Kaputa Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Zambiya

Kaputa bölgesinde yağışlı sezon ılık, bunaltıcı ve kapalı ve kurak sezon da sıcak ve az bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 14°C ila 34°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren 12°C altında ve 36°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Kaputa ziyaretinde yılın en iyi zamanı Temmuz sonundan Eylül sonuna

Sıcak mevsim 1,9 ay uzunluğundadır ve 31 Ağustos tarihinde başlayıp 27 Ekim tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 33°C üzerindedir. Kaputa bölgesindeki en sıcak ay Ekim ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 33°C iken düşük sıcaklık 22°C düzeyindedir.

Serin mevsim 4,6 ay uzunluğundadır ve 4 Aralık tarihinde başlayıp 23 Nisan tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 28°C altındadır. Kaputa bölgesindeki en soğuk ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 14°C iken yüksek sıcaklık 29°C düzeyindedir.

Kaputa bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Kaputa bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 1 Mayıs civarında başlar ve 4,8 ay boyunca sürüp 26 Eylül civarında sona erer.

Kaputa bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %80 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 26 Eylül civarında başlayıp 7,2 ay boyunca sürer ve 1 Mayıs civarında biter.

Kaputa bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %85 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Kaputa bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca yüksek oranda değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 5,5 ay boyunca 31 Ekim tarihinden 15 Nisan tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %39 oranından yüksektir. Kaputa bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 23,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Aralık ayıdır.

Kurak sezon 15 Nisan tarihinde başlayıp 31 Ekim tarihine kadar 6,5 ay sürer. Kaputa bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,0 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Kaputa bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Aralık olup, ortalama yağış 23,4 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 8 Aralık tarihinde %77 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Kaputa aylık yağış miktarında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 7,4 ay boyunca 27 Eylül tarihinden 8 Mayıs tarihine sürmektedir. Kaputa bölgesinde en yağmurlu ay Aralık olup, ortalama yağış 172 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 8 Mayıs tarihinden 27 Eylül tarihine kadar 4,6 ay boyunca sürmektedir. Kaputa bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Günün uzunluğu Kaputa bölgesinde yıl boyunca önemli bir değişiklik göstermez ve 37 dakika ila 12 saat arasında kalır. 2024 yılında en kısa gün 20 Haziran tarihinde 11 saat 38 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Aralık tarihinde 12 saat 37 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Kasım tarihinde 05:30 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 15 Temmuz tarihinde 46 dakika sonra 06:17 saatindedir. En erken gün batımı 26 Mayıs tarihinde 17:48 saatinde ve en geç gün batımı 28 Ocak tarihinde 40 dakika sonra 18:29 saatindedir.

2024 yılında Kaputa bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Kaputa hissedilen nem oranında aşırı mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 6,4 ay boyunca 27 Ekim tarihinden 6 Mayıs tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %19 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Kaputa bölgesindeki en bunaltıcı günler Mart ayındadır ve bu dönemde hava 22,6 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

Kaputa bölgesindeki en az sayıdaki bunaltıcı gün Temmuz ayındadır ve bu dönemde hava 0,0 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Kaputa ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 10,7 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 10 Nisan tarihinden 23 Ekim tarihine kadar 6,4 ay boyunca sürer. Kaputa bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 13,8 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 23 Ekim tarihinden 10 Nisan tarihine kadar 5,6 ay boyunca sürmektedir. Kaputa bölgesinde yılın en sakin ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,7 kilometre/saat olmaktadır.

Kaputa bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde doğu yönünden 26 Şubat tarihinden 13 Aralık tarihine 9,6 ay boyunca en yüksek %92 ile 25 Ağustos tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 13 Aralık tarihinden 26 Şubat tarihine 2,5 ay boyunca en yüksek %47 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Kaputa bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Kaputa bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Mayıs sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Kaputa ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz sonundan Eylül sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Kaputa bölgesindeki sıcaklıklar yıl boyu yeterince ılık olduğundan bu koşullarda yetiştirme döneminden bahsetmek anlamlı değildir. Yine de çizelge yıl boyunca görülen sıcaklıkların bir göstergesi olması için aşağıya bırakılmıştır.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca biraz mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,5 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 9 Ağustos tarihinden 14 Ekim tarihine kadar 2,1 ay boyunca sürer. Kaputa bölgesinde en güneşli ay Eylül ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,9 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 5,2 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 27 Kasım tarihinden 17 Şubat tarihine kadar 2,6 ay boyunca sürer. Kaputa bölgesinde en karanlık ay Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama 4,9 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Kaputa bölgesi coğrafi koordinatları -8,469° enlem, 29,662° boylam ve 950 m yüksekliktir.

Kaputa bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 52 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 947 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (427 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.178 metre).

Kaputa bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%37), çayır (%28) ve çalılık (%26) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan su (%33) ve çalılık (%24) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%49) ve çalılık (%30) ile kaplıdır.