Lukulu Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Zambiya

Lukulu bölgesinde yağmurlu sezon nemli ve kapalı, kurak sezon az bulutlu ve hava yıl boyu sıcak. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 10°C ila 36°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren 8°C altında ve 39°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Lukulu ziyaretinde yılın en iyi zamanı Ağustos ortasından Ekim ortasına

Sıcak mevsim 1,8 ay uzunluğundadır ve 7 Eylül tarihinde başlayıp 31 Ekim tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 35°C üzerindedir. Lukulu bölgesindeki en sıcak ay Ekim ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 36°C iken düşük sıcaklık 21°C düzeyindedir.

Serin mevsim 2,5 ay uzunluğundadır ve 12 Mayıs tarihinde başlayıp 28 Temmuz tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 29°C altındadır. Lukulu bölgesindeki en soğuk ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 11°C iken yüksek sıcaklık 28°C düzeyindedir.

Lukulu bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Lukulu bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 9 Nisan civarında başlar ve 6,3 ay boyunca sürüp 18 Ekim civarında sona erer.

Lukulu bölgesinde yılın en açık ayı Haziran ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %90 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 18 Ekim civarında başlayıp 5,7 ay boyunca sürer ve 9 Nisan civarında biter.

Lukulu bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %84 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Lukulu bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca yüksek oranda değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 4,7 ay boyunca 8 Kasım tarihinden 31 Mart tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %36 oranından yüksektir. Lukulu bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 21,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Kurak sezon 31 Mart tarihinde başlayıp 8 Kasım tarihine kadar 7,3 ay sürer. Lukulu bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Haziran ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Lukulu bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 21,8 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 28 Ocak tarihinde %73 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Lukulu aylık yağış miktarında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,9 ay boyunca 30 Eylül tarihinden 25 Nisan tarihine sürmektedir. Lukulu bölgesinde en yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 179 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 25 Nisan tarihinden 30 Eylül tarihine kadar 5,1 ay boyunca sürmektedir. Lukulu bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Lukulu gün uzunluğu yıl boyunca değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 20 Haziran tarihinde 11 saat 17 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Aralık tarihinde 12 saat 59 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 22 Kasım tarihinde 05:47 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 10 Temmuz tarihinde 1 saat 5 dakika sonra 06:52 saatindedir. En erken gün batımı 1 Haziran tarihinde 18:04 saatinde ve en geç gün batımı 22 Ocak tarihinde 58 dakika sonra 19:03 saatindedir.

2024 yılında Lukulu bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Lukulu hissedilen nem oranında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 4,8 ay boyunca 17 Kasım tarihinden 10 Nisan tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %17 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Lukulu bölgesindeki en bunaltıcı günler Ocak ayındadır ve bu dönemde hava 19,5 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

14 Temmuz yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Lukulu ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 13,3 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 9 Haziran tarihinden 27 Ekim tarihine kadar 4,5 ay boyunca sürer. Lukulu bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Eylül ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 16,5 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 27 Ekim tarihinden 9 Haziran tarihine kadar 7,4 ay boyunca sürmektedir. Lukulu bölgesinde yılın en sakin ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,0 kilometre/saat olmaktadır.

Lukulu bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde doğu yönünden 21 Şubat tarihinden 1 Aralık tarihine 9,4 ay boyunca en yüksek %90 ile 22 Nisan tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 1 Aralık tarihinden 21 Şubat tarihine 2,7 ay boyunca en yüksek %51 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Lukulu bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Lukulu bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Mayıs başından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Haziran ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Lukulu ziyaretinin en iyi zamanı Ağustos ortasından Ekim ortasına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Lukulu bölgesindeki sıcaklıklar yıl boyu yeterince ılık olduğundan bu koşullarda yetiştirme döneminden bahsetmek anlamlı değildir. Yine de çizelge yıl boyunca görülen sıcaklıkların bir göstergesi olması için aşağıya bırakılmıştır.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca biraz mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,7 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 2 Eylül tarihinden 22 Ekim tarihine kadar 1,6 ay boyunca sürer. Lukulu bölgesinde en güneşli ay Eylül ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,9 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 5,7 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 25 Kasım tarihinden 1 Mart tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Lukulu bölgesinde en karanlık ay Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama 5,4 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Lukulu bölgesi coğrafi koordinatları -14,371° enlem, 23,242° boylam ve 1.048 m yüksekliktir.

Lukulu bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 38 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.044 metre kadardır. 16 kilometre çapında da yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (50 metre). 80 kilometre çapında da yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (132 metre).

Lukulu bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%100) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%63) ve çayır (%18) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çayır (%34) ve ağaçlar (%25) ile kaplıdır.