Bulagtay Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moğolistan

Bulagtay bölgesinde yazlar ılık, kışlar aşırı soğuk ve karlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -22°C ila 27°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -29°C altında ve 33°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Bulagtay ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına.

Ilık mevsim 3,7 ay uzunluğundadır ve 19 Mayıs tarihinde başlayıp 9 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 19°C üzerindedir. Bulagtay bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 27°C iken düşük sıcaklık 14°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 20 Kasım tarihinde başlayıp 29 Şubat tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -5°C altındadır. Bulagtay bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -22°C iken yüksek sıcaklık -12°C düzeyindedir.

Bulagtay bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Bulagtay bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 10 Temmuz civarında başlar ve 3,6 ay boyunca sürüp 28 Ekim civarında sona erer.

Bulagtay bölgesinde yılın en açık ayı Eylül ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %57 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 28 Ekim civarında başlayıp 8,4 ay boyunca sürer ve 10 Temmuz civarında biter.

Bulagtay bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %54 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Bulagtay bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca oldukça değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 4,0 ay boyunca 17 Mayıs tarihinden 18 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %18 oranından yüksektir. Bulagtay bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 18 Eylül tarihinde başlayıp 17 Mayıs tarihine kadar 8,0 ay sürer. Bulagtay bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Aralık ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Bulagtay bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 19 Mart tarihinde başlayıp 24 Ekim tarihine kadar 7,2 ay boyunca en yaygın olandır. Bulagtay bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 10,4 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 24 Ekim tarihinde başlayıp 19 Mart tarihine kadar 4,8 ay boyunca en yaygın olandır. Bulagtay bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 0,6 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Bulagtay aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,3 ay boyunca 28 Nisan tarihinden 4 Ekim tarihine sürmektedir. Bulagtay bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 64 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 4 Ekim tarihinden 28 Nisan tarihine kadar 6,8 ay boyunca sürmektedir. Bulagtay bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Bulagtay gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 6 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 20 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 16 Haziran tarihinde 04:41 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 31 Aralık tarihinde 4 saat 6 dakika sonra 08:47 saatindedir. En erken gün batımı 12 Aralık tarihinde 16:48 saatinde ve en geç gün batımı 25 Haziran tarihinde 4 saat 13 dakika sonra 21:02 saatindedir.

2024 yılında Bulagtay bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Bulagtay bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Bulagtay ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 8,9 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 27 Ocak tarihinden 1 Haziran tarihine kadar 4,2 ay boyunca sürer. Bulagtay bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Nisan ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,7 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 1 Haziran tarihinden 27 Ocak tarihine kadar 7,8 ay boyunca sürmektedir. Bulagtay bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,1 kilometre/saat olmaktadır.

Bulagtay bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 27 Şubat tarihinden 10 Mart tarihine 1,7 hafta boyunca en yüksek %34 ile 28 Şubat tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 10 Mart tarihinden 27 Eylül tarihine 6,6 ay boyunca en yüksek %44 ile 21 Nisan tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 27 Eylül tarihinden 27 Şubat tarihine 5,0 ay boyunca en yüksek %52 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Bulagtay bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Bulagtay bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Bulagtay ziyaretinin en iyi zamanı tüm Temmuz ayı boyunca, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Bulagtay bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 3,9 ay boyunca (119 gün) yaklaşık 20 Mayıs tarihinden 15 Eylül tarihine kadar sürer ve nadiren 3 Mayıs tarihinden önce veya 6 Haziran tarihinden sonra başlayıp nadiren 30 Ağustos tarihinden önce veya 1 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Bulagtay bölgesinde bahar çiçekleri ilk 11 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 3 Mayıs tarihinden önce veya 20 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,6 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 23 Nisan tarihinden 11 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Bulagtay bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,6 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,2 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 11 Şubat tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Bulagtay bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,2 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Bulagtay bölgesi coğrafi koordinatları 49,776° enlem, 107,516° boylam ve 700 m yüksekliktir.

Bulagtay bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 174 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 723 metre kadardır. 16 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (535 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.529 metre).

Bulagtay bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çayır (%67) ve ağaçlar (%25) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%58) ve ağaçlar (%33) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%63) ve çayır (%21) ile kaplıdır.