Enontekiö Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Finlandiya

Enontekiö bölgesinde yazlar kısa, serin ve çok bulutlu ve kışlar uzun, aşırı soğuk, karlı ve kapalı. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -19°C ila 17°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -32°C altında ve 23°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Enontekiö ziyaretinde zamanı Temmuz başından Ağustos başına.

Ilık mevsim 2,8 ay uzunluğundadır ve 5 Haziran tarihinde başlayıp 30 Ağustos tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 12°C üzerindedir. Enontekiö bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 17°C iken düşük sıcaklık 8°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 4,1 ay uzunluğundadır ve 10 Kasım tarihinde başlayıp 14 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -4°C altındadır. Enontekiö bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -18°C iken yüksek sıcaklık -9°C düzeyindedir.

Enontekiö bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Enontekiö bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 13 Nisan civarında başlar ve 4,8 ay boyunca sürüp 7 Eylül civarında sona erer.

Enontekiö bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %44 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 7 Eylül civarında başlayıp 7,2 ay boyunca sürer ve 13 Nisan civarında biter.

Enontekiö bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %81 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Enontekiö bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 5,5 ay boyunca 9 Mayıs tarihinden 27 Ekim tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %26 oranından yüksektir. Enontekiö bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 11,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 27 Ekim tarihinde başlayıp 9 Mayıs tarihine kadar 6,5 ay sürer. Enontekiö bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 4,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Enontekiö bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca kar 18 Ekim tarihinde başlayıp 21 Nisan tarihine kadar 6,1 ay boyunca en yaygın olandır. Enontekiö bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 5,5 gün düzeyindedir.

Yalnızca yağmur 21 Nisan tarihinde başlayıp 18 Ekim tarihine kadar 5,9 ay boyunca en yaygın olandır. Enontekiö bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 11,4 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Enontekiö aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,3 ay boyunca 19 Nisan tarihinden 29 Ekim tarihine sürmektedir. Enontekiö bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 72 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 29 Ekim tarihinden 19 Nisan tarihine kadar 5,7 ay boyunca sürmektedir. Enontekiö bölgesinde en az yağmurlu ay Şubat olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Enontekiö aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 8,4 ay boyunca 17 Eylül tarihinden 29 Mayıs tarihine sürmektedir. Enontekiö bölgesinde en kar yağışlı ay Kasım olup, ortalama kar yağışı 218 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 29 Mayıs tarihinden 17 Eylül tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 24 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Aşırı enlemine bağlı olarak Enontekiö bölgesinde kutupsal gün (diğer bir adıyla geceyarısı Güneşi) yaz döneminde ve kutupsal gece ise kış döneminde yaşanır. Bunlar güneşin bir günden uzun bir süre boyunca sürekli ufuk çizgisinin üzerinde veya altında olduğu zamanlardır. Kutupsal günün ve gecenin kesin başlama ve bitiş tarihleri yıldan yıla değişiklik arz eder ve gözlemcinin tam lokasyonuna ve bulunduğu yüksekliğe ve yerel topografyaya dayanır.

Enontekiö bölgesinde 2024 boyunca yazın Güneş 1,9 ay boyunca ufuk çizgisinin üstündedir ve 23 Mayıs tarihinde 01:50 saatinde doğar ve 20 Temmuz tarihinde 01:03 saatine kadar da hiç batmaz.

2024 yılında Enontekiö bölgesinde kışın Güneş 1,1 ay boyunca sürekli ufuk çizgisinden aşağıdadır ve 4 Aralık tarihinde 12:39 saatinde batar ve 7 Ocak tarihinde 12:20 saatine kadar doğmaz.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Enontekiö bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Enontekiö bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Enontekiö ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 13,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 25 Kasım tarihinden 22 Nisan tarihine kadar 4,9 ay boyunca sürer. Enontekiö bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 15,5 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 22 Nisan tarihinden 25 Kasım tarihine kadar 7,1 ay boyunca sürmektedir. Enontekiö bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,6 kilometre/saat olmaktadır.

Enontekiö bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 22 Mayıs tarihinden 17 Haziran tarihine 3,7 hafta boyunca en yüksek %28 ile 10 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 17 Haziran tarihinden 22 Mayıs tarihine 11 ay boyunca en yüksek %38 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Enontekiö bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Enontekiö bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Temmuz başından Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava aktiviteleri açısından Enontekiö ziyaretinin en iyi zamanı Temmuzortasından sonuna.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Enontekiö bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 3,0 ay boyunca (90 gün) yaklaşık 30 Mayıs tarihinden 28 Ağustos tarihine kadar sürer ve nadiren 14 Mayıs tarihinden önce veya 16 Haziran tarihinden sonra başlayıp nadiren 8 Ağustos tarihinden önce veya 15 Eylül tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Enontekiö bölgesinde bahar çiçekleri ilk 20 Haziran civarında ortaya çıkarken nadiren 3 Haziran tarihinden önce veya 8 Temmuz tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 4,3 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 10 Mayıs tarihinden 2 Ağustos tarihine kadar 2,7 ay boyunca sürer. Enontekiö bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 5,3 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 1,1 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Eylül tarihinden 6 Mart tarihine kadar 5,3 ay boyunca sürer. Enontekiö bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 0,0 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Enontekiö bölgesi coğrafi koordinatları 68,386° enlem, 23,632° boylam ve 297 m yüksekliktir.

Enontekiö bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 115 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 312 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (439 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (624 metre).

Enontekiö bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%72) ve su (%13) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%65) ve otsu bitki örtüsü (%27) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%58) ve otsu bitki örtüsü (%27) ile kaplıdır.