Çaykara Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Türkiye

Çaykara bölgesinde yazlar rahat, kurak ve açık ve kışlar çok soğuk, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -3°C ila 25°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -9°C altında ve 29°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Çaykara ziyaretinde zamanı Haziran sonundan Eylül başına.

Ilık mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 11 Haziran tarihinde başlayıp 22 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 21°C üzerindedir. Çaykara bölgesindeki en sıcak ay Ağustos ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 25°C iken düşük sıcaklık 16°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 2 Aralık tarihinde başlayıp 17 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 8°C altındadır. Çaykara bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -3°C iken yüksek sıcaklık 4°C düzeyindedir.

Çaykara bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Çaykara bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 4 Haziran civarında başlar ve 3,8 ay boyunca sürüp 28 Eylül civarında sona erer.

Çaykara bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %96 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 28 Eylül civarında başlayıp 8,2 ay boyunca sürer ve 4 Haziran civarında biter.

Çaykara bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %57 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Çaykara bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 8,8 ay boyunca 14 Eylül tarihinden 7 Haziran tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %23 oranından yüksektir. Çaykara bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 9,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ekim ayıdır.

Kurak sezon 7 Haziran tarihinde başlayıp 14 Eylül tarihine kadar 3,2 ay sürer. Çaykara bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 3,9 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Çaykara bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Ekim olup, ortalama yağış 9,8 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 26 Ekim tarihinde %34 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Çaykara aylık yağış miktarında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Çaykara bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Çaykara bölgesinde en yağmurlu ay Ekim olup, ortalama yağış 80 milimetre düzeyindedir.

Çaykara bölgesinde en az yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 19 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Çaykara aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,8 ay boyunca 6 Kasım tarihinden 1 Nisan tarihine sürmektedir. Çaykara bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 188 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 1 Nisan tarihinden 6 Kasım tarihine kadar 7,2 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 18 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Çaykara gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 15 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 6 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 04:47 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 56 dakika sonra 07:43 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 16:51 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 3 dakika sonra 19:54 saatindedir.

2024 yılında Çaykara bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Çaykara bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %4 düzeyinin %4 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Çaykara ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 9,5 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 13 Kasım tarihinden 28 Mart tarihine kadar 4,5 ay boyunca sürer. Çaykara bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Ocak ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,1 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 28 Mart tarihinden 13 Kasım tarihine kadar 7,5 ay boyunca sürmektedir. Çaykara bölgesinde yılın en sakin ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 6,9 kilometre/saat olmaktadır.

Çaykara bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 13 Mayıs tarihinden 14 Ekim tarihine 5,0 ay boyunca en yüksek %83 ile 26 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 14 Ekim tarihinden 13 Mayıs tarihine 7,0 ay boyunca en yüksek %65 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Çaykara büyük bir su kitlesine yakın konumdadır (örneğin okyanus, deniz veya büyük bir göl gibi). Bu bölüm o su kütlesinin geniş alan ortalama yüzey sıcaklığına ilişkin rapor sunmaktadır.

Ortalama su sıcaklığı yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler göstermektedir.

Yılın su sıcaklığının daha ılık olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 22°C düzeyinin üzerinde olduğu 20 Haziran tarihinden 1 Ekim tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Çaykara bölgesinde suyun en sıcak olduğu ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 25°C olmaktadır.

Yılın su sıcaklığının daha serin olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 12°C düzeyinin altında olduğu 22 Aralık tarihinden 22 Nisan tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürer. Çaykara bölgesinde suyun en serin olduğu ay Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 8°C olmaktadır.

Havanın Çaykara bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Çaykara bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran sonundan Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Çaykara ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz ortasından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Çaykara bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 7,4 ay boyunca (225 gün) yaklaşık 3 Nisan tarihinden 14 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 13 Mart tarihinden önce veya 24 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 25 Ekim tarihinden önce veya 8 Aralık tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Çaykara bölgesinde bahar çiçekleri ilk 29 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 15 Nisan tarihinden önce veya 13 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,4 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 17 Mayıs tarihinden 22 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Çaykara bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,4 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,0 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 28 Ekim tarihinden 13 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Çaykara bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,0 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Çaykara bölgesi coğrafi koordinatları 40,743° enlem, 40,232° boylam ve 601 m yüksekliktir.

Çaykara bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından aşırı varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 1.222 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 747 metre kadardır. 16 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (2.575 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (3.903 metre).

Çaykara bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%57) ve ekili arazi (%40) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%53) ve ekili arazi (%34) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%29) ve su (%25) ile kaplıdır.