Pāsārgād Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu İran

Pāsārgād bölgesinde yazlar sıcak, kurak ve açık ve kışlar çok soğuk, kurak ve az bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -1°C ila 35°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -5°C altında ve 38°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Pāsārgād ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran başından Eylül başına

Sıcak mevsim 3,9 ay uzunluğundadır ve 23 Mayıs tarihinde başlayıp 18 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 30°C üzerindedir. Pāsārgād bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 34°C iken düşük sıcaklık 19°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 25 Kasım tarihinde başlayıp 2 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 15°C altındadır. Pāsārgād bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -1°C iken yüksek sıcaklık 10°C düzeyindedir.

Pāsārgād bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Pāsārgād bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 18 Mayıs civarında başlar ve 5,1 ay boyunca sürüp 22 Ekim civarında sona erer.

Pāsārgād bölgesinde yılın en açık ayı Eylül ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %97 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 22 Ekim civarında başlayıp 6,9 ay boyunca sürer ve 18 Mayıs civarında biter.

Pāsārgād bölgesinde yılın en bulutlu ayı Nisan ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %33 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Pāsārgād bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 5,0 ay boyunca 11 Kasım tarihinden 13 Nisan tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %8 oranından yüksektir. Pāsārgād bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 4,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Kurak sezon 13 Nisan tarihinde başlayıp 11 Kasım tarihine kadar 7,0 ay sürer. Pāsārgād bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Eylül ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Pāsārgād bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Mart olup, ortalama yağış 3,8 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 20 Mart tarihinde %13 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Pāsārgād aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,2 ay boyunca 8 Kasım tarihinden 14 Nisan tarihine sürmektedir. Pāsārgād bölgesinde en yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 28 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 14 Nisan tarihinden 8 Kasım tarihine kadar 6,8 ay boyunca sürmektedir. Pāsārgād bölgesinde en az yağmurlu ay Eylül olup, ortalama yağış 1 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Pāsārgād aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,0 hafta boyunca 6 Ocak tarihinden 27 Ocak tarihine sürmektedir. Pāsārgād bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 31 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 27 Ocak tarihinden 6 Ocak tarihine kadar 11 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 28 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Pāsārgād gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 10 saat 12 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 14 saat 6 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 10 Haziran tarihinde 04:55 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 11 Ocak tarihinde 2 saat 0 dakika sonra 06:54 saatindedir. En erken gün batımı 3 Aralık tarihinde 16:56 saatinde ve en geç gün batımı 30 Haziran tarihinde 2 saat 6 dakika sonra 19:02 saatindedir.

2024 yılında Pāsārgād bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Pāsārgād bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Pāsārgād ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 11,7 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 8 Ocak tarihinden 20 Mayıs tarihine kadar 4,4 ay boyunca sürer. Pāsārgād bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Mart ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,0 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 20 Mayıs tarihinden 8 Ocak tarihine kadar 7,6 ay boyunca sürmektedir. Pāsārgād bölgesinde yılın en sakin ayı Ekim ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 9,4 kilometre/saat olmaktadır.

Pāsārgād bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 6 Haziran tarihinden 19 Haziran tarihine 1,9 hafta boyunca ve 27 Temmuz tarihinden 1 Ekim tarihine 2,2 ay boyunca en yüksek %44 ile 2 Ağustos tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 19 Haziran tarihinden 27 Temmuz tarihine 1,3 ay boyunca en yüksek %43 ile 25 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 1 Ekim tarihinden 6 Haziran tarihine 8,2 ay boyunca en yüksek %46 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Pāsārgād bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Pāsārgād bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zamanlar Mayıs ortasından Haziran ortasına ve Ağustos sonundan Ekim ortasına, en yüksek skoru alan ise Eylül ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Pāsārgād ziyaretinin en iyi zamanı Haziran başından Eylül başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Pāsārgād bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 8,1 ay boyunca (249 gün) yaklaşık 16 Mart tarihinden 20 Kasım tarihine kadar sürer ve nadiren 25 Şubat tarihinden önce veya 4 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 2 Kasım tarihinden önce veya 8 Aralık tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Pāsārgād bölgesinde bahar çiçekleri ilk 10 Mart civarında ortaya çıkarken nadiren 25 Şubat tarihinden önce veya 28 Mart tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,8 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 6 Mayıs tarihinden 26 Ağustos tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Pāsārgād bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,8 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 4,8 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 5 Kasım tarihinden 7 Şubat tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürer. Pāsārgād bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 3,8 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Pāsārgād bölgesi coğrafi koordinatları 30,202° enlem, 53,180° boylam ve 1.851 m yüksekliktir.

Pāsārgād bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 118 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.854 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (755 metre). 80 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (2.460 metre).

Pāsārgād bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çalılık (%41) ve ekili arazi (%39) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çalılık (%50) ve seyrek bitki örtüsü (%32) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çalılık (%52) ve seyrek bitki örtüsü (%21) ile kaplıdır.