Sokolac Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Bosna-Hersek

Sokolac bölgesinde yazlar rahat, kışlar dondurucu ve karlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -6°C ila 23°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -13°C altında ve 28°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Sokolac ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna.

Ilık mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 24 Mayıs tarihinde başlayıp 13 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 19°C üzerindedir. Sokolac bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 23°C iken düşük sıcaklık 11°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 23 Kasım tarihinde başlayıp 3 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 6°C altındadır. Sokolac bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -6°C iken yüksek sıcaklık 1°C düzeyindedir.

Sokolac bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Sokolac bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 9 Haziran civarında başlar ve 3,2 ay boyunca sürüp 16 Eylül civarında sona erer.

Sokolac bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %75 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 16 Eylül civarında başlayıp 8,8 ay boyunca sürer ve 9 Haziran civarında biter.

Sokolac bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %63 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Sokolac bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 2,9 ay boyunca 17 Nisan tarihinden 13 Temmuz tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %30 oranından yüksektir. Sokolac bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Haziran ayıdır.

Kurak sezon 13 Temmuz tarihinde başlayıp 17 Nisan tarihine kadar 9,1 ay sürer. Sokolac bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 7,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Sokolac bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 27 Şubat tarihinde başlayıp 15 Aralık tarihine kadar 9,6 ay boyunca en yaygın olandır. Sokolac bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Haziran olup, ortalama yağış 10,8 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 15 Aralık tarihinde başlayıp 27 Şubat tarihine kadar 2,4 ay boyunca en yaygın olandır. Sokolac bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 3,2 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Sokolac aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Sokolac bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Sokolac bölgesinde en yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 74 milimetre düzeyindedir.

Sokolac bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 16 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Sokolac aylık kar yağışında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,9 ay boyunca 6 Ekim tarihinden 2 Mayıs tarihine sürmektedir. Sokolac bölgesinde en kar yağışlı ay Aralık olup, ortalama kar yağışı 254 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 2 Mayıs tarihinden 6 Ekim tarihine kadar 5,1 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 27 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Sokolac gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 54 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 29 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 15 Haziran tarihinde 05:01 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 3 Ocak tarihinde 2 saat 18 dakika sonra 07:19 saatindedir. En erken gün batımı 9 Aralık tarihinde 16:06 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 4 saat 25 dakika sonra 20:31 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Sokolac bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Sokolac bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %2 düzeyinin %2 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Sokolac ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 7,2 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 6 Kasım tarihinden 23 Nisan tarihine kadar 5,6 ay boyunca sürer. Sokolac bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,0 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 23 Nisan tarihinden 6 Kasım tarihine kadar 6,4 ay boyunca sürmektedir. Sokolac bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 5,5 kilometre/saat olmaktadır.

Sokolac bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 25 Şubat tarihinden 19 Mart tarihine 3,3 hafta boyunca ve 19 Mayıs tarihinden 28 Ağustos tarihine 3,3 ay boyunca en yüksek %39 ile 1 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 19 Mart tarihinden 19 Mayıs tarihine 2,0 ay boyunca ve 28 Ağustos tarihinden 25 Şubat tarihine 5,9 ay boyunca en yüksek %35 ile 5 Nisan tarihinde esmektedir.

Havanın Sokolac bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Sokolac bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Sokolac ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Sokolac bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 5,7 ay boyunca (172 gün) yaklaşık 23 Nisan tarihinden 13 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 4 Nisan tarihinden önce veya 13 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 25 Eylül tarihinden önce veya 30 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Sokolac bölgesinde bahar çiçekleri ilk 28 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 15 Nisan tarihinden önce veya 11 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 11 Mayıs tarihinden 20 Ağustos tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Sokolac bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,9 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 14 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Sokolac bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,5 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Sokolac bölgesi coğrafi koordinatları 43,938° enlem, 18,801° boylam ve 876 m yüksekliktir.

Sokolac bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 220 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 906 metre kadardır. 16 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (1.022 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (2.261 metre).

Sokolac bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çayır (%41), ekili arazi (%30), ağaçlar (%19) ve yapay yüzeyler (%11) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%63) ve çayır (%22) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%68) ve ekili arazi (%19) ile kaplıdır.