Toguz-Bulak Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Kırgızistan

Toguz-Bulak bölgesinde yazlar ılık, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -8°C ila 27°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -13°C altında ve 30°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Toguz-Bulak ziyaretinde zamanı Haziran ortasından Ağustos sonuna.

Ilık mevsim 3,7 ay uzunluğundadır ve 27 Mayıs tarihinde başlayıp 16 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 22°C üzerindedir. Toguz-Bulak bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 27°C iken düşük sıcaklık 14°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 24 Kasım tarihinde başlayıp 4 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 5°C altındadır. Toguz-Bulak bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -7°C iken yüksek sıcaklık -0°C düzeyindedir.

Toguz-Bulak bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Toguz-Bulak bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 23 Mayıs civarında başlar ve 4,8 ay boyunca sürüp 17 Ekim civarında sona erer.

Toguz-Bulak bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %97 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 17 Ekim civarında başlayıp 7,2 ay boyunca sürer ve 23 Mayıs civarında biter.

Toguz-Bulak bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %59 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Toguz-Bulak bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 6,9 ay boyunca 31 Ekim tarihinden 28 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %9 oranından yüksektir. Toguz-Bulak bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 4,6 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 28 Mayıs tarihinde başlayıp 31 Ekim tarihine kadar 5,1 ay sürer. Toguz-Bulak bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Toguz-Bulak bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 27 Şubat tarihinde başlayıp 25 Kasım tarihine kadar 8,9 ay boyunca en yaygın olandır. Toguz-Bulak bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 3,8 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 25 Kasım tarihinde başlayıp 27 Şubat tarihine kadar 3,1 ay boyunca en yaygın olandır. Toguz-Bulak bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 2,0 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Toguz-Bulak aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 2,4 ay boyunca 12 Mart tarihinden 24 Mayıs tarihine sürmektedir. Toguz-Bulak bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 18 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 24 Mayıs tarihinden 12 Mart tarihine kadar 9,6 ay boyunca sürmektedir. Toguz-Bulak bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 2 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Toguz-Bulak aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,2 ay boyunca 24 Ekim tarihinden 1 Nisan tarihine sürmektedir. Toguz-Bulak bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 84 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 1 Nisan tarihinden 24 Ekim tarihine kadar 6,7 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 24 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Toguz-Bulak gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 21 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 0 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:52 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 51 dakika sonra 08:42 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 17:56 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 2 saat 58 dakika sonra 20:53 saatindedir.

2024 yılında Toguz-Bulak bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Toguz-Bulak bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Toguz-Bulak ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,4 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 24 Nisan tarihinden 1 Ekim tarihine kadar 5,3 ay boyunca sürer. Toguz-Bulak bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 11,0 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 1 Ekim tarihinden 24 Nisan tarihine kadar 6,8 ay boyunca sürmektedir. Toguz-Bulak bölgesinde yılın en sakin ayı Kasım ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,9 kilometre/saat olmaktadır.

Toguz-Bulak bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 29 Nisan tarihinden 12 Mayıs tarihine 1,9 hafta boyunca ve 29 Haziran tarihinden 12 Temmuz tarihine 1,9 hafta boyunca en yüksek %38 ile 5 Mayıs tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 12 Mayıs tarihinden 29 Haziran tarihine 1,6 ay boyunca ve 14 Ağustos tarihinden 29 Nisan tarihine 8,5 ay boyunca en yüksek %37 ile 27 Mayıs tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 12 Temmuz tarihinden 14 Ağustos tarihine 1,1 ay boyunca en yüksek %36 ile 7 Ağustos tarihinde esmektedir.

Havanın Toguz-Bulak bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Toguz-Bulak bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran ortasından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Toguz-Bulak ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Toguz-Bulak bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,3 ay boyunca (191 gün) yaklaşık 9 Nisan tarihinden 17 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 18 Mart tarihinden önce veya 7 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 29 Eylül tarihinden önce veya 7 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Toguz-Bulak bölgesinde bahar çiçekleri ilk 23 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 15 Nisan tarihinden önce veya 6 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 21 Mayıs tarihinden 29 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Toguz-Bulak bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,1 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,4 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 31 Ekim tarihinden 17 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Toguz-Bulak bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,2 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Toguz-Bulak bölgesi coğrafi koordinatları 39,843° enlem, 69,714° boylam ve 1.509 m yüksekliktir.

Toguz-Bulak bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 278 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.561 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (2.065 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (5.198 metre).

Toguz-Bulak bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çıplak arazi (%57) ve seyrek bitki örtüsü (%24) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%44) ve çıplak arazi (%27) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çıplak arazi (%56) ve seyrek bitki örtüsü (%14) ile kaplıdır.