Elbasan Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Arnavutluk

Elbasan bölgesinde yazlar kısa, sıcak, kurak ve az bulutlu ve kışlar uzun, çok soğuk, yağışlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -0°C ila 33°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -5°C altında ve 37°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Elbasan ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna

Sıcak mevsim 2,9 ay uzunluğundadır ve 12 Haziran tarihinde başlayıp 9 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 29°C üzerindedir. Elbasan bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 33°C iken düşük sıcaklık 17°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,8 ay uzunluğundadır ve 21 Kasım tarihinde başlayıp 15 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 15°C altındadır. Elbasan bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 0°C iken yüksek sıcaklık 11°C düzeyindedir.

Elbasan bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Elbasan bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 5 Haziran civarında başlar ve 3,5 ay boyunca sürüp 19 Eylül civarında sona erer.

Elbasan bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %91 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 19 Eylül civarında başlayıp 8,5 ay boyunca sürer ve 5 Haziran civarında biter.

Elbasan bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %54 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Elbasan bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 8,2 ay boyunca 21 Eylül tarihinden 29 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %22 oranından yüksektir. Elbasan bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 9,7 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Kasım ayıdır.

Kurak sezon 29 Mayıs tarihinde başlayıp 21 Eylül tarihine kadar 3,8 ay sürer. Elbasan bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 3,3 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Elbasan bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 9,7 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 20 Kasım tarihinde %36 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Elbasan aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Elbasan bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Elbasan bölgesinde en yağmurlu ay Kasım olup, ortalama yağış 92 milimetre düzeyindedir.

Elbasan bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 18 milimetre düzeyindedir.

Elbasan gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 13 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 8 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:06 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 4 Ocak tarihinde 1 saat 59 dakika sonra 07:05 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 16:10 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 4 saat 5 dakika sonra 20:16 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Elbasan bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Elbasan hissedilen nem oranında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 4,1 ay boyunca 24 Mayıs tarihinden 26 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %4 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Elbasan bölgesindeki en bunaltıcı günler Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 5,1 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

6 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Elbasan ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 10,2 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 2 Kasım tarihinden 6 Nisan tarihine kadar 5,1 ay boyunca sürer. Elbasan bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 11,6 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 6 Nisan tarihinden 2 Kasım tarihine kadar 6,9 ay boyunca sürmektedir. Elbasan bölgesinde yılın en sakin ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,7 kilometre/saat olmaktadır.

Elbasan bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 19 Mayıs tarihinden 25 Ağustos tarihine 3,2 ay boyunca en yüksek %41 ile 28 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 25 Ağustos tarihinden 19 Mayıs tarihine 8,8 ay boyunca en yüksek %56 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Elbasan büyük bir su kitlesine yakın konumdadır (örneğin okyanus, deniz veya büyük bir göl gibi). Bu bölüm o su kütlesinin geniş alan ortalama yüzey sıcaklığına ilişkin rapor sunmaktadır.

Ortalama su sıcaklığı yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler göstermektedir.

Yılın su sıcaklığının daha ılık olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 23°C düzeyinin üzerinde olduğu 19 Haziran tarihinden 27 Eylül tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Elbasan bölgesinde suyun en sıcak olduğu ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 25°C olmaktadır.

Yılın su sıcaklığının daha serin olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 16°C düzeyinin altında olduğu 19 Aralık tarihinden 23 Nisan tarihine kadar 4,1 ay boyunca sürer. Elbasan bölgesinde suyun en serin olduğu ay Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 14°C olmaktadır.

Havanın Elbasan bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Elbasan bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs başından Temmuz ortasına ve Ağustos ortasından Ekim başına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Elbasan ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Elbasan bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 7,9 ay boyunca (240 gün) yaklaşık 19 Mart tarihinden 14 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 21 Şubat tarihinden önce veya 11 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 20 Ekim tarihinden önce veya 6 Aralık tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Elbasan bölgesinde bahar çiçekleri ilk 12 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 25 Şubat tarihinden önce veya 28 Mart tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,6 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 17 Mayıs tarihinden 18 Ağustos tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürer. Elbasan bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,6 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,0 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 30 Ekim tarihinden 16 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Elbasan bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,8 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Elbasan bölgesi coğrafi koordinatları 41,112° enlem, 20,082° boylam ve 128 m yüksekliktir.

Elbasan bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 340 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 158 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.763 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (2.461 metre).

Elbasan bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan yapay yüzeyler (%42), ekili arazi (%29) ve ağaçlar (%14) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%39) ve ekili arazi (%25) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%37) ve ekili arazi (%24) ile kaplıdır.