Ulan Batur Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moğolistan

Ulan Batur bölgesinde yazlar uzun ve rahat, kışlar aşırı soğuk ve kurak ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -28°C ila 24°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -35°C altında ve 31°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Ulan Batur ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos başına.

Ilık mevsim 4,0 ay uzunluğundadır ve 13 Mayıs tarihinde başlayıp 15 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 16°C üzerindedir. Ulan Batur bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 24°C iken düşük sıcaklık 12°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,0 ay uzunluğundadır ve 22 Kasım tarihinde başlayıp 22 Şubat tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -9°C altındadır. Ulan Batur bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -28°C iken yüksek sıcaklık -16°C düzeyindedir.

Ulan Batur bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Ulan Batur bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 19 Ağustos civarında başlar ve 3,3 ay boyunca sürüp 27 Kasım civarında sona erer.

Ulan Batur bölgesinde yılın en açık ayı Ekim ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %61 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 27 Kasım civarında başlayıp 8,7 ay boyunca sürer ve 19 Ağustos civarında biter.

Ulan Batur bölgesinde yılın en bulutlu ayı Haziran ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %48 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Ulan Batur bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca oldukça değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,3 ay boyunca 31 Mayıs tarihinden 8 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %16 oranından yüksektir. Ulan Batur bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 9,7 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 8 Eylül tarihinde başlayıp 31 Mayıs tarihine kadar 8,7 ay sürer. Ulan Batur bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Ulan Batur bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 2 Nisan tarihinde başlayıp 23 Ekim tarihine kadar 6,7 ay boyunca en yaygın olandır. Ulan Batur bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 9,7 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 23 Ekim tarihinde başlayıp 2 Nisan tarihine kadar 5,3 ay boyunca en yaygın olandır. Ulan Batur bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 0,5 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Ulan Batur aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,5 ay boyunca 9 Mayıs tarihinden 24 Eylül tarihine sürmektedir. Ulan Batur bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 52 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 24 Eylül tarihinden 9 Mayıs tarihine kadar 7,5 ay boyunca sürmektedir. Ulan Batur bölgesinde en az yağmurlu ay Aralık olup, ortalama yağış -0 milimetre düzeyindedir.

Ulan Batur gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 23 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 2 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 16 Haziran tarihinde 04:52 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 2 Ocak tarihinde 3 saat 49 dakika sonra 08:41 saatindedir. En erken gün batımı 10 Aralık tarihinde 16:59 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 3 saat 56 dakika sonra 20:55 saatindedir.

2024 yılında Ulan Batur bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Ulan Batur bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Ulan Batur ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 15,9 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 10 Mart tarihinden 11 Haziran tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürer. Ulan Batur bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Nisan ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 18,6 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 11 Haziran tarihinden 10 Mart tarihine kadar 9,0 ay boyunca sürmektedir. Ulan Batur bölgesinde yılın en sakin ayı Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,8 kilometre/saat olmaktadır.

Ulan Batur bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 25 Ekim tarihinden 25 Aralık tarihine 2,0 ay boyunca en yüksek %39 ile 29 Kasım tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 25 Aralık tarihinden 25 Ekim tarihine 10 ay boyunca en yüksek %35 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Ulan Batur bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Ulan Batur bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Ulan Batur ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Ulan Batur bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 3,5 ay boyunca (107 gün) yaklaşık 25 Mayıs tarihinden 9 Eylül tarihine kadar sürer ve nadiren 6 Mayıs tarihinden önce veya 13 Haziran tarihinden sonra başlayıp nadiren 24 Ağustos tarihinden önce veya 26 Eylül tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Ulan Batur bölgesinde bahar çiçekleri ilk 13 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 5 Mayıs tarihinden önce veya 21 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 21 Nisan tarihinden 8 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Ulan Batur bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,0 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 1 Kasım tarihinden 7 Şubat tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Ulan Batur bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,5 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Ulan Batur bölgesi coğrafi koordinatları 47,908° enlem, 106,883° boylam ve 1.284 m yüksekliktir.

Ulan Batur bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 194 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.301 metre kadardır. 16 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (1.018 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (1.802 metre).

Ulan Batur bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan yapay yüzeyler (%84) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%30) ve yapay yüzeyler (%18) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise seyrek bitki örtüsü (%54) ve çayır (%23) ile kaplıdır.