Sümber Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moğolistan

Sümber bölgesinde yazlar uzun ve ılık; kışlar aşırı soğuk, kurak ve rüzgarlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -26°C ila 27°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -33°C altında ve 33°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Sümber ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına.

Ilık mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 17 Mayıs tarihinde başlayıp 13 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 18°C üzerindedir. Sümber bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 27°C iken düşük sıcaklık 15°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,1 ay uzunluğundadır ve 22 Kasım tarihinde başlayıp 27 Şubat tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -8°C altındadır. Sümber bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -26°C iken yüksek sıcaklık -17°C düzeyindedir.

Sümber bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Sümber bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 8 Mart civarında başlar ve 8,4 ay boyunca sürüp 21 Kasım civarında sona erer.

Sümber bölgesinde yılın en açık ayı Eylül ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %64 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 21 Kasım civarında başlayıp 3,6 ay boyunca sürer ve 8 Mart civarında biter.

Sümber bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %61 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Sümber bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca oldukça değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,5 ay boyunca 31 Mayıs tarihinden 13 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %18 oranından yüksektir. Sümber bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 13 Eylül tarihinde başlayıp 31 Mayıs tarihine kadar 8,5 ay sürer. Sümber bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Sümber bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 23 Mart tarihinde başlayıp 25 Ekim tarihine kadar 7,1 ay boyunca en yaygın olandır. Sümber bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 10,5 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 25 Ekim tarihinde başlayıp 23 Mart tarihine kadar 4,9 ay boyunca en yaygın olandır. Sümber bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 0,6 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Sümber aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,8 ay boyunca 9 Mayıs tarihinden 2 Ekim tarihine sürmektedir. Sümber bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 69 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 2 Ekim tarihinden 9 Mayıs tarihine kadar 7,2 ay boyunca sürmektedir. Sümber bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Sümber gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 25 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 0 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 15 Haziran tarihinde 04:07 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 1 Ocak tarihinde 3 saat 47 dakika sonra 07:54 saatindedir. En erken gün batımı 11 Aralık tarihinde 16:14 saatinde ve en geç gün batımı 25 Haziran tarihinde 3 saat 54 dakika sonra 20:08 saatindedir.

2024 yılında Sümber bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Sümber bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %1 düzeyinin %1 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Sümber ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 17,2 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 7 Mart tarihinden 1 Haziran tarihine kadar 2,8 ay boyunca sürer. Sümber bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Nisan ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 20,3 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 1 Haziran tarihinden 7 Mart tarihine kadar 9,2 ay boyunca sürmektedir. Sümber bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 13,7 kilometre/saat olmaktadır.

Sümber bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 10 Haziran tarihinden 22 Ağustos tarihine 2,4 ay boyunca en yüksek %38 ile 10 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 22 Ağustos tarihinden 10 Haziran tarihine 9,6 ay boyunca en yüksek %63 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Sümber bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Sümber bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Sümber ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Sümber bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 4,2 ay boyunca (130 gün) yaklaşık 13 Mayıs tarihinden 19 Eylül tarihine kadar sürer ve nadiren 28 Nisan tarihinden önce veya 27 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 4 Eylül tarihinden önce veya 4 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Sümber bölgesinde bahar çiçekleri ilk 13 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 6 Mayıs tarihinden önce veya 19 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,7 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 22 Nisan tarihinden 18 Ağustos tarihine kadar 3,9 ay boyunca sürer. Sümber bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,8 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,4 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 2 Kasım tarihinden 8 Şubat tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Sümber bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,3 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Sümber bölgesi coğrafi koordinatları 47,659° enlem, 118,510° boylam ve 757 m yüksekliktir.

Sümber bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 52 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 752 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (156 metre). 80 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (553 metre).

Sümber bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çayır (%37), ağaçlar (%28) ve çalılık (%28) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%28) ve seyrek bitki örtüsü (%24) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çayır (%49) ve seyrek bitki örtüsü (%16) ile kaplıdır.