Uldz Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moğolistan

Uldz bölgesinde yazlar rahat; kışlar aşırı soğuk, kurak ve rüzgarlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -24°C ila 26°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -31°C altında ve 32°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Uldz ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına.

Ilık mevsim 3,8 ay uzunluğundadır ve 17 Mayıs tarihinde başlayıp 10 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 18°C üzerindedir. Uldz bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 26°C iken düşük sıcaklık 13°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 19 Kasım tarihinde başlayıp 28 Şubat tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -6°C altındadır. Uldz bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -24°C iken yüksek sıcaklık -13°C düzeyindedir.

Uldz bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Uldz bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 20 Ağustos civarında başlar ve 6,2 ay boyunca sürüp 27 Şubat civarında sona erer.

Uldz bölgesinde yılın en açık ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %62 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 27 Şubat civarında başlayıp 5,8 ay boyunca sürer ve 20 Ağustos civarında biter.

Uldz bölgesinde yılın en bulutlu ayı Nisan ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %49 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Uldz bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca oldukça değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,6 ay boyunca 29 Mayıs tarihinden 15 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %18 oranından yüksektir. Uldz bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 15 Eylül tarihinde başlayıp 29 Mayıs tarihine kadar 8,4 ay sürer. Uldz bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Şubat ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Uldz bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 2 Nisan tarihinde başlayıp 20 Ekim tarihine kadar 6,6 ay boyunca en yaygın olandır. Uldz bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 10,4 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 20 Ekim tarihinde başlayıp 2 Nisan tarihine kadar 5,4 ay boyunca en yaygın olandır. Uldz bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 0,8 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Uldz aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,8 ay boyunca 10 Mayıs tarihinden 2 Ekim tarihine sürmektedir. Uldz bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 67 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 2 Ekim tarihinden 10 Mayıs tarihine kadar 7,2 ay boyunca sürmektedir. Uldz bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış -0 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Uldz aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 1,1 ay boyunca 7 Ekim tarihinden 10 Kasım tarihine sürmektedir. Uldz bölgesinde en kar yağışlı ay Ekim olup, ortalama kar yağışı 31 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 10 Kasım tarihinden 7 Ekim tarihine kadar 11 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 16 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Uldz gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 16 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 9 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 17 Haziran tarihinde 04:28 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 31 Aralık tarihinde 3 saat 56 dakika sonra 08:24 saatindedir. En erken gün batımı 11 Aralık tarihinde 16:35 saatinde ve en geç gün batımı 25 Haziran tarihinde 4 saat 3 dakika sonra 20:38 saatindedir.

2024 yılında Uldz bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Uldz bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Uldz ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 16,0 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 24 Şubat tarihinden 6 Haziran tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Uldz bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Nisan ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 19,0 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 6 Haziran tarihinden 24 Şubat tarihine kadar 8,6 ay boyunca sürmektedir. Uldz bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,7 kilometre/saat olmaktadır.

Uldz bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 8 Mart tarihinden 20 Ağustos tarihine 5,4 ay boyunca en yüksek %45 ile 2 Mayıs tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 20 Ağustos tarihinden 8 Mart tarihine 6,6 ay boyunca en yüksek %61 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Uldz bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Uldz bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Uldz ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Uldz bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 3,8 ay boyunca (115 gün) yaklaşık 21 Mayıs tarihinden 13 Eylül tarihine kadar sürer ve nadiren 5 Mayıs tarihinden önce veya 5 Haziran tarihinden sonra başlayıp nadiren 28 Ağustos tarihinden önce veya 28 Eylül tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Uldz bölgesinde bahar çiçekleri ilk 15 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 7 Mayıs tarihinden önce veya 22 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,8 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 23 Nisan tarihinden 11 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Uldz bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,8 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,5 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 30 Ekim tarihinden 8 Şubat tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Uldz bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,4 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Uldz bölgesi coğrafi koordinatları 48,690° enlem, 111,995° boylam ve 1.036 m yüksekliktir.

Uldz bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 231 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.052 metre kadardır. 16 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (443 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (746 metre).

Uldz bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%46), çayır (%20), ağaçlar (%12) ve çalılık (%12) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%29) ve ağaçlar (%19) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise seyrek bitki örtüsü (%36) ve çayır (%23) ile kaplıdır.