Budva Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Karadağ

Budva bölgesinde yazlar kısa, ılık ve az bulutlu ve kışlar uzun, soğuk, yağışlı, rüzgarlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 3°C ila 30°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -2°C altında ve 34°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Budva ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna

Sıcak mevsim 2,8 ay uzunluğundadır ve 13 Haziran tarihinde başlayıp 8 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 27°C üzerindedir. Budva bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 30°C iken düşük sıcaklık 19°C düzeyindedir.

Serin mevsim 4,0 ay uzunluğundadır ve 21 Kasım tarihinde başlayıp 20 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 15°C altındadır. Budva bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 3°C iken yüksek sıcaklık 12°C düzeyindedir.

Budva bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Budva bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 6 Haziran civarında başlar ve 3,4 ay boyunca sürüp 20 Eylül civarında sona erer.

Budva bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %88 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 20 Eylül civarında başlayıp 8,6 ay boyunca sürer ve 6 Haziran civarında biter.

Budva bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %52 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Budva bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 7,5 ay boyunca 20 Eylül tarihinden 3 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %25 oranından yüksektir. Budva bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Kasım ayıdır.

Kurak sezon 3 Mayıs tarihinde başlayıp 20 Eylül tarihine kadar 4,6 ay sürer. Budva bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 3,7 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Budva bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 10,9 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 5 Aralık tarihinde %40 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Budva aylık yağış miktarında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Budva bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Budva bölgesinde en yağmurlu ay Kasım olup, ortalama yağış 155 milimetre düzeyindedir.

Budva bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 24 milimetre düzeyindedir.

Budva gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 5 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 17 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:07 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 6 dakika sonra 07:13 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 16:12 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 4 saat 13 dakika sonra 20:25 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Budva bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Budva hissedilen nem oranında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 3,7 ay boyunca 6 Haziran tarihinden 27 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %9 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Budva bölgesindeki en bunaltıcı günler Ağustos ayındadır ve bu dönemde hava 9,9 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

26 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Budva ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 13,0 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 16 Ekim tarihinden 8 Nisan tarihine kadar 5,8 ay boyunca sürer. Budva bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 15,9 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 8 Nisan tarihinden 16 Ekim tarihine kadar 6,2 ay boyunca sürmektedir. Budva bölgesinde yılın en sakin ayı Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,9 kilometre/saat olmaktadır.

Budva bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 4 Nisan tarihinden 22 Nisan tarihine 2,6 hafta boyunca en yüksek %34 ile 5 Nisan tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 22 Nisan tarihinden 4 Nisan tarihine 11 ay boyunca en yüksek %47 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Budva büyük bir su kitlesine yakın konumdadır (örneğin okyanus, deniz veya büyük bir göl gibi). Bu bölüm o su kütlesinin geniş alan ortalama yüzey sıcaklığına ilişkin rapor sunmaktadır.

Ortalama su sıcaklığı yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler göstermektedir.

Yılın su sıcaklığının daha ılık olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 23°C düzeyinin üzerinde olduğu 22 Haziran tarihinden 17 Eylül tarihine kadar 2,9 ay boyunca sürer. Budva bölgesinde suyun en sıcak olduğu ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 25°C olmaktadır.

Yılın su sıcaklığının daha serin olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 16°C düzeyinin altında olduğu 10 Aralık tarihinden 25 Nisan tarihine kadar 4,5 ay boyunca sürer. Budva bölgesinde suyun en serin olduğu ay Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 14°C olmaktadır.

Havanın Budva bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Budva bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs ortasından Temmuz sonuna ve Ağustos ortasından Ekim başına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Budva ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Budva bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 9,5 ay boyunca (288 gün) yaklaşık 27 Şubat tarihinden 10 Aralık tarihine kadar sürer ve nadiren 29 Ocak tarihinden önce veya 22 Mart tarihinden sonra başlayıp nadiren 15 Kasım tarihinden önce veya 31 Aralık tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Budva bölgesinde bahar çiçekleri ilk 5 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 19 Şubat tarihinden önce veya 23 Mart tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,5 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 13 Mayıs tarihinden 17 Ağustos tarihine kadar 3,1 ay boyunca sürer. Budva bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,5 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,8 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 18 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Budva bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,6 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Budva bölgesi coğrafi koordinatları 42,286° enlem, 18,840° boylam ve 7 m yüksekliktir.

Budva bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 578 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 104 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.739 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (2.590 metre).

Budva bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%38), su (%28), yapay yüzeyler (%19) ve çalılık (%10) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%41) ve su (%41) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise su (%49) ve ağaçlar (%31) ile kaplıdır.