Qorao‘zak Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Özbekistan

Qorao‘zak bölgesinde yazlar uzun, sıcak, kurak ve az bulutlu ve kışlar dondurucu, karlı, rüzgarlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -9°C ila 35°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -19°C altında ve 40°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Qorao‘zak ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran başından Ağustos sonuna

Sıcak mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 14 Mayıs tarihinde başlayıp 11 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 28°C üzerindedir. Qorao‘zak bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 35°C iken düşük sıcaklık 21°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 21 Kasım tarihinde başlayıp 1 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 6°C altındadır. Qorao‘zak bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -9°C iken yüksek sıcaklık -1°C düzeyindedir.

Qorao‘zak bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Qorao‘zak bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 18 Mayıs civarında başlar ve 4,9 ay boyunca sürüp 15 Ekim civarında sona erer.

Qorao‘zak bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %93 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 15 Ekim civarında başlayıp 7,1 ay boyunca sürer ve 18 Mayıs civarında biter.

Qorao‘zak bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %54 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Qorao‘zak yağmurlu günlerin sıklığı açısından önemli oranda mevsimsel değişimler (örneğin 1 milimetre miktarından daha fazla sıvı ya da sıvıya eşdeğer yağışı olan günler) yaşamamaktadır. Sıklık %1 ile başlayarak %6 oranına kadar değişmektedir ve ortalama %4 değerindedir.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Qorao‘zak bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 8 Şubat tarihinde başlayıp 14 Aralık tarihine kadar 10 ay boyunca en yaygın olandır. Qorao‘zak bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 1,7 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 14 Aralık tarihinde başlayıp 8 Şubat tarihine kadar 1,8 ay boyunca en yaygın olandır. Qorao‘zak bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 0,8 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Qorao‘zak aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Qorao‘zak bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Qorao‘zak bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 8 milimetre düzeyindedir.

Qorao‘zak bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 1 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Qorao‘zak aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 1,9 ay boyunca 16 Aralık tarihinden 12 Şubat tarihine sürmektedir. Qorao‘zak bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 34 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 12 Şubat tarihinden 16 Aralık tarihine kadar 10 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 15 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Qorao‘zak gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 0 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 22 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 15 Haziran tarihinde 05:20 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 3 Ocak tarihinde 3 saat 11 dakika sonra 08:31 saatindedir. En erken gün batımı 9 Aralık tarihinde 17:25 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 18 dakika sonra 20:43 saatindedir.

2024 yılında Qorao‘zak bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Qorao‘zak hissedilen nem oranında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 2,9 ay boyunca 6 Haziran tarihinden 2 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %3 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Qorao‘zak bölgesindeki en bunaltıcı günler Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 3,0 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

18 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Qorao‘zak ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 16,6 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 3 Şubat tarihinden 19 Haziran tarihine kadar 4,5 ay boyunca sürer. Qorao‘zak bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Nisan ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 18,2 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 19 Haziran tarihinden 3 Şubat tarihine kadar 7,5 ay boyunca sürmektedir. Qorao‘zak bölgesinde yılın en sakin ayı Ekim ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,7 kilometre/saat olmaktadır.

Qorao‘zak bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 25 Mayıs tarihinden 3 Eylül tarihine 3,3 ay boyunca en yüksek %57 ile 22 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 3 Eylül tarihinden 25 Mayıs tarihine 8,7 ay boyunca en yüksek %35 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Qorao‘zak bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Qorao‘zak bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs ortasından Haziran başına ve Ağustos ortasından Eylül sonuna, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Qorao‘zak ziyaretinin en iyi zamanı Haziran başından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Qorao‘zak bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,6 ay boyunca (202 gün) yaklaşık 31 Mart tarihinden 19 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 13 Mart tarihinden önce veya 21 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 3 Ekim tarihinden önce veya 5 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Qorao‘zak bölgesinde bahar çiçekleri ilk 3 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 23 Mart tarihinden önce veya 14 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,7 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 8 Mayıs tarihinden 23 Ağustos tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Qorao‘zak bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,8 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,9 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 13 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Qorao‘zak bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,7 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Qorao‘zak bölgesi coğrafi koordinatları 43,022° enlem, 60,017° boylam ve 61 m yüksekliktir.

Qorao‘zak bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafya neredeyse düzdür ve maksimum yükseklik değişimi 11 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 60 metre kadardır. 16 kilometre içerisinde de düzlüktür (19 metre). 80 kilometre içerisinde düzlüktür (141 metre).

Qorao‘zak bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%100) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%96) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çıplak arazi (%76) ve ekili arazi (%22) ile kaplıdır.