Tambopata Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Peru

Tambopata bölgesinde yazlar kısa, sıcak, yağışlı ve çok bulutlu; kışlar kısa, ılık ve parçalı bulutlu ve hava yıl boyu basık. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 18°C ila 32°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren 13°C altında ve 36°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Tambopata ziyaretinde zamanı Mayıs sonundan Eylül başına.

Sıcak mevsim 2,3 ay uzunluğundadır ve 20 Ağustos tarihinde başlayıp 30 Ekim tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 31°C üzerindedir. Tambopata bölgesindeki en sıcak ay Ekim ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 32°C iken düşük sıcaklık 22°C düzeyindedir.

Serin mevsim 2,0 ay uzunluğundadır ve 11 Mayıs tarihinde başlayıp 12 Temmuz tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 29°C altındadır. Tambopata bölgesindeki en soğuk ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 18°C iken yüksek sıcaklık 29°C düzeyindedir.

Tambopata bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Tambopata bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 4 Mayıs civarında başlar ve 4,8 ay boyunca sürüp 28 Eylül civarında sona erer.

Tambopata bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %67 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 28 Eylül civarında başlayıp 7,3 ay boyunca sürer ve 4 Mayıs civarında biter.

Tambopata bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %86 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Tambopata bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca yüksek oranda değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 5,8 ay boyunca 17 Ekim tarihinden 11 Nisan tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %39 oranından yüksektir. Tambopata bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 18,3 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Şubat ayıdır.

Kurak sezon 11 Nisan tarihinde başlayıp 17 Ekim tarihine kadar 6,2 ay sürer. Tambopata bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 4,6 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Tambopata bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Şubat olup, ortalama yağış 18,3 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 14 Şubat tarihinde %64 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Tambopata aylık yağış miktarında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Tambopata bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Tambopata bölgesinde en yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 294 milimetre düzeyindedir.

Tambopata bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 42 milimetre düzeyindedir.

Günün uzunluğu Tambopata bölgesinde yıl boyunca önemli bir değişiklik göstermez ve 52 dakika ila 12 saat arasında kalır. 2024 yılında en kısa gün 20 Haziran tarihinde 11 saat 23 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Aralık tarihinde 12 saat 53 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 18 Kasım tarihinde 05:00 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 10 Temmuz tarihinde 59 dakika sonra 06:00 saatindedir. En erken gün batımı 30 Mayıs tarihinde 17:18 saatinde ve en geç gün batımı 23 Ocak tarihinde 53 dakika sonra 18:11 saatindedir.

2024 yılında Tambopata bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Tambopata hissedilen nem oranında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 10 ay boyunca 27 Ağustos tarihinden 2 Temmuz tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %75 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Tambopata bölgesindeki en bunaltıcı günler Ocak ayındadır ve bu dönemde hava 31,0 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

Tambopata bölgesindeki en az sayıdaki bunaltıcı gün Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 21,7 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Tambopata bölgesinde saatlik ortalama rüzgar hızı yıl boyunca 0,3 kilometre/saat ila 2,9 kilometre/saat arasındaki bir düzeyde kalarak önemli bir değişiklik göstermez.

Tambopata bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde doğu yönünden 22 Nisan tarihinden 16 Haziran tarihine 1,8 ay boyunca ve 6 Temmuz tarihinden 5 Eylül tarihine 2,0 ay boyunca en yüksek %47 ile 20 Mayıs tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 16 Haziran tarihinden 6 Temmuz tarihine 2,9 hafta boyunca ve 5 Eylül tarihinden 22 Nisan tarihine 7,6 ay boyunca en yüksek %42 ile 20 Haziran tarihinde esmektedir.

Havanın Tambopata bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Tambopata bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Mayıs sonundan Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Tambopata ziyaretinin en iyi zamanı Nisan başından Eylül sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Tambopata bölgesindeki sıcaklıklar yıl boyu yeterince ılık olduğundan bu koşullarda yetiştirme döneminden bahsetmek anlamlı değildir. Yine de çizelge yıl boyunca görülen sıcaklıkların bir göstergesi olması için aşağıya bırakılmıştır.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Bu rapor için Tambopata bölgesi coğrafi koordinatları -12,672° enlem, -69,355° boylam ve 224 m yüksekliktir.

Tambopata bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 55 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 230 metre kadardır. 16 kilometre çapında da yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (93 metre). 80 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (409 metre).

Tambopata bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%65) ve ekili arazi (%31) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%79) ve ekili arazi (%12) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%93) ile kaplıdır.