Shipka Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Bulgaristan

Shipka bölgesinde yazlar ılık ve az bulutlu ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -7°C ila 26°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -14°C altında ve 31°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Shipka ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna.

Ilık mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 29 Mayıs tarihinde başlayıp 15 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 21°C üzerindedir. Shipka bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 26°C iken düşük sıcaklık 12°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 23 Kasım tarihinde başlayıp 3 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 5°C altındadır. Shipka bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -7°C iken yüksek sıcaklık 0°C düzeyindedir.

Shipka bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Shipka bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 9 Haziran civarında başlar ve 3,5 ay boyunca sürüp 24 Eylül civarında sona erer.

Shipka bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %88 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 24 Eylül civarında başlayıp 8,5 ay boyunca sürer ve 9 Haziran civarında biter.

Shipka bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %53 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Shipka bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 2,9 ay boyunca 18 Nisan tarihinden 15 Temmuz tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %24 oranından yüksektir. Shipka bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 9,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mayıs ayıdır.

Kurak sezon 15 Temmuz tarihinde başlayıp 18 Nisan tarihine kadar 9,1 ay sürer. Shipka bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 4,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Shipka bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 25 Şubat tarihinde başlayıp 3 Aralık tarihine kadar 9,3 ay boyunca en yaygın olandır. Shipka bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mayıs olup, ortalama yağış 9,9 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 3 Aralık tarihinde başlayıp 25 Şubat tarihine kadar 2,8 ay boyunca en yaygın olandır. Shipka bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 3,3 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Shipka aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 9,8 ay boyunca 23 Şubat tarihinden 16 Aralık tarihine sürmektedir. Shipka bölgesinde en yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 59 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 16 Aralık tarihinden 23 Şubat tarihine kadar 2,2 ay boyunca sürmektedir. Shipka bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 6 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Shipka aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,0 ay boyunca 18 Ekim tarihinden 17 Nisan tarihine sürmektedir. Shipka bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 218 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 17 Nisan tarihinden 18 Ekim tarihine kadar 6,0 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 16 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Shipka gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 2 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 20 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 15 Haziran tarihinde 05:39 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 4 Ocak tarihinde 2 saat 9 dakika sonra 07:49 saatindedir. En erken gün batımı 9 Aralık tarihinde 16:44 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 4 saat 16 dakika sonra 21:00 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Shipka bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Shipka bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %2 düzeyinin %2 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Shipka ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,7 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 1 Aralık tarihinden 16 Nisan tarihine kadar 4,5 ay boyunca sürer. Shipka bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,8 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 16 Nisan tarihinden 1 Aralık tarihine kadar 7,5 ay boyunca sürmektedir. Shipka bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,6 kilometre/saat olmaktadır.

Shipka bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 30 Ocak tarihinden 17 Kasım tarihine 9,6 ay boyunca ve 6 Aralık tarihinden 18 Aralık tarihine 1,7 hafta boyunca en yüksek %50 ile 15 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 17 Kasım tarihinden 6 Aralık tarihine 2,7 hafta boyunca ve 18 Aralık tarihinden 30 Ocak tarihine 1,4 ay boyunca en yüksek %30 ile 5 Aralık tarihinde esmektedir.

Havanın Shipka bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Shipka bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Shipka ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Shipka bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 5,6 ay boyunca (172 gün) yaklaşık 25 Nisan tarihinden 14 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 6 Nisan tarihinden önce veya 13 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 25 Eylül tarihinden önce veya 1 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Shipka bölgesinde bahar çiçekleri ilk 25 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 12 Nisan tarihinden önce veya 10 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,3 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 15 Mayıs tarihinden 22 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Shipka bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,3 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,8 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 14 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Shipka bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,7 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Shipka bölgesi coğrafi koordinatları 42,717° enlem, 25,333° boylam ve 692 m yüksekliktir.

Shipka bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından büyük miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 853 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 752 metre kadardır. 16 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (1.294 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (2.347 metre).

Shipka bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%62) ve ekili arazi (%33) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%61) ve ekili arazi (%25) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%46) ve ağaçlar (%40) ile kaplıdır.