Donduşeni Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Moldova

Donduşeni bölgesinde yazlar uzun ve ılık; kışlar dondurucu, karlı ve rüzgarlı ve hava yıl boyu parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -6°C ila 26°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -15°C altında ve 31°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Donduşeni ziyaretinde zamanı Haziran ortasından Eylül başına.

Ilık mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 15 Mayıs tarihinde başlayıp 11 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 21°C üzerindedir. Donduşeni bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 26°C iken düşük sıcaklık 16°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 19 Kasım tarihinde başlayıp 8 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 5°C altındadır. Donduşeni bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -6°C iken yüksek sıcaklık -0°C düzeyindedir.

Donduşeni bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Donduşeni bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 23 Mayıs civarında başlar ve 4,3 ay boyunca sürüp 1 Ekim civarında sona erer.

Donduşeni bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %71 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 1 Ekim civarında başlayıp 7,7 ay boyunca sürer ve 23 Mayıs civarında biter.

Donduşeni bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %65 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Donduşeni bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,9 ay boyunca 21 Nisan tarihinden 17 Ağustos tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %22 oranından yüksektir. Donduşeni bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 9,3 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Haziran ayıdır.

Kurak sezon 17 Ağustos tarihinde başlayıp 21 Nisan tarihine kadar 8,1 ay sürer. Donduşeni bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 3,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Donduşeni bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 11 Şubat tarihinde başlayıp 26 Aralık tarihine kadar 10 ay boyunca en yaygın olandır. Donduşeni bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Haziran olup, ortalama yağış 9,3 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 26 Aralık tarihinde başlayıp 11 Şubat tarihine kadar 1,5 ay boyunca en yaygın olandır. Donduşeni bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 2,0 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Donduşeni aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 9,0 ay boyunca 13 Mart tarihinden 13 Aralık tarihine sürmektedir. Donduşeni bölgesinde en yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 61 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 13 Aralık tarihinden 13 Mart tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürmektedir. Donduşeni bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 6 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Donduşeni aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,1 ay boyunca 26 Ekim tarihinden 28 Mart tarihine sürmektedir. Donduşeni bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 97 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 28 Mart tarihinden 26 Ekim tarihine kadar 6,9 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 23 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Donduşeni gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 20 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 16 saat 5 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 16 Haziran tarihinde 05:08 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 2 Ocak tarihinde 2 saat 52 dakika sonra 08:00 saatindedir. En erken gün batımı 11 Aralık tarihinde 16:15 saatinde ve en geç gün batımı 25 Haziran tarihinde 4 saat 59 dakika sonra 21:14 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Donduşeni bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Donduşeni hissedilen nem oranında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 2,4 ay boyunca 10 Haziran tarihinden 24 Ağustos tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %3 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Donduşeni bölgesindeki en bunaltıcı günler Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 3,7 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

1 Mart yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Donduşeni ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 14,4 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 20 Ekim tarihinden 29 Nisan tarihine kadar 6,3 ay boyunca sürer. Donduşeni bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 16,5 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 29 Nisan tarihinden 20 Ekim tarihine kadar 5,7 ay boyunca sürmektedir. Donduşeni bölgesinde yılın en sakin ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,5 kilometre/saat olmaktadır.

Donduşeni bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 3 Şubat tarihinden 4 Nisan tarihine 2,0 ay boyunca, 21 Nisan tarihinden 30 Nisan tarihine 1,3 hafta boyunca ve 7 Mayıs tarihinden 5 Ekim tarihine 4,9 ay boyunca en yüksek %43 ile 9 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 4 Nisan tarihinden 21 Nisan tarihine 2,4 hafta boyunca, 30 Nisan tarihinden 7 Mayıs tarihine 1,0 hafta boyunca ve 5 Ekim tarihinden 30 Kasım tarihine 1,8 ay boyunca en yüksek %33 ile 11 Kasım tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 30 Kasım tarihinden 3 Şubat tarihine 2,1 ay boyunca en yüksek %32 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Donduşeni bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Donduşeni bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran ortasından Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Donduşeni ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Donduşeni bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,5 ay boyunca (198 gün) yaklaşık 8 Nisan tarihinden 23 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 21 Mart tarihinden önce veya 27 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 6 Ekim tarihinden önce veya 9 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Donduşeni bölgesinde bahar çiçekleri ilk 20 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 10 Nisan tarihinden önce veya 3 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,5 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 29 Nisan tarihinden 22 Ağustos tarihine kadar 3,8 ay boyunca sürer. Donduşeni bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,5 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,1 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 28 Ekim tarihinden 16 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Donduşeni bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,0 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Donduşeni bölgesi coğrafi koordinatları 48,243° enlem, 27,610° boylam ve 241 m yüksekliktir.

Donduşeni bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 108 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 230 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (155 metre). 80 kilometre çapında önemli miktarda varyasyon gösterir (357 metre).

Donduşeni bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%61) ve ağaçlar (%21) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%70) ve ağaçlar (%14) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%69) ve ağaçlar (%13) ile kaplıdır.