Vilnüs Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Litvanya

Vilnüs bölgesinde yazlar rahat ve parçalı bulutlu ve kışlar uzun, dondurucu, karlı ve kapalı. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -7°C ila 23°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -17°C altında ve 29°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Vilnüs ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Ağustos sonuna.

Ilık mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 17 Mayıs tarihinde başlayıp 5 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 18°C üzerindedir. Vilnüs bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 23°C iken düşük sıcaklık 13°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 17 Kasım tarihinde başlayıp 12 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 3°C altındadır. Vilnüs bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -6°C iken yüksek sıcaklık -2°C düzeyindedir.

Vilnüs bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Vilnüs bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 4 Nisan civarında başlar ve 6,1 ay boyunca sürüp 8 Ekim civarında sona erer.

Vilnüs bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %57 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 8 Ekim civarında başlayıp 5,9 ay boyunca sürer ve 4 Nisan civarında biter.

Vilnüs bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %79 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Vilnüs bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,6 ay boyunca 14 Mayıs tarihinden 1 Eylül tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %28 oranından yüksektir. Vilnüs bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 10,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Haziran ayıdır.

Kurak sezon 1 Eylül tarihinde başlayıp 14 Mayıs tarihine kadar 8,4 ay sürer. Vilnüs bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 6,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Vilnüs bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Haziran olup, ortalama yağış 10,5 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 29 Haziran tarihinde %38 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Vilnüs aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Vilnüs bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Vilnüs bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 68 milimetre düzeyindedir.

Vilnüs bölgesinde en az yağmurlu ay Şubat olup, ortalama yağış 13 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Vilnüs aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,2 ay boyunca 2 Kasım tarihinden 8 Nisan tarihine sürmektedir. Vilnüs bölgesinde en kar yağışlı ay Aralık olup, ortalama kar yağışı 123 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 8 Nisan tarihinden 2 Kasım tarihine kadar 6,8 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 12 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Vilnüs gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 7 saat 14 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 17 saat 18 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 17 Haziran tarihinde 04:41 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 29 Aralık tarihinde 4 saat 1 dakika sonra 08:42 saatindedir. En erken gün batımı 13 Aralık tarihinde 15:52 saatinde ve en geç gün batımı 23 Haziran tarihinde 6 saat 8 dakika sonra 22:00 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Vilnüs bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Vilnüs bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %2 düzeyinin %2 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Vilnüs ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 12,6 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 8 Ekim tarihinden 7 Nisan tarihine kadar 6,0 ay boyunca sürer. Vilnüs bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,7 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 7 Nisan tarihinden 8 Ekim tarihine kadar 6,0 ay boyunca sürmektedir. Vilnüs bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,3 kilometre/saat olmaktadır.

Vilnüs bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 8 Nisan tarihinden 11 Mayıs tarihine 1,1 ay boyunca ve 15 Ekim tarihinden 15 Aralık tarihine 2,0 ay boyunca en yüksek %40 ile 10 Kasım tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 11 Mayıs tarihinden 15 Ekim tarihine 5,1 ay boyunca ve 15 Aralık tarihinden 8 Nisan tarihine 3,8 ay boyunca en yüksek %43 ile 23 Ağustos tarihinde esmektedir.

Havanın Vilnüs bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Vilnüs bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Vilnüs ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Vilnüs bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 5,5 ay boyunca (168 gün) yaklaşık 24 Nisan tarihinden 9 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 6 Nisan tarihinden önce veya 11 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 19 Eylül tarihinden önce veya 28 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Vilnüs bölgesinde bahar çiçekleri ilk 3 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 25 Nisan tarihinden önce veya 15 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 1 Mayıs tarihinden 16 Ağustos tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Vilnüs bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,1 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 1,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 19 Ekim tarihinden 20 Şubat tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürer. Vilnüs bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 0,4 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Vilnüs bölgesi coğrafi koordinatları 54,689° enlem, 25,280° boylam ve 98 m yüksekliktir.

Vilnüs bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 117 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 125 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (179 metre). 80 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (289 metre).

Vilnüs bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan yapay yüzeyler (%92) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%37) ve ağaçlar (%34) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%45) ve ekili arazi (%40) ile kaplıdır.