise su (%59) ve seyrek bitki örtüsü (%15) ile kaplıdır.