Gonbad-e Kāvūs Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu İran

Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yazlar sıcak, nemli, kurak ve açık ve kışlar uzun, soğuk, kurak ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 3°C ila 35°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -1°C altında ve 39°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Gonbad-e Kāvūs ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran başından Eylül sonuna

Sıcak mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 22 Mayıs tarihinde başlayıp 18 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 31°C üzerindedir. Gonbad-e Kāvūs bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 35°C iken düşük sıcaklık 24°C düzeyindedir.

Serin mevsim 3,8 ay uzunluğundadır ve 24 Kasım tarihinde başlayıp 17 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 18°C altındadır. Gonbad-e Kāvūs bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 4°C iken yüksek sıcaklık 14°C düzeyindedir.

Gonbad-e Kāvūs bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 20 Mayıs civarında başlar ve 4,9 ay boyunca sürüp 15 Ekim civarında sona erer.

Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %99 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 15 Ekim civarında başlayıp 7,1 ay boyunca sürer ve 20 Mayıs civarında biter.

Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yılın en bulutlu ayı Mart ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %44 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 6,8 ay boyunca 16 Ekim tarihinden 10 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %8 oranından yüksektir. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 3,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 10 Mayıs tarihinde başlayıp 16 Ekim tarihine kadar 5,2 ay sürer. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 3,8 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 16 Mart tarihinde %13 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Gonbad-e Kāvūs aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,3 ay boyunca 11 Kasım tarihinden 21 Nisan tarihine sürmektedir. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde en yağmurlu ay Mart olup, ortalama yağış 19 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 21 Nisan tarihinden 11 Kasım tarihine kadar 6,7 ay boyunca sürmektedir. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde en az yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 4 milimetre düzeyindedir.

Gonbad-e Kāvūs gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 36 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 14 saat 44 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 13 Haziran tarihinde 04:28 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 6 Ocak tarihinde 2 saat 35 dakika sonra 07:03 saatindedir. En erken gün batımı 6 Aralık tarihinde 16:31 saatinde ve en geç gün batımı 28 Haziran tarihinde 2 saat 42 dakika sonra 19:13 saatindedir.

2024 yılında Gonbad-e Kāvūs bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Gonbad-e Kāvūs hissedilen nem oranında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 3,7 ay boyunca 6 Haziran tarihinden 28 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %13 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Gonbad-e Kāvūs bölgesindeki en bunaltıcı günler Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 14,9 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

9 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Gonbad-e Kāvūs ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,0 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 29 Nisan tarihinden 7 Eylül tarihine kadar 4,3 ay boyunca sürer. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,9 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 7 Eylül tarihinden 29 Nisan tarihine kadar 7,7 ay boyunca sürmektedir. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yılın en sakin ayı Ekim ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,1 kilometre/saat olmaktadır.

Gonbad-e Kāvūs bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 28 Şubat tarihinden 13 Haziran tarihine 3,5 ay boyunca en yüksek %39 ile 11 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 13 Haziran tarihinden 1 Ekim tarihine 3,6 ay boyunca en yüksek %43 ile 17 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 1 Ekim tarihinden 28 Şubat tarihine 5,0 ay boyunca en yüksek %52 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Gonbad-e Kāvūs bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Gonbad-e Kāvūs bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Eylül başından Ekim ortasına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Gonbad-e Kāvūs ziyaretinin en iyi zamanı Haziran başından Eylül sonuna, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Gonbad-e Kāvūs bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 9,8 ay boyunca (298 gün) yaklaşık 28 Şubat tarihinden 21 Aralık tarihine kadar sürer ve nadiren 25 Mart tarihinden sonra başlayıp 25 Kasım tarihinden önce sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Gonbad-e Kāvūs bölgesinde bahar çiçekleri ilk 9 Şubat civarında ortaya çıkarken nadiren 24 Ocak tarihinden önce veya 3 Mart tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,9 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 8 Mayıs tarihinden 24 Ağustos tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,0 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 31 Ekim tarihinden 13 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Gonbad-e Kāvūs bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,5 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Gonbad-e Kāvūs bölgesi coğrafi koordinatları 37,250° enlem, 55,167° boylam ve 38 m yüksekliktir.

Gonbad-e Kāvūs bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafya neredeyse düzdür ve maksimum yükseklik değişimi 19 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 37 metre kadardır. 16 kilometre içerisinde düzlüktür (552 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (3.637 metre).

Gonbad-e Kāvūs bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çalılık (%52), ekili arazi (%23) ve çayır (%22) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%53) ve çalılık (%35) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çalılık (%34) ve ağaçlar (%24) ile kaplıdır.