Zīrakī Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Afganistan

Zīrakī bölgesinde yazlar rahat, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve çok bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -11°C ila 25°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -18°C altında ve 29°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Zīrakī ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına.

Ilık mevsim 3,2 ay uzunluğundadır ve 6 Haziran tarihinde başlayıp 14 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 20°C üzerindedir. Zīrakī bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 25°C iken düşük sıcaklık 10°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 27 Kasım tarihinde başlayıp 12 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 4°C altındadır. Zīrakī bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -11°C iken yüksek sıcaklık -1°C düzeyindedir.

Zīrakī bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Zīrakī bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 16 Mayıs civarında başlar ve 5,2 ay boyunca sürüp 23 Ekim civarında sona erer.

Zīrakī bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %99 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 23 Ekim civarında başlayıp 6,8 ay boyunca sürer ve 16 Mayıs civarında biter.

Zīrakī bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %68 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Zīrakī bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 4,5 ay boyunca 29 Aralık tarihinden 14 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %11 oranından yüksektir. Zīrakī bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 6,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 14 Mayıs tarihinde başlayıp 29 Aralık tarihine kadar 7,5 ay sürer. Zīrakī bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Zīrakī bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 11 Nisan tarihinde başlayıp 19 Ekim tarihine kadar 6,3 ay boyunca en yaygın olandır. Zīrakī bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mayıs olup, ortalama yağış 3,1 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 6 Kasım tarihinde başlayıp 19 Mart tarihine kadar 4,4 ay boyunca en yaygın olandır. Zīrakī bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Şubat olup, ortalama yağış 3,5 gün düzeyindedir.

Karla karışık yağmur 19 Mart tarihinde başlayıp 11 Nisan tarihine kadar ve 19 Ekim tarihinden 6 Kasım tarihine kadar 1,3 ay boyunca en yaygın olandır. Zīrakī bölgesinde karla karışık yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 2,6 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Zīrakī aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 2,3 ay boyunca 12 Mart tarihinden 22 Mayıs tarihine sürmektedir. Zīrakī bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 22 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 22 Mayıs tarihinden 12 Mart tarihine kadar 9,7 ay boyunca sürmektedir. Zīrakī bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Zīrakī aylık kar yağışında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,5 ay boyunca 14 Ekim tarihinden 30 Nisan tarihine sürmektedir. Zīrakī bölgesinde en kar yağışlı ay Mart olup, ortalama kar yağışı 253 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 30 Nisan tarihinden 14 Ekim tarihine kadar 5,5 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 23 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Zīrakī gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 34 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 14 saat 46 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 13 Haziran tarihinde 04:25 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 7 Ocak tarihinde 2 saat 37 dakika sonra 07:03 saatindedir. En erken gün batımı 6 Aralık tarihinde 16:29 saatinde ve en geç gün batımı 28 Haziran tarihinde 2 saat 44 dakika sonra 19:13 saatindedir.

2024 yılında Zīrakī bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Zīrakī bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Zīrakī ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 8,9 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 25 Nisan tarihinden 29 Eylül tarihine kadar 5,1 ay boyunca sürer. Zīrakī bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,4 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 29 Eylül tarihinden 25 Nisan tarihine kadar 6,9 ay boyunca sürmektedir. Zīrakī bölgesinde yılın en sakin ayı Kasım ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,4 kilometre/saat olmaktadır.

Zīrakī bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 9 Nisan tarihinden 13 Ekim tarihine 6,1 ay boyunca en yüksek %62 ile 13 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 13 Ekim tarihinden 9 Nisan tarihine 5,9 ay boyunca en yüksek %56 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Zīrakī bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Zīrakī bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Zīrakī ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Zīrakī bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 4,9 ay boyunca (150 gün) yaklaşık 8 Mayıs tarihinden 5 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 14 Nisan tarihinden önce veya 30 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 15 Eylül tarihinden önce veya 24 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Zīrakī bölgesinde bahar çiçekleri ilk 13 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 30 Nisan tarihinden önce veya 28 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,4 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 18 Mayıs tarihinden 31 Ağustos tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Zīrakī bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,6 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 3 Kasım tarihinden 21 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Zīrakī bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,3 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Zīrakī bölgesi coğrafi koordinatları 37,592° enlem, 70,558° boylam ve 2.475 m yüksekliktir.

Zīrakī bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 399 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 2.590 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (2.534 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (4.821 metre).

Zīrakī bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%80) ve çayır (%18) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%54) ve ekili arazi (%44) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çayır (%68) ve ekili arazi (%20) ile kaplıdır.