Mug‘lon Shahar Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Özbekistan

Mug‘lon Shahar bölgesinde yazlar boğucu sıcak, kurak, rüzgarlı ve açık ve kışlar çok soğuk, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -2°C ila 38°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -8°C altında ve 41°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Mug‘lon Shahar ziyaretinde yılın en iyi zamanı Mayıs sonundan Eylül başına

Sıcak mevsim 3,7 ay uzunluğundadır ve 22 Mayıs tarihinde başlayıp 11 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 32°C üzerindedir. Mug‘lon Shahar bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 38°C iken düşük sıcaklık 22°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 23 Kasım tarihinde başlayıp 3 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 14°C altındadır. Mug‘lon Shahar bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -2°C iken yüksek sıcaklık 8°C düzeyindedir.

Mug‘lon Shahar bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Mug‘lon Shahar bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 14 Mayıs civarında başlar ve 5,2 ay boyunca sürüp 21 Ekim civarında sona erer.

Mug‘lon Shahar bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %99 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 21 Ekim civarında başlayıp 6,8 ay boyunca sürer ve 14 Mayıs civarında biter.

Mug‘lon Shahar bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %51 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Mug‘lon Shahar bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 5,9 ay boyunca 14 Kasım tarihinden 9 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %10 oranından yüksektir. Mug‘lon Shahar bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 5,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 9 Mayıs tarihinde başlayıp 14 Kasım tarihine kadar 6,1 ay sürer. Mug‘lon Shahar bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Mug‘lon Shahar bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 5,5 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 15 Mart tarihinde %19 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Mug‘lon Shahar aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,9 ay boyunca 16 Kasım tarihinden 11 Mayıs tarihine sürmektedir. Mug‘lon Shahar bölgesinde en yağmurlu ay Mart olup, ortalama yağış 27 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 11 Mayıs tarihinden 16 Kasım tarihine kadar 6,1 ay boyunca sürmektedir. Mug‘lon Shahar bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 1 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Mug‘lon Shahar aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 1,9 ay boyunca 25 Aralık tarihinden 21 Şubat tarihine sürmektedir. Mug‘lon Shahar bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 34 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 21 Şubat tarihinden 25 Aralık tarihine kadar 10 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 16 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Mug‘lon Shahar gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 26 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 14 saat 54 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:12 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 6 Ocak tarihinde 2 saat 45 dakika sonra 07:57 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 17:16 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 2 saat 52 dakika sonra 20:07 saatindedir.

2024 yılında Mug‘lon Shahar bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Mug‘lon Shahar bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Mug‘lon Shahar ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 16,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 3 Haziran tarihinden 3 Eylül tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürer. Mug‘lon Shahar bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 20,6 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 3 Eylül tarihinden 3 Haziran tarihine kadar 9,0 ay boyunca sürmektedir. Mug‘lon Shahar bölgesinde yılın en sakin ayı Kasım ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 11,6 kilometre/saat olmaktadır.

Mug‘lon Shahar bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 16 Şubat tarihinden 4 Aralık tarihine 9,6 ay boyunca en yüksek %92 ile 26 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 4 Aralık tarihinden 16 Şubat tarihine 2,4 ay boyunca en yüksek %36 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Mug‘lon Shahar bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Mug‘lon Shahar bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Ağustos sonundan Ekim başına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Mug‘lon Shahar ziyaretinin en iyi zamanı Mayıs sonundan Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Mug‘lon Shahar bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 7,6 ay boyunca (232 gün) yaklaşık 18 Mart tarihinden 6 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 25 Şubat tarihinden önce veya 8 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 12 Ekim tarihinden önce veya 27 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Mug‘lon Shahar bölgesinde bahar çiçekleri ilk 3 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 16 Şubat tarihinden önce veya 19 Mart tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,2 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 10 Mayıs tarihinden 25 Ağustos tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Mug‘lon Shahar bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,3 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,4 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 1 Kasım tarihinden 17 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Mug‘lon Shahar bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,2 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Mug‘lon Shahar bölgesi coğrafi koordinatları 38,919° enlem, 65,412° boylam ve 327 m yüksekliktir.

Mug‘lon Shahar bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafya neredeyse düzdür ve maksimum yükseklik değişimi 16 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 328 metre kadardır. 16 kilometre içerisinde düzlüktür (121 metre). 80 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (475 metre).

Mug‘lon Shahar bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%100) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%97) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çıplak arazi (%67) ve ekili arazi (%22) ile kaplıdır.