Sarkand Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Kazakistan

Sarkand bölgesinde yazlar ılık, kurak ve az bulutlu ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -8°C ila 31°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -16°C altında ve 35°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Sarkand ziyaretinde zamanı Haziran ortasından Ağustos sonuna.

Sıcak mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 25 Mayıs tarihinde başlayıp 12 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 24°C üzerindedir. Sarkand bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 30°C iken düşük sıcaklık 18°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 19 Kasım tarihinde başlayıp 7 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 6°C altındadır. Sarkand bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -8°C iken yüksek sıcaklık 0°C düzeyindedir.

Sarkand bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Sarkand bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 4 Haziran civarında başlar ve 4,0 ay boyunca sürüp 5 Ekim civarında sona erer.

Sarkand bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %81 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 5 Ekim civarında başlayıp 8,0 ay boyunca sürer ve 4 Haziran civarında biter.

Sarkand bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %56 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Sarkand yağmurlu günlerin sıklığı açısından önemli oranda mevsimsel değişimler (örneğin 1 milimetre miktarından daha fazla sıvı ya da sıvıya eşdeğer yağışı olan günler) yaşamamaktadır. Sıklık %6 ile başlayarak %16 oranına kadar değişmektedir ve ortalama %11 değerindedir.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Sarkand bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 19 Şubat tarihinde başlayıp 7 Aralık tarihine kadar 9,6 ay boyunca en yaygın olandır. Sarkand bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mayıs olup, ortalama yağış 4,6 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 7 Aralık tarihinde başlayıp 19 Şubat tarihine kadar 2,4 ay boyunca en yaygın olandır. Sarkand bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 1,5 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Sarkand aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 7,4 ay boyunca 2 Nisan tarihinden 16 Kasım tarihine sürmektedir. Sarkand bölgesinde en yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 18 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 16 Kasım tarihinden 2 Nisan tarihine kadar 4,6 ay boyunca sürmektedir. Sarkand bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 2 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Sarkand aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,9 ay boyunca 3 Kasım tarihinden 1 Mart tarihine sürmektedir. Sarkand bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 52 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 1 Mart tarihinden 3 Kasım tarihine kadar 8,1 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 15 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Sarkand gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 43 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 40 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 16 Haziran tarihinde 03:51 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 3 Ocak tarihinde 4 saat 29 dakika sonra 08:20 saatindedir. En erken gün batımı 9 Aralık tarihinde 15:57 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 3 saat 36 dakika sonra 19:32 saatindedir.

Sarkand lokasyonunda 2024 boyunca, yalnızca 29 Şubat tarihinde tek bir geçiş ile birlikte, yaz saati uygulaması kullanılmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Sarkand bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Sarkand ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,2 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 16 Mart tarihinden 7 Ekim tarihine kadar 6,7 ay boyunca sürer. Sarkand bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,9 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 7 Ekim tarihinden 16 Mart tarihine kadar 5,3 ay boyunca sürmektedir. Sarkand bölgesinde yılın en sakin ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,5 kilometre/saat olmaktadır.

Sarkand bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 4 Haziran tarihinden 19 Haziran tarihine 2,1 hafta boyunca ve 31 Temmuz tarihinden 27 Ağustos tarihine 3,9 hafta boyunca en yüksek %33 ile 8 Ağustos tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 19 Haziran tarihinden 31 Temmuz tarihine 1,4 ay boyunca ve 27 Ağustos tarihinden 4 Haziran tarihine 9,2 ay boyunca en yüksek %35 ile 11 Temmuz tarihinde esmektedir.

Havanın Sarkand bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Sarkand bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran ortasından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Sarkand ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Sarkand bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,0 ay boyunca (185 gün) yaklaşık 16 Nisan tarihinden 18 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 25 Mart tarihinden önce veya 9 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 30 Eylül tarihinden önce veya 7 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Sarkand bölgesinde bahar çiçekleri ilk 14 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 6 Nisan tarihinden önce veya 25 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,4 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 28 Nisan tarihinden 27 Ağustos tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürer. Sarkand bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,5 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,8 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 12 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Sarkand bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,7 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Sarkand bölgesi coğrafi koordinatları 45,411° enlem, 79,915° boylam ve 772 m yüksekliktir.

Sarkand bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 131 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 769 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (1.608 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (4.144 metre).

Sarkand bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%81) ve çayır (%14) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%48) ve çayır (%35) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çayır (%34) ve çıplak arazi (%18) ile kaplıdır.