Tsamkanī Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Afganistan

Tsamkanī bölgesinde yazlar uzun, sıcak ve açık ve kışlar kısa, çok soğuk, karlı ve az bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -3°C ila 33°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -8°C altında ve 36°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Tsamkanī ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran ortasından Ağustos sonuna

Sıcak mevsim 4,0 ay uzunluğundadır ve 18 Mayıs tarihinde başlayıp 19 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 28°C üzerindedir. Tsamkanī bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 33°C iken düşük sıcaklık 20°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,0 ay uzunluğundadır ve 3 Aralık tarihinde başlayıp 2 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 11°C altındadır. Tsamkanī bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -3°C iken yüksek sıcaklık 6°C düzeyindedir.

Tsamkanī bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Tsamkanī bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 9 Mayıs civarında başlar ve 6,2 ay boyunca sürüp 14 Kasım civarında sona erer.

Tsamkanī bölgesinde yılın en açık ayı Eylül ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %99 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 14 Kasım civarında başlayıp 5,8 ay boyunca sürer ve 9 Mayıs civarında biter.

Tsamkanī bölgesinde yılın en bulutlu ayı Mart ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %40 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Tsamkanī bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 6,4 ay boyunca 4 Şubat tarihinden 16 Ağustos tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %14 oranından yüksektir. Tsamkanī bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 6,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 16 Ağustos tarihinde başlayıp 4 Şubat tarihine kadar 5,6 ay sürer. Tsamkanī bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 1,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Aralık ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Tsamkanī bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 29 Ocak tarihinde başlayıp 30 Aralık tarihine kadar 11 ay boyunca en yaygın olandır. Tsamkanī bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 6,1 gün düzeyindedir.

Karla karışık yağmur 30 Aralık tarihinde başlayıp 29 Ocak tarihine kadar 4,3 hafta boyunca en yaygın olandır. Tsamkanī bölgesinde karla karışık yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Şubat olup, ortalama yağış 1,6 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Tsamkanī aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 9,7 ay boyunca 24 Ocak tarihinden 14 Kasım tarihine sürmektedir. Tsamkanī bölgesinde en yağmurlu ay Mart olup, ortalama yağış 53 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 14 Kasım tarihinden 24 Ocak tarihine kadar 2,3 ay boyunca sürmektedir. Tsamkanī bölgesinde en az yağmurlu ay Aralık olup, ortalama yağış 7 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Tsamkanī aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,7 ay boyunca 26 Kasım tarihinden 17 Mart tarihine sürmektedir. Tsamkanī bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 111 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 17 Mart tarihinden 26 Kasım tarihine kadar 8,3 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 26 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Tsamkanī gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 54 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 14 saat 24 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 12 Haziran tarihinde 04:39 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 8 Ocak tarihinde 2 saat 17 dakika sonra 06:56 saatindedir. En erken gün batımı 4 Aralık tarihinde 16:41 saatinde ve en geç gün batımı 29 Haziran tarihinde 2 saat 24 dakika sonra 19:05 saatindedir.

2024 yılında Tsamkanī bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Tsamkanī bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Tsamkanī ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,8 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 12 Nisan tarihinden 1 Temmuz tarihine kadar 2,7 ay boyunca sürer. Tsamkanī bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 11,5 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 1 Temmuz tarihinden 12 Nisan tarihine kadar 9,3 ay boyunca sürmektedir. Tsamkanī bölgesinde yılın en sakin ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,8 kilometre/saat olmaktadır.

Tsamkanī bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 2 Haziran tarihinden 8 Ağustos tarihine 2,2 ay boyunca en yüksek %43 ile 29 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 8 Ağustos tarihinden 2 Haziran tarihine 9,8 ay boyunca en yüksek %53 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Tsamkanī bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Tsamkanī bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs ortasından Temmuz başına ve Ağustos başından Ekim başına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Tsamkanī ziyaretinin en iyi zamanı Haziran ortasından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Tsamkanī bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 8,2 ay boyunca (252 gün) yaklaşık 9 Mart tarihinden 17 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 16 Şubat tarihinden önce veya 2 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 29 Ekim tarihinden önce veya 6 Aralık tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Tsamkanī bölgesinde bahar çiçekleri ilk 27 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 14 Mart tarihinden önce veya 10 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,6 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 4 Mayıs tarihinden 25 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Tsamkanī bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,6 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 4,3 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 8 Kasım tarihinden 15 Şubat tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Tsamkanī bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 3,3 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Tsamkanī bölgesi coğrafi koordinatları 33,803° enlem, 69,817° boylam ve 1.716 m yüksekliktir.

Tsamkanī bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 481 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.781 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.901 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (4.054 metre).

Tsamkanī bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çayır (%62) ve ekili arazi (%21) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%44) ve ağaçlar (%22) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çayır (%50) ve çıplak arazi (%17) ile kaplıdır.