Kostanay Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Kazakistan

Kostanay bölgesinde yazlar uzun, ılık, kurak ve parçalı bulutlu ve kışlar uzun, aşırı soğuk, karlı, rüzgarlı ve kapalı. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -20°C ila 26°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -30°C altında ve 33°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Kostanay ziyaretinde zamanı Haziran başından Ağustos ortasına.

Ilık mevsim 4,0 ay uzunluğundadır ve 12 Mayıs tarihinde başlayıp 12 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 19°C üzerindedir. Kostanay bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 26°C iken düşük sıcaklık 14°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,7 ay uzunluğundadır ve 20 Kasım tarihinde başlayıp 11 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -4°C altındadır. Kostanay bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -20°C iken yüksek sıcaklık -11°C düzeyindedir.

Kostanay bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Kostanay bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 5 Nisan civarında başlar ve 6,1 ay boyunca sürüp 8 Ekim civarında sona erer.

Kostanay bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %64 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 8 Ekim civarında başlayıp 5,9 ay boyunca sürer ve 5 Nisan civarında biter.

Kostanay bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %77 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Kostanay bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 6,6 ay boyunca 11 Nisan tarihinden 30 Ekim tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %14 oranından yüksektir. Kostanay bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 6,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 30 Ekim tarihinde başlayıp 11 Nisan tarihine kadar 5,4 ay sürer. Kostanay bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 2,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Şubat ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Kostanay bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 22 Mart tarihinde başlayıp 13 Kasım tarihine kadar 7,8 ay boyunca en yaygın olandır. Kostanay bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 6,4 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 13 Kasım tarihinde başlayıp 22 Mart tarihine kadar 4,2 ay boyunca en yaygın olandır. Kostanay bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Aralık olup, ortalama yağış 2,5 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Kostanay aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,9 ay boyunca 6 Nisan tarihinden 1 Kasım tarihine sürmektedir. Kostanay bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 32 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 1 Kasım tarihinden 6 Nisan tarihine kadar 5,1 ay boyunca sürmektedir. Kostanay bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Kostanay aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,8 ay boyunca 23 Ekim tarihinden 15 Nisan tarihine sürmektedir. Kostanay bölgesinde en kar yağışlı ay Aralık olup, ortalama kar yağışı 98 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 15 Nisan tarihinden 23 Ekim tarihine kadar 6,2 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 15 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Kostanay gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 7 saat 31 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 16 saat 59 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 17 Haziran tarihinde 04:17 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 29 Aralık tarihinde 4 saat 43 dakika sonra 09:00 saatindedir. En erken gün batımı 13 Aralık tarihinde 16:27 saatinde ve en geç gün batımı 24 Haziran tarihinde 4 saat 50 dakika sonra 21:16 saatindedir.

2024 yılında Kostanay bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Kostanay bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %1 düzeyinin %1 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Kostanay ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 16,6 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 26 Eylül tarihinden 25 Mayıs tarihine kadar 8,0 ay boyunca sürer. Kostanay bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 19,1 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 25 Mayıs tarihinden 26 Eylül tarihine kadar 4,0 ay boyunca sürmektedir. Kostanay bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,4 kilometre/saat olmaktadır.

Kostanay bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 27 Ocak tarihinden 10 Haziran tarihine 4,4 ay boyunca ve 16 Ağustos tarihinden 30 Aralık tarihine 4,5 ay boyunca en yüksek %46 ile 14 Ekim tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 10 Haziran tarihinden 16 Ağustos tarihine 2,2 ay boyunca en yüksek %43 ile 24 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 30 Aralık tarihinden 27 Ocak tarihine 4,0 hafta boyunca en yüksek %38 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Kostanay bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Kostanay bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran başından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Kostanay ziyaretinin en iyi zamanı Haziran ortasından Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Kostanay bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 4,6 ay boyunca (141 gün) yaklaşık 8 Mayıs tarihinden 26 Eylül tarihine kadar sürer ve nadiren 17 Nisan tarihinden önce veya 28 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 6 Eylül tarihinden önce veya 13 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Kostanay bölgesinde bahar çiçekleri ilk 1 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 22 Nisan tarihinden önce veya 11 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,6 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 4 Mayıs tarihinden 10 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Kostanay bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,7 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 1,9 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 20 Ekim tarihinden 16 Şubat tarihine kadar 3,9 ay boyunca sürer. Kostanay bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 0,7 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Kostanay bölgesi coğrafi koordinatları 53,214° enlem, 63,625° boylam ve 167 m yüksekliktir.

Kostanay bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 56 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 155 metre kadardır. 16 kilometre çapında da yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (92 metre). 80 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (519 metre).

Kostanay bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan yapay yüzeyler (%61) ve ekili arazi (%13) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%57) ve çayır (%15) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%55) ve çayır (%16) ile kaplıdır.