Tsalgar Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moğolistan

Tsalgar bölgesinde yazlar uzun, rahat ve kurak; kışlar aşırı soğuk ve karlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -23°C ila 23°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -30°C altında ve 29°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Tsalgar ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos başına.

Ilık mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 16 Mayıs tarihinde başlayıp 13 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 16°C üzerindedir. Tsalgar bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 23°C iken düşük sıcaklık 12°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 22 Kasım tarihinde başlayıp 1 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -7°C altındadır. Tsalgar bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -23°C iken yüksek sıcaklık -14°C düzeyindedir.

Tsalgar bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Tsalgar bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 10 Temmuz civarında başlar ve 2,9 ay boyunca sürüp 7 Ekim civarında sona erer.

Tsalgar bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %62 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 7 Ekim civarında başlayıp 9,1 ay boyunca sürer ve 10 Temmuz civarında biter.

Tsalgar bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %51 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Tsalgar bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,0 ay boyunca 2 Haziran tarihinden 2 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %13 oranından yüksektir. Tsalgar bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 7,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 2 Eylül tarihinde başlayıp 2 Haziran tarihine kadar 9,0 ay sürer. Tsalgar bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Tsalgar bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca kar 11 Ekim tarihinde başlayıp 12 Nisan tarihine kadar 6,0 ay boyunca en yaygın olandır. Tsalgar bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 0,7 gün düzeyindedir.

Yalnızca yağmur 15 Nisan tarihinde başlayıp 11 Ekim tarihine kadar 5,9 ay boyunca en yaygın olandır. Tsalgar bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 7,0 gün düzeyindedir.

Karla karışık yağmur 12 Nisan tarihinde başlayıp 15 Nisan tarihine kadar 3,0 gün boyunca en yaygın olandır. Tsalgar bölgesinde karla karışık yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 0,5 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Tsalgar aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,4 ay boyunca 26 Mayıs tarihinden 8 Eylül tarihine sürmektedir. Tsalgar bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 34 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 8 Eylül tarihinden 26 Mayıs tarihine kadar 8,5 ay boyunca sürmektedir. Tsalgar bölgesinde en az yağmurlu ay Aralık olup, ortalama yağış -0 milimetre düzeyindedir.

Tsalgar gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2025 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 7 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 19 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 17 Haziran tarihinde 04:38 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 31 Aralık tarihinde 4 saat 6 dakika sonra 08:44 saatindedir. En erken gün batımı 12 Aralık tarihinde 16:46 saatinde ve en geç gün batımı 24 Haziran tarihinde 4 saat 13 dakika sonra 20:58 saatindedir.

2025 yılında Tsalgar bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2025 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Tsalgar bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Tsalgar ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 13,3 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 16 Ekim tarihinden 6 Haziran tarihine kadar 7,7 ay boyunca sürer. Tsalgar bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 15,3 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 6 Haziran tarihinden 16 Ekim tarihine kadar 4,3 ay boyunca sürmektedir. Tsalgar bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 11,0 kilometre/saat olmaktadır.

Tsalgar bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 31 Mart tarihinden 19 Eylül tarihine 5,6 ay boyunca en yüksek %61 ile 4 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 19 Eylül tarihinden 31 Mart tarihine 6,4 ay boyunca en yüksek %75 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Tsalgar bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Tsalgar bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Tsalgar ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Temmuz sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Tsalgar bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 3,7 ay boyunca (113 gün) yaklaşık 24 Mayıs tarihinden 14 Eylül tarihine kadar sürer ve nadiren 6 Mayıs tarihinden önce veya 11 Haziran tarihinden sonra başlayıp nadiren 30 Ağustos tarihinden önce veya 30 Eylül tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Tsalgar bölgesinde bahar çiçekleri ilk 17 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 9 Mayıs tarihinden önce veya 27 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 24 Nisan tarihinden 13 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Tsalgar bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,1 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,4 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 30 Ekim tarihinden 10 Şubat tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Tsalgar bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,3 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Tsalgar bölgesi coğrafi koordinatları 49,717° enlem, 93,267° boylam ve 1.380 m yüksekliktir.

Tsalgar bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 291 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.428 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.339 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (1.838 metre).

Tsalgar bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%64), ekili arazi (%18) ve çıplak arazi (%11) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%47) ve çıplak arazi (%44) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çıplak arazi (%68) ve su (%17) ile kaplıdır.