Čajetina Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Sırbistan

Čajetina bölgesinde yazlar rahat ve az bulutlu ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -5°C ila 23°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -12°C altında ve 29°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Čajetina ziyaretinde zamanı Temmuz başından Ağustos sonuna.

Ilık mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 4 Haziran tarihinde başlayıp 12 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 19°C üzerindedir. Čajetina bölgesindeki en sıcak ay Ağustos ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 22°C iken düşük sıcaklık 12°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 24 Kasım tarihinde başlayıp 11 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 6°C altındadır. Čajetina bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -5°C iken yüksek sıcaklık 2°C düzeyindedir.

Čajetina bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Čajetina bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 8 Haziran civarında başlar ve 3,4 ay boyunca sürüp 19 Eylül civarında sona erer.

Čajetina bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %79 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 19 Eylül civarında başlayıp 8,6 ay boyunca sürer ve 8 Haziran civarında biter.

Čajetina bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %60 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Čajetina bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,2 ay boyunca 18 Nisan tarihinden 25 Temmuz tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %28 oranından yüksektir. Čajetina bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Haziran ayıdır.

Kurak sezon 25 Temmuz tarihinde başlayıp 18 Nisan tarihine kadar 8,8 ay sürer. Čajetina bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 6,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Čajetina bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 26 Şubat tarihinde başlayıp 22 Aralık tarihine kadar 9,9 ay boyunca en yaygın olandır. Čajetina bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Haziran olup, ortalama yağış 10,4 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 22 Aralık tarihinde başlayıp 26 Şubat tarihine kadar 2,2 ay boyunca en yaygın olandır. Čajetina bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 2,9 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Čajetina aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Čajetina bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Čajetina bölgesinde en yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 68 milimetre düzeyindedir.

Čajetina bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 15 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Čajetina aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,5 ay boyunca 16 Ekim tarihinden 30 Nisan tarihine sürmektedir. Čajetina bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 230 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 30 Nisan tarihinden 16 Ekim tarihine kadar 5,5 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 26 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Čajetina gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 55 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 27 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 15 Haziran tarihinde 04:58 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 3 Ocak tarihinde 2 saat 16 dakika sonra 07:15 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 16:03 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 4 saat 23 dakika sonra 20:27 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Čajetina bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Čajetina bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %1 düzeyinin %1 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Čajetina ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 7,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 11 Kasım tarihinden 22 Nisan tarihine kadar 5,3 ay boyunca sürer. Čajetina bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,6 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 22 Nisan tarihinden 11 Kasım tarihine kadar 6,7 ay boyunca sürmektedir. Čajetina bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 5,5 kilometre/saat olmaktadır.

Čajetina bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 24 Şubat tarihinden 25 Mart tarihine 1,0 ay boyunca ve 9 Mayıs tarihinden 20 Eylül tarihine 4,4 ay boyunca en yüksek %43 ile 19 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 25 Mart tarihinden 9 Mayıs tarihine 1,5 ay boyunca ve 20 Eylül tarihinden 24 Şubat tarihine 5,1 ay boyunca en yüksek %31 ile 5 Nisan tarihinde esmektedir.

Havanın Čajetina bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Čajetina bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Temmuz başından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Čajetina ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Čajetina bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,0 ay boyunca (185 gün) yaklaşık 16 Nisan tarihinden 18 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 28 Mart tarihinden önce veya 5 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 30 Eylül tarihinden önce veya 6 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Čajetina bölgesinde bahar çiçekleri ilk 1 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 18 Nisan tarihinden önce veya 15 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 14 Mayıs tarihinden 20 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Čajetina bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,0 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 15 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Čajetina bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,6 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Čajetina bölgesi coğrafi koordinatları 43,750° enlem, 19,713° boylam ve 857 m yüksekliktir.

Čajetina bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 490 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 893 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.099 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (2.127 metre).

Čajetina bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%51), çayır (%28) ve yapay yüzeyler (%13) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%62) ve çayır (%20) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%62) ve ekili arazi (%29) ile kaplıdır.