Gradačac Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Bosna-Hersek

Gradačac bölgesinde yazlar ılık, kışlar çok soğuk ve karlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -3°C ila 28°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -10°C altında ve 34°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Gradačac ziyaretinde zamanı Haziran başından Eylül ortasına.

Ilık mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 29 Mayıs tarihinde başlayıp 12 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 23°C üzerindedir. Gradačac bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 28°C iken düşük sıcaklık 15°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,2 ay uzunluğundadır ve 22 Kasım tarihinde başlayıp 29 Şubat tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 9°C altındadır. Gradačac bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -3°C iken yüksek sıcaklık 4°C düzeyindedir.

Gradačac bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Gradačac bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 4 Haziran civarında başlar ve 3,7 ay boyunca sürüp 26 Eylül civarında sona erer.

Gradačac bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %76 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 26 Eylül civarında başlayıp 8,3 ay boyunca sürer ve 4 Haziran civarında biter.

Gradačac bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %61 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Gradačac bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,2 ay boyunca 1 Nisan tarihinden 9 Temmuz tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %26 oranından yüksektir. Gradačac bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 9,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Haziran ayıdır.

Kurak sezon 9 Temmuz tarihinde başlayıp 1 Nisan tarihine kadar 8,8 ay sürer. Gradačac bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 6,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Gradačac bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Haziran olup, ortalama yağış 9,8 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 12 Haziran tarihinde %34 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Gradačac aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Gradačac bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Gradačac bölgesinde en yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 68 milimetre düzeyindedir.

Gradačac bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 29 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Gradačac aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,1 ay boyunca 11 Kasım tarihinden 14 Mart tarihine sürmektedir. Gradačac bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 82 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 14 Mart tarihinden 11 Kasım tarihine kadar 7,9 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 29 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Gradačac gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 47 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 36 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 15 Haziran tarihinde 04:59 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 2 Ocak tarihinde 2 saat 25 dakika sonra 07:24 saatindedir. En erken gün batımı 10 Aralık tarihinde 16:04 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 4 saat 32 dakika sonra 20:36 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Gradačac bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Gradačac hissedilen nem oranında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 2,9 ay boyunca 5 Haziran tarihinden 2 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %5 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Gradačac bölgesindeki en bunaltıcı günler Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 5,2 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

28 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Gradačac ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 8,5 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 4 Aralık tarihinden 26 Nisan tarihine kadar 4,7 ay boyunca sürer. Gradačac bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,7 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 26 Nisan tarihinden 4 Aralık tarihine kadar 7,3 ay boyunca sürmektedir. Gradačac bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,3 kilometre/saat olmaktadır.

Gradačac bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde doğu yönünden 4 Ocak tarihinden 19 Mart tarihine 2,5 ay boyunca, 19 Mart tarihinden 22 Mart tarihine 3,0 gün boyunca, 20 Ağustos tarihinden 31 Ağustos tarihine 1,6 hafta boyunca, 6 Eylül tarihinden 8 Eylül tarihine 2,0 gün boyunca ve 8 Eylül tarihinden 19 Aralık tarihine 3,4 ay boyunca en yüksek %35 ile 19 Ekim tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 22 Mart tarihinden 17 Haziran tarihine 2,8 ay boyunca ve 19 Aralık tarihinden 4 Ocak tarihine 2,3 hafta boyunca en yüksek %33 ile 13 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 17 Haziran tarihinden 20 Ağustos tarihine 2,1 ay boyunca ve 31 Ağustos tarihinden 6 Eylül tarihine 6,0 gün boyunca en yüksek %37 ile 21 Temmuz tarihinde esmektedir.

Havanın Gradačac bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Gradačac bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran başından Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Gradačac ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Gradačac bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,7 ay boyunca (204 gün) yaklaşık 4 Nisan tarihinden 25 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 14 Mart tarihinden önce veya 25 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 7 Ekim tarihinden önce veya 14 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Gradačac bölgesinde bahar çiçekleri ilk 1 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 14 Mart tarihinden önce veya 18 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,9 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 9 Mayıs tarihinden 20 Ağustos tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Gradačac bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,9 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,5 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 17 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Gradačac bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,3 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Gradačac bölgesi coğrafi koordinatları 44,879° enlem, 18,428° boylam ve 139 m yüksekliktir.

Gradačac bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 179 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 168 metre kadardır. 16 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (570 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.378 metre).

Gradačac bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%58), yapay yüzeyler (%27) ve ağaçlar (%12) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%65) ve ağaçlar (%28) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%50) ve ağaçlar (%43) ile kaplıdır.