Bayan Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moğolistan

Bayan bölgesinde yazlar uzun ve serin; kışlar aşırı soğuk, kurak ve rüzgarlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -33°C ila 19°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -39°C altında ve 26°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Bayan ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Temmuz sonuna.

Ilık mevsim 4,2 ay uzunluğundadır ve 9 Mayıs tarihinde başlayıp 16 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 11°C üzerindedir. Bayan bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 19°C iken düşük sıcaklık 7°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,0 ay uzunluğundadır ve 22 Kasım tarihinde başlayıp 24 Şubat tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -13°C altındadır. Bayan bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -32°C iken yüksek sıcaklık -21°C düzeyindedir.

Bayan bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Bayan bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 28 Temmuz civarında başlar ve 3,2 ay boyunca sürüp 2 Kasım civarında sona erer.

Bayan bölgesinde yılın en açık ayı Eylül ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %59 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 2 Kasım civarında başlayıp 8,8 ay boyunca sürer ve 28 Temmuz civarında biter.

Bayan bölgesinde yılın en bulutlu ayı Nisan ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %50 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Bayan bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca oldukça değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,1 ay boyunca 30 Mayıs tarihinden 1 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %17 oranından yüksektir. Bayan bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 1 Eylül tarihinde başlayıp 30 Mayıs tarihine kadar 8,9 ay sürer. Bayan bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Şubat ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Bayan bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca kar 1 Ekim tarihinde başlayıp 28 Nisan tarihine kadar 6,9 ay boyunca en yaygın olandır. Bayan bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ekim olup, ortalama yağış 0,8 gün düzeyindedir.

Yalnızca yağmur 28 Nisan tarihinde başlayıp 1 Ekim tarihine kadar 5,1 ay boyunca en yaygın olandır. Bayan bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 10,0 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Bayan aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,0 ay boyunca 16 Mayıs tarihinden 17 Eylül tarihine sürmektedir. Bayan bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 58 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 17 Eylül tarihinden 16 Mayıs tarihine kadar 8,0 ay boyunca sürmektedir. Bayan bölgesinde en az yağmurlu ay Aralık olup, ortalama yağış -0 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Bayan aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,5 ay boyunca 7 Nisan tarihinden 24 Ekim tarihine sürmektedir. Bayan bölgesinde en kar yağışlı ay Nisan olup, ortalama kar yağışı 33 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 24 Ekim tarihinden 7 Nisan tarihine kadar 5,4 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 1 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 9 Şubat günü civarına denk gelmektedir.

Bayan gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 10 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 17 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 16 Haziran tarihinde 05:14 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 31 Aralık tarihinde 4 saat 3 dakika sonra 09:17 saatindedir. En erken gün batımı 11 Aralık tarihinde 17:22 saatinde ve en geç gün batımı 25 Haziran tarihinde 4 saat 10 dakika sonra 21:32 saatindedir.

2024 yılında Bayan bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Bayan bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Bayan ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 13,4 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 16 Ekim tarihinden 30 Mayıs tarihine kadar 7,5 ay boyunca sürer. Bayan bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 16,4 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 30 Mayıs tarihinden 16 Ekim tarihine kadar 4,5 ay boyunca sürmektedir. Bayan bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,3 kilometre/saat olmaktadır.

Bayan bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde doğu yönünden 21 Haziran tarihinden 26 Temmuz tarihine 1,2 ay boyunca en yüksek %33 ile 3 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 26 Temmuz tarihinden 21 Haziran tarihine 11 ay boyunca en yüksek %90 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Bayan bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Bayan bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Temmuz sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Bayan ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Temmuz sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Bayan bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 2,1 ay boyunca (65 gün) yaklaşık 15 Haziran tarihinden 18 Ağustos tarihine kadar sürer ve nadiren 26 Mayıs tarihinden önce veya 5 Temmuz tarihinden sonra başlayıp nadiren 31 Temmuz tarihinden önce veya 6 Eylül tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Bayan bölgesinde bahar çiçekleri ilk 1 Haziran civarında ortaya çıkarken nadiren 24 Mayıs tarihinden önce veya 12 Haziran tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,8 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 23 Nisan tarihinden 9 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Bayan bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,9 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,5 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 30 Ekim tarihinden 7 Şubat tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Bayan bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,4 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Bayan bölgesi coğrafi koordinatları 49,433° enlem, 99,600° boylam ve 1.749 m yüksekliktir.

Bayan bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 414 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.845 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.156 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (1.438 metre).

Bayan bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%77) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%60) ve çayır (%14) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise seyrek bitki örtüsü (%57) ve çayır (%13) ile kaplıdır.