Toma Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Burkina Faso

Toma bölgesinde yağışlı sezon sıcak, basık ve çok bulutlu ve kurak sezon da boğucu sıcak ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 19°C ila 40°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren 16°C altında ve 42°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Toma ziyaretinde yılın en iyi zamanı Kasım başından Mart başına

Sıcak mevsim 2,4 ay uzunluğundadır ve 9 Mart tarihinde başlayıp 20 Mayıs tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 38°C üzerindedir. Toma bölgesindeki en sıcak ay Nisan ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 40°C iken düşük sıcaklık 28°C düzeyindedir.

Serin mevsim 2,2 ay uzunluğundadır ve 13 Temmuz tarihinde başlayıp 19 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 32°C altındadır. Toma bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 19°C iken yüksek sıcaklık 33°C düzeyindedir.

Toma bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Toma bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 18 Ekim civarında başlar ve 5,0 ay boyunca sürüp 19 Mart civarında sona erer.

Toma bölgesinde yılın en açık ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %65 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 19 Mart civarında başlayıp 7,0 ay boyunca sürer ve 18 Ekim civarında biter.

Toma bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %70 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Toma bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca yüksek oranda değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 4,0 ay boyunca 29 Mayıs tarihinden 27 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %45 oranından yüksektir. Toma bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 27,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Kurak sezon 27 Eylül tarihinde başlayıp 29 Mayıs tarihine kadar 8,0 ay sürer. Toma bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Aralık ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Toma bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Ağustos olup, ortalama yağış 27,2 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 18 Ağustos tarihinde %90 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Toma aylık yağış miktarında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,3 ay boyunca 14 Nisan tarihinden 24 Ekim tarihine sürmektedir. Toma bölgesinde en yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 198 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 24 Ekim tarihinden 14 Nisan tarihine kadar 5,7 ay boyunca sürmektedir. Toma bölgesinde en az yağmurlu ay Aralık olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Günün uzunluğu Toma bölgesinde yıl boyunca önemli bir değişiklik göstermez ve 52 dakika ila 12 saat arasında kalır. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 11 saat 23 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 12 saat 53 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 31 Mayıs tarihinde 05:44 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 25 Ocak tarihinde 53 dakika sonra 06:38 saatindedir. En erken gün batımı 19 Kasım tarihinde 17:42 saatinde ve en geç gün batımı 9 Temmuz tarihinde 1 saat 0 dakika sonra 18:41 saatindedir.

2024 yılında Toma bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Toma hissedilen nem oranında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 6,6 ay boyunca 15 Nisan tarihinden 2 Kasım tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %25 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Toma bölgesindeki en bunaltıcı günler Ağustos ayındadır ve bu dönemde hava 31,0 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

Toma bölgesindeki en az sayıdaki bunaltıcı gün Ocak ayındadır ve bu dönemde hava 0,0 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Toma ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 12,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 21 Kasım tarihinden 10 Nisan tarihine kadar 4,7 ay boyunca sürer. Toma bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 16,1 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 10 Nisan tarihinden 21 Kasım tarihine kadar 7,3 ay boyunca sürmektedir. Toma bölgesinde yılın en sakin ayı Eylül ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,0 kilometre/saat olmaktadır.

Toma bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 10 Nisan tarihinden 23 Ekim tarihine 6,4 ay boyunca en yüksek %73 ile 17 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 23 Ekim tarihinden 10 Nisan tarihine 5,6 ay boyunca en yüksek %64 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Toma bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Toma bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Aralık ortasından Ocak sonuna, en yüksek skoru alan ise Ocak ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Toma ziyaretinin en iyi zamanı Kasım başından Mart başına, en yüksek skoru alan ise Aralık ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Toma bölgesindeki sıcaklıklar yıl boyu yeterince ılık olduğundan bu koşullarda yetiştirme döneminden bahsetmek anlamlı değildir. Yine de çizelge yıl boyunca görülen sıcaklıkların bir göstergesi olması için aşağıya bırakılmıştır.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca biraz mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,3 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 18 Şubat tarihinden 30 Nisan tarihine kadar 2,4 ay boyunca sürer. Toma bölgesinde en güneşli ay Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,5 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 5,4 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 14 Temmuz tarihinden 16 Eylül tarihine kadar 2,1 ay boyunca sürer. Toma bölgesinde en karanlık ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama 5,1 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Toma bölgesi coğrafi koordinatları 12,758° enlem, -2,899° boylam ve 287 m yüksekliktir.

Toma bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafya neredeyse düzdür ve maksimum yükseklik değişimi 29 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 289 metre kadardır. 16 kilometre içerisinde düzlüktür (72 metre). 80 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (302 metre).

Toma bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%44), çayır (%22), ağaçlar (%21) ve çalılık (%13) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%34) ve ağaçlar (%28) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%36) ve ağaçlar (%22) ile kaplıdır.