Bayantsagaan Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moğolistan

Bayantsagaan bölgesinde yazlar uzun ve serin, kışlar aşırı soğuk ve kurak ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -28°C ila 21°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -34°C altında ve 27°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Bayantsagaan ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos başına.

Ilık mevsim 4,1 ay uzunluğundadır ve 11 Mayıs tarihinde başlayıp 14 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 13°C üzerindedir. Bayantsagaan bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 20°C iken düşük sıcaklık 9°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,2 ay uzunluğundadır ve 21 Kasım tarihinde başlayıp 28 Şubat tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -9°C altındadır. Bayantsagaan bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -27°C iken yüksek sıcaklık -16°C düzeyindedir.

Bayantsagaan bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Bayantsagaan bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 15 Ağustos civarında başlar ve 6,2 ay boyunca sürüp 22 Şubat civarında sona erer.

Bayantsagaan bölgesinde yılın en açık ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %61 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 22 Şubat civarında başlayıp 5,8 ay boyunca sürer ve 15 Ağustos civarında biter.

Bayantsagaan bölgesinde yılın en bulutlu ayı Nisan ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %52 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Bayantsagaan bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca oldukça değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,2 ay boyunca 28 Mayıs tarihinden 4 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %19 oranından yüksektir. Bayantsagaan bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 11,7 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 4 Eylül tarihinde başlayıp 28 Mayıs tarihine kadar 8,8 ay sürer. Bayantsagaan bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Şubat ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Bayantsagaan bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca kar 5 Ekim tarihinde başlayıp 20 Nisan tarihine kadar 6,5 ay boyunca en yaygın olandır. Bayantsagaan bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ekim olup, ortalama yağış 0,6 gün düzeyindedir.

Yalnızca yağmur 20 Nisan tarihinde başlayıp 5 Ekim tarihine kadar 5,5 ay boyunca en yaygın olandır. Bayantsagaan bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 11,7 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Bayantsagaan aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,3 ay boyunca 9 Mayıs tarihinden 20 Eylül tarihine sürmektedir. Bayantsagaan bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 66 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 20 Eylül tarihinden 9 Mayıs tarihine kadar 7,7 ay boyunca sürmektedir. Bayantsagaan bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Bayantsagaan aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 7,9 ay boyunca 17 Eylül tarihinden 13 Mayıs tarihine sürmektedir. Bayantsagaan bölgesinde en kar yağışlı ay Nisan olup, ortalama kar yağışı 33 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 13 Mayıs tarihinden 17 Eylül tarihine kadar 4,1 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 12 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Bayantsagaan gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 16 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 10 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 16 Haziran tarihinde 05:13 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 31 Aralık tarihinde 3 saat 57 dakika sonra 09:09 saatindedir. En erken gün batımı 11 Aralık tarihinde 17:20 saatinde ve en geç gün batımı 25 Haziran tarihinde 4 saat 3 dakika sonra 21:24 saatindedir.

2024 yılında Bayantsagaan bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Bayantsagaan bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Bayantsagaan ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 13,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 18 Ekim tarihinden 30 Mayıs tarihine kadar 7,4 ay boyunca sürer. Bayantsagaan bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Nisan ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 15,8 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 30 Mayıs tarihinden 18 Ekim tarihine kadar 4,6 ay boyunca sürmektedir. Bayantsagaan bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,3 kilometre/saat olmaktadır.

Bayantsagaan bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 15 Haziran tarihinden 29 Haziran tarihine 2,0 hafta boyunca en yüksek %28 ile 17 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 29 Haziran tarihinden 5 Temmuz tarihine 6,0 gün boyunca en yüksek %27 ile 3 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 5 Temmuz tarihinden 15 Haziran tarihine 11 ay boyunca en yüksek %87 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Bayantsagaan bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Bayantsagaan bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Bayantsagaan ziyaretinin en iyi zamanı tüm Temmuz ayı boyunca, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Bayantsagaan bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 2,8 ay boyunca (87 gün) yaklaşık 5 Haziran tarihinden 31 Ağustos tarihine kadar sürer ve nadiren 19 Mayıs tarihinden önce veya 23 Haziran tarihinden sonra başlayıp nadiren 15 Ağustos tarihinden önce veya 15 Eylül tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Bayantsagaan bölgesinde bahar çiçekleri ilk 26 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 18 Mayıs tarihinden önce veya 5 Haziran tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,8 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 22 Nisan tarihinden 8 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Bayantsagaan bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,8 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,5 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 31 Ekim tarihinden 6 Şubat tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Bayantsagaan bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,5 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Bayantsagaan bölgesi coğrafi koordinatları 48,732° enlem, 100,760° boylam ve 1.583 m yüksekliktir.

Bayantsagaan bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 478 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.700 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.188 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (1.862 metre).

Bayantsagaan bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%52) ve çayır (%34) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%60) ve ağaçlar (%16) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise seyrek bitki örtüsü (%54) ve çayır (%23) ile kaplıdır.