Pakhtakoron Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Tacikistan

Pakhtakoron bölgesinde yazlar sıcak, kurak ve açık ve kışlar çok soğuk, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -2°C ila 35°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -8°C altında ve 39°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Pakhtakoron ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran ortasından Ağustos sonuna

Sıcak mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 22 Mayıs tarihinde başlayıp 10 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 29°C üzerindedir. Pakhtakoron bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 35°C iken düşük sıcaklık 21°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 20 Kasım tarihinde başlayıp 4 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 11°C altındadır. Pakhtakoron bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -2°C iken yüksek sıcaklık 5°C düzeyindedir.

Pakhtakoron bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Pakhtakoron bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 18 Mayıs civarında başlar ve 5,0 ay boyunca sürüp 17 Ekim civarında sona erer.

Pakhtakoron bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %97 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 17 Ekim civarında başlayıp 7,0 ay boyunca sürer ve 18 Mayıs civarında biter.

Pakhtakoron bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %58 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Pakhtakoron bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 6,8 ay boyunca 30 Ekim tarihinden 23 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %11 oranından yüksektir. Pakhtakoron bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 6,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 23 Mayıs tarihinde başlayıp 30 Ekim tarihine kadar 5,2 ay sürer. Pakhtakoron bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Pakhtakoron bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 5,3 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 31 Mart tarihinde %19 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Pakhtakoron aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 7,2 ay boyunca 23 Ekim tarihinden 31 Mayıs tarihine sürmektedir. Pakhtakoron bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 25 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 31 Mayıs tarihinden 23 Ekim tarihine kadar 4,8 ay boyunca sürmektedir. Pakhtakoron bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 2 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Pakhtakoron aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,0 ay boyunca 13 Kasım tarihinden 11 Mart tarihine sürmektedir. Pakhtakoron bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 52 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 11 Mart tarihinden 13 Kasım tarihine kadar 8,0 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 6 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Pakhtakoron gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 19 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 2 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 04:55 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 53 dakika sonra 07:47 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 16:59 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 2 saat 59 dakika sonra 19:58 saatindedir.

2024 yılında Pakhtakoron bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Pakhtakoron bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Pakhtakoron ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,8 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 9 Mart tarihinden 11 Ekim tarihine kadar 7,1 ay boyunca sürer. Pakhtakoron bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,0 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 11 Ekim tarihinden 9 Mart tarihine kadar 4,9 ay boyunca sürmektedir. Pakhtakoron bölgesinde yılın en sakin ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,6 kilometre/saat olmaktadır.

Pakhtakoron bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 19 Ocak tarihinden 9 Kasım tarihine 9,7 ay boyunca en yüksek %56 ile 11 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 9 Kasım tarihinden 19 Ocak tarihine 2,3 ay boyunca en yüksek %32 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Pakhtakoron bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Pakhtakoron bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Ağustos başından Eylül sonuna, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Pakhtakoron ziyaretinin en iyi zamanı Haziran ortasından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Pakhtakoron bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 7,5 ay boyunca (230 gün) yaklaşık 19 Mart tarihinden 4 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 27 Şubat tarihinden önce veya 11 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 11 Ekim tarihinden önce veya 29 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Pakhtakoron bölgesinde bahar çiçekleri ilk 19 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 6 Mart tarihinden önce veya 1 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 16 Mayıs tarihinden 26 Ağustos tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Pakhtakoron bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,1 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,2 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 30 Ekim tarihinden 21 Şubat tarihine kadar 3,8 ay boyunca sürer. Pakhtakoron bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,0 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Pakhtakoron bölgesi coğrafi koordinatları 40,157° enlem, 68,747° boylam ve 387 m yüksekliktir.

Pakhtakoron bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 71 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 390 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (407 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (4.234 metre).

Pakhtakoron bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%100) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%72) ve çıplak arazi (%23) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%48) ve çıplak arazi (%22) ile kaplıdır.