Çaybaşı Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Türkiye

Çaybaşı bölgesinde yazlar ılık ve açık ve kışlar çok soğuk, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde 2°C ila 25°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -3°C altında ve 29°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Çaybaşı ziyaretinde yılın en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos sonuna

Ilık mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 9 Haziran tarihinde başlayıp 17 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 22°C üzerindedir. Çaybaşı bölgesindeki en sıcak ay Ağustos ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 25°C iken düşük sıcaklık 18°C düzeyindedir.

Serin mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 1 Aralık tarihinde başlayıp 21 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 11°C altındadır. Çaybaşı bölgesindeki en soğuk ay Şubat ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık 2°C iken yüksek sıcaklık 8°C düzeyindedir.

Çaybaşı bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Çaybaşı bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 3 Haziran civarında başlar ve 3,7 ay boyunca sürüp 25 Eylül civarında sona erer.

Çaybaşı bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %95 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 25 Eylül civarında başlayıp 8,3 ay boyunca sürer ve 3 Haziran civarında biter.

Çaybaşı bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %63 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Çaybaşı bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 9,0 ay boyunca 16 Eylül tarihinden 17 Haziran tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %19 oranından yüksektir. Çaybaşı bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 8,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Kasım ayıdır.

Kurak sezon 17 Haziran tarihinde başlayıp 16 Eylül tarihine kadar 3,0 ay sürer. Çaybaşı bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 3,6 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Çaybaşı bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Kasım olup, ortalama yağış 8,2 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 8 Kasım tarihinde %29 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Çaybaşı aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Çaybaşı bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Çaybaşı bölgesinde en yağmurlu ay Kasım olup, ortalama yağış 72 milimetre düzeyindedir.

Çaybaşı bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 24 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Çaybaşı aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,4 ay boyunca 8 Aralık tarihinden 21 Mart tarihine sürmektedir. Çaybaşı bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 72 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 21 Mart tarihinden 8 Aralık tarihine kadar 8,6 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 22 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Çaybaşı gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 13 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 8 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 04:58 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 58 dakika sonra 07:56 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 17:03 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 5 dakika sonra 20:07 saatindedir.

2024 yılında Çaybaşı bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Çaybaşı hissedilen nem oranında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın en bunaltıcı dönemi 2,9 ay boyunca 22 Haziran tarihinden 17 Eylül tarihine kadar sürmektedir ve bu zaman zarfında rahatlık düzeyi en az %10 civarında bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olmaktadır. Çaybaşı bölgesindeki en bunaltıcı günler Ağustos ayındadır ve bu dönemde hava 10,4 gün kadar bunaltıcı veya daha kötü durumdadır.

29 Şubat yılın en az bunaltıcı olan günüdür ve bunaltıcı hava koşulları neredeyse hiç görülmez.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Çaybaşı ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,8 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 16 Kasım tarihinden 19 Mart tarihine kadar 4,1 ay boyunca sürer. Çaybaşı bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,4 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 19 Mart tarihinden 16 Kasım tarihine kadar 7,9 ay boyunca sürmektedir. Çaybaşı bölgesinde yılın en sakin ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 7,0 kilometre/saat olmaktadır.

Çaybaşı bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 12 Nisan tarihinden 29 Ekim tarihine 6,5 ay boyunca en yüksek %58 ile 26 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 29 Ekim tarihinden 12 Nisan tarihine 5,4 ay boyunca en yüksek %53 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Çaybaşı büyük bir su kitlesine yakın konumdadır (örneğin okyanus, deniz veya büyük bir göl gibi). Bu bölüm o su kütlesinin geniş alan ortalama yüzey sıcaklığına ilişkin rapor sunmaktadır.

Ortalama su sıcaklığı yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler göstermektedir.

Yılın su sıcaklığının daha ılık olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 21°C düzeyinin üzerinde olduğu 23 Haziran tarihinden 27 Eylül tarihine kadar 3,1 ay boyunca sürer. Çaybaşı bölgesinde suyun en sıcak olduğu ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 25°C olmaktadır.

Yılın su sıcaklığının daha serin olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 11°C düzeyinin altında olduğu 23 Aralık tarihinden 23 Nisan tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürer. Çaybaşı bölgesinde suyun en serin olduğu ay Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 8°C olmaktadır.

Havanın Çaybaşı bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Çaybaşı bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran ortasından Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Çaybaşı ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Çaybaşı bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 8,9 ay boyunca (270 gün) yaklaşık 18 Mart tarihinden 13 Aralık tarihine kadar sürer ve nadiren 22 Şubat tarihinden önce veya 13 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 14 Kasım tarihinden önce veya 4 Ocak tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Çaybaşı bölgesinde bahar çiçekleri ilk 23 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 24 Şubat tarihinden önce veya 16 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,3 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 20 Mayıs tarihinden 22 Ağustos tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürer. Çaybaşı bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,4 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,8 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 24 Ekim tarihinden 17 Şubat tarihine kadar 3,8 ay boyunca sürer. Çaybaşı bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,7 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Çaybaşı bölgesi coğrafi koordinatları 41,017° enlem, 37,098° boylam ve 497 m yüksekliktir.

Çaybaşı bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından büyük miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 608 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 433 metre kadardır. 16 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (1.162 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (2.294 metre).

Çaybaşı bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%65) ve ağaçlar (%34) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%52) ve ekili arazi (%44) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise su (%36) ve ağaçlar (%31) ile kaplıdır.