Belh Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Afganistan

Belh bölgesinde yazlar boğucu sıcak, kurak ve açık ve kışlar çok soğuk, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 0°C ila 39°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -5°C altında ve 42°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Belh ziyaretinde yılın en iyi zamanları Mayıs sonundan Haziran sonuna ve Temmuz sonundan Eylül ortasına

Sıcak mevsim 3,7 ay uzunluğundadır ve 21 Mayıs tarihinde başlayıp 10 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 33°C üzerindedir. Belh bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 39°C iken düşük sıcaklık 28°C düzeyindedir.

Serin mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 21 Kasım tarihinde başlayıp 6 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 15°C altındadır. Belh bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 0°C iken yüksek sıcaklık 9°C düzeyindedir.

Belh bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Belh bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 12 Mayıs civarında başlar ve 5,4 ay boyunca sürüp 26 Ekim civarında sona erer.

Belh bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %100 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 26 Ekim civarında başlayıp 6,6 ay boyunca sürer ve 12 Mayıs civarında biter.

Belh bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %49 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Belh bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 5,0 ay boyunca 28 Kasım tarihinden 26 Nisan tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %8 oranından yüksektir. Belh bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 4,6 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 26 Nisan tarihinde başlayıp 28 Kasım tarihine kadar 7,0 ay sürer. Belh bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Belh bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 4,4 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 18 Mart tarihinde %16 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Belh aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 2,8 ay boyunca 3 Şubat tarihinden 28 Nisan tarihine sürmektedir. Belh bölgesinde en yağmurlu ay Mart olup, ortalama yağış 22 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 28 Nisan tarihinden 3 Şubat tarihine kadar 9,1 ay boyunca sürmektedir. Belh bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 1 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Belh aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 2,5 ay boyunca 5 Aralık tarihinden 19 Şubat tarihine sürmektedir. Belh bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 38 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 19 Şubat tarihinden 5 Aralık tarihine kadar 9,6 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 11 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Belh gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 39 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 14 saat 41 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 13 Haziran tarihinde 04:42 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 7 Ocak tarihinde 2 saat 33 dakika sonra 07:15 saatindedir. En erken gün batımı 6 Aralık tarihinde 16:45 saatinde ve en geç gün batımı 28 Haziran tarihinde 2 saat 39 dakika sonra 19:25 saatindedir.

2024 yılında Belh bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Belh bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Belh ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 13,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 4 Haziran tarihinden 11 Eylül tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Belh bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 16,3 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 11 Eylül tarihinden 4 Haziran tarihine kadar 8,8 ay boyunca sürmektedir. Belh bölgesinde yılın en sakin ayı Kasım ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,9 kilometre/saat olmaktadır.

Belh bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 11 Mart tarihinden 20 Kasım tarihine 8,3 ay boyunca en yüksek %87 ile 25 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 20 Kasım tarihinden 11 Mart tarihine 3,7 ay boyunca en yüksek %44 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Belh bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Belh bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Eylül başından Ekim ortasına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Belh ziyaretinin en iyi zamanları Mayıs sonundan Haziran sonuna ve Temmuz sonundan Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Belh bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 8,9 ay boyunca (274 gün) yaklaşık 2 Mart tarihinden 30 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 10 Şubat tarihinden önce veya 22 Mart tarihinden sonra başlayıp nadiren 5 Kasım tarihinden önce veya 25 Aralık tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Belh bölgesinde bahar çiçekleri ilk 29 Şubat civarında ortaya çıkarken nadiren 17 Şubat tarihinden önce veya 16 Mart tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,3 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 10 Mayıs tarihinden 26 Ağustos tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Belh bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,5 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,7 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 3 Kasım tarihinden 18 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Belh bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,5 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Belh bölgesi coğrafi koordinatları 36,756° enlem, 66,897° boylam ve 348 m yüksekliktir.

Belh bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafya neredeyse düzdür ve maksimum yükseklik değişimi 26 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 346 metre kadardır. 16 kilometre içerisinde düzlüktür (301 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (2.481 metre).

Belh bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%73) ve yapay yüzeyler (%20) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%74) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%35) ve çıplak arazi (%32) ile kaplıdır.