Türkmenbaşy Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Türkmenistan

Türkmenbaşy bölgesinde yazlar sıcak, kurak ve açık ve kışlar uzun, çok soğuk, kurak, rüzgarlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 1°C ila 35°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -4°C altında ve 38°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Türkmenbaşy ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran ortasından Eylül ortasına

Sıcak mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 5 Haziran tarihinde başlayıp 15 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 29°C üzerindedir. Türkmenbaşy bölgesindeki en sıcak ay Ağustos ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 34°C iken düşük sıcaklık 23°C düzeyindedir.

Serin mevsim 4,0 ay uzunluğundadır ve 21 Kasım tarihinde başlayıp 19 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 13°C altındadır. Türkmenbaşy bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 1°C iken yüksek sıcaklık 8°C düzeyindedir.

Türkmenbaşy bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Türkmenbaşy bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 22 Mayıs civarında başlar ve 4,7 ay boyunca sürüp 13 Ekim civarında sona erer.

Türkmenbaşy bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %97 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 13 Ekim civarında başlayıp 7,3 ay boyunca sürer ve 22 Mayıs civarında biter.

Türkmenbaşy bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %46 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Türkmenbaşy yağmurlu günlerin sıklığı açısından önemli oranda mevsimsel değişimler (örneğin 1 milimetre miktarından daha fazla sıvı ya da sıvıya eşdeğer yağışı olan günler) yaşamamaktadır. Sıklık %1 ile başlayarak %10 oranına kadar değişmektedir ve ortalama %6 değerindedir.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Türkmenbaşy bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 2,8 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 10 Kasım tarihinde %10 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Türkmenbaşy aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Türkmenbaşy bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Türkmenbaşy bölgesinde en yağmurlu ay Kasım olup, ortalama yağış 12 milimetre düzeyindedir.

Türkmenbaşy bölgesinde en az yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 2 milimetre düzeyindedir.

Türkmenbaşy gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2023 yılında en kısa gün 22 Aralık tarihinde 9 saat 20 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 1 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:58 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 52 dakika sonra 08:50 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 18:02 saatinde ve en geç gün batımı 28 Haziran tarihinde 2 saat 59 dakika sonra 21:01 saatindedir.

2023 yılında Türkmenbaşy bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2023 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Türkmenbaşy hissedilen nem oranında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 2,8 ay boyunca 12 Haziran tarihinden 6 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %6 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Türkmenbaşy bölgesindeki en bunaltıcı günler Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 6,5 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

2 Mart yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Türkmenbaşy ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 17,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 31 Temmuz tarihinden 24 Mart tarihine kadar 7,8 ay boyunca sürer. Türkmenbaşy bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 19,1 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 24 Mart tarihinden 31 Temmuz tarihine kadar 4,2 ay boyunca sürmektedir. Türkmenbaşy bölgesinde yılın en sakin ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 15,1 kilometre/saat olmaktadır.

Türkmenbaşy bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 10 Nisan tarihinden 23 Ağustos tarihine 4,4 ay boyunca en yüksek %52 ile 2 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 23 Ağustos tarihinden 10 Nisan tarihine 7,6 ay boyunca en yüksek %39 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Türkmenbaşy büyük bir su kitlesine yakın konumdadır (örneğin okyanus, deniz veya büyük bir göl gibi). Bu bölüm o su kütlesinin geniş alan ortalama yüzey sıcaklığına ilişkin rapor sunmaktadır.

Ortalama su sıcaklığı yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler göstermektedir.

Yılın su sıcaklığının daha ılık olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 23°C düzeyinin üzerinde olduğu 30 Haziran tarihinden 22 Eylül tarihine kadar 2,7 ay boyunca sürer. Türkmenbaşy bölgesinde suyun en sıcak olduğu ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 26°C olmaktadır.

Yılın su sıcaklığının daha serin olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 12°C düzeyinin altında olduğu 19 Aralık tarihinden 18 Nisan tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürer. Türkmenbaşy bölgesinde suyun en serin olduğu ay Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 9°C olmaktadır.

Havanın Türkmenbaşy bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Türkmenbaşy bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs ortasından Haziran sonuna ve Eylül başından Ekim başına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Türkmenbaşy ziyaretinin en iyi zamanı Haziran ortasından Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Türkmenbaşy bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 9,1 ay boyunca (278 gün) yaklaşık 4 Mart tarihinden 8 Aralık tarihine kadar sürer ve nadiren 3 Şubat tarihinden önce veya 31 Mart tarihinden sonra başlayıp nadiren 6 Kasım tarihinden önce veya 5 Ocak tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Türkmenbaşy bölgesinde bahar çiçekleri ilk 30 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 15 Mart tarihinden önce veya 11 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,6 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 7 Mayıs tarihinden 20 Ağustos tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Türkmenbaşy bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,7 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,1 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 1 Kasım tarihinden 13 Şubat tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Türkmenbaşy bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,9 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Türkmenbaşy bölgesi coğrafi koordinatları 40,022° enlem, 52,955° boylam ve 5 m yüksekliktir.

Türkmenbaşy bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 237 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 43 metre kadardır. 16 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (294 metre). 80 kilometre çapında ayrıca çok önemli miktarda varyasyon gösterir (357 metre).

Türkmenbaşy bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çıplak arazi (%94) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çıplak arazi (%66) ve su (%34) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise su (%59) ve çıplak arazi (%41) ile kaplıdır.