Sang-e Māshah Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Afganistan

Sang-e Māshah bölgesinde yazlar ılık, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve az bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -7°C ila 31°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -13°C altında ve 34°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Sang-e Māshah ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına

Sıcak mevsim 3,8 ay uzunluğundadır ve 21 Mayıs tarihinde başlayıp 16 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 25°C üzerindedir. Sang-e Māshah bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 30°C iken düşük sıcaklık 16°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,1 ay uzunluğundadır ve 2 Aralık tarihinde başlayıp 4 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 8°C altındadır. Sang-e Māshah bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -7°C iken yüksek sıcaklık 3°C düzeyindedir.

Sang-e Māshah bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Sang-e Māshah bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 10 Mayıs civarında başlar ve 6,0 ay boyunca sürüp 9 Kasım civarında sona erer.

Sang-e Māshah bölgesinde yılın en açık ayı Eylül ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %99 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 9 Kasım civarında başlayıp 6,0 ay boyunca sürer ve 10 Mayıs civarında biter.

Sang-e Māshah bölgesinde yılın en bulutlu ayı Mart ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %37 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Sang-e Māshah bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 7,0 ay boyunca 22 Ocak tarihinden 21 Ağustos tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %11 oranından yüksektir. Sang-e Māshah bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 5,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 21 Ağustos tarihinde başlayıp 22 Ocak tarihine kadar 5,0 ay sürer. Sang-e Māshah bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 1,3 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Kasım ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Sang-e Māshah bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 24 Şubat tarihinde başlayıp 28 Kasım tarihine kadar 9,1 ay boyunca en yaygın olandır. Sang-e Māshah bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 4,2 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 28 Kasım tarihinde başlayıp 16 Şubat tarihine kadar 2,6 ay boyunca en yaygın olandır. Sang-e Māshah bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 2,1 gün düzeyindedir.

Karla karışık yağmur 16 Şubat tarihinde başlayıp 24 Şubat tarihine kadar 1,1 hafta boyunca en yaygın olandır. Sang-e Māshah bölgesinde karla karışık yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Şubat olup, ortalama yağış 1,4 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Sang-e Māshah aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,6 ay boyunca 25 Şubat tarihinden 12 Eylül tarihine sürmektedir. Sang-e Māshah bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 27 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 12 Eylül tarihinden 25 Şubat tarihine kadar 5,4 ay boyunca sürmektedir. Sang-e Māshah bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 2 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Sang-e Māshah aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,3 ay boyunca 19 Kasım tarihinden 27 Mart tarihine sürmektedir. Sang-e Māshah bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 149 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 27 Mart tarihinden 19 Kasım tarihine kadar 7,7 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 20 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Sang-e Māshah gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 58 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 14 saat 21 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 12 Haziran tarihinde 04:50 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 9 Ocak tarihinde 2 saat 14 dakika sonra 07:04 saatindedir. En erken gün batımı 4 Aralık tarihinde 16:52 saatinde ve en geç gün batımı 29 Haziran tarihinde 2 saat 20 dakika sonra 19:13 saatindedir.

2024 yılında Sang-e Māshah bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Sang-e Māshah bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Sang-e Māshah ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 11,9 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 18 Ocak tarihinden 5 Haziran tarihine kadar 4,6 ay boyunca sürer. Sang-e Māshah bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,4 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 5 Haziran tarihinden 18 Ocak tarihine kadar 7,4 ay boyunca sürmektedir. Sang-e Māshah bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,4 kilometre/saat olmaktadır.

Sang-e Māshah bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 3 Haziran tarihinden 21 Temmuz tarihine 1,6 ay boyunca ve 11 Ağustos tarihinden 15 Eylül tarihine 1,1 ay boyunca en yüksek %40 ile 4 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 21 Temmuz tarihinden 11 Ağustos tarihine 3,0 hafta boyunca en yüksek %32 ile 1 Ağustos tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 15 Eylül tarihinden 3 Haziran tarihine 8,6 ay boyunca en yüksek %47 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Sang-e Māshah bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Sang-e Māshah bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran başından Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Sang-e Māshah ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Sang-e Māshah bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 7,0 ay boyunca (213 gün) yaklaşık 4 Nisan tarihinden 2 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 17 Mart tarihinden önce veya 24 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 15 Ekim tarihinden önce veya 20 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Sang-e Māshah bölgesinde bahar çiçekleri ilk 16 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 5 Nisan tarihinden önce veya 29 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,9 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 5 Mayıs tarihinden 26 Ağustos tarihine kadar 3,7 ay boyunca sürer. Sang-e Māshah bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 9,0 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 4,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 7 Kasım tarihinden 13 Şubat tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Sang-e Māshah bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 3,5 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Sang-e Māshah bölgesi coğrafi koordinatları 33,140° enlem, 67,440° boylam ve 2.484 m yüksekliktir.

Sang-e Māshah bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından büyük miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 845 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 2.546 metre kadardır. 16 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (1.866 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (3.162 metre).

Sang-e Māshah bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çayır (%78) ve ekili arazi (%20) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%87) ve ekili arazi (%11) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çayır (%75) ve ekili arazi (%13) ile kaplıdır.