Ghonchí Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Tacikistan

Ghonchí bölgesinde yazlar sıcak, kurak ve açık ve kışlar çok soğuk, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -4°C ila 32°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -10°C altında ve 36°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Ghonchí ziyaretinde yılın en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına

Sıcak mevsim 3,7 ay uzunluğundadır ve 23 Mayıs tarihinde başlayıp 12 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 26°C üzerindedir. Ghonchí bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 32°C iken düşük sıcaklık 18°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 21 Kasım tarihinde başlayıp 4 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 9°C altındadır. Ghonchí bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -4°C iken yüksek sıcaklık 3°C düzeyindedir.

Ghonchí bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Ghonchí bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 21 Mayıs civarında başlar ve 4,9 ay boyunca sürüp 17 Ekim civarında sona erer.

Ghonchí bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %97 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 17 Ekim civarında başlayıp 7,1 ay boyunca sürer ve 21 Mayıs civarında biter.

Ghonchí bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %59 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Ghonchí bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 6,9 ay boyunca 28 Ekim tarihinden 25 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %10 oranından yüksektir. Ghonchí bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 5,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 25 Mayıs tarihinde başlayıp 28 Ekim tarihine kadar 5,1 ay sürer. Ghonchí bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Ghonchí bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 4 Şubat tarihinde başlayıp 31 Aralık tarihine kadar 11 ay boyunca en yaygın olandır. Ghonchí bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 4,6 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 1 Ocak tarihinde başlayıp 4 Şubat tarihine kadar 1,1 ay boyunca en yaygın olandır. Ghonchí bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 1,7 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Ghonchí aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,3 ay boyunca 21 Şubat tarihinden 31 Mayıs tarihine sürmektedir. Ghonchí bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 23 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 31 Mayıs tarihinden 21 Şubat tarihine kadar 8,8 ay boyunca sürmektedir. Ghonchí bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 2 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Ghonchí aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,0 ay boyunca 27 Ekim tarihinden 27 Mart tarihine sürmektedir. Ghonchí bölgesinde en kar yağışlı ay Şubat olup, ortalama kar yağışı 78 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 27 Mart tarihinden 27 Ekim tarihine kadar 7,0 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 23 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Ghonchí gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 20 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 1 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 04:54 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 51 dakika sonra 07:45 saatindedir. En erken gün batımı 7 Aralık tarihinde 16:58 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 2 saat 58 dakika sonra 19:56 saatindedir.

2024 yılında Ghonchí bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Ghonchí bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Ghonchí ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 10,4 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 19 Mart tarihinden 9 Ekim tarihine kadar 6,7 ay boyunca sürer. Ghonchí bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,5 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 9 Ekim tarihinden 19 Mart tarihine kadar 5,3 ay boyunca sürmektedir. Ghonchí bölgesinde yılın en sakin ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,3 kilometre/saat olmaktadır.

Ghonchí bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 7 Mart tarihinden 7 Ekim tarihine 7,0 ay boyunca en yüksek %51 ile 12 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 7 Ekim tarihinden 7 Mart tarihine 5,0 ay boyunca en yüksek %50 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Ghonchí bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Ghonchí bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran başından Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Ghonchí ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Ghonchí bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 7,0 ay boyunca (213 gün) yaklaşık 29 Mart tarihinden 28 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 7 Mart tarihinden önce veya 23 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 5 Ekim tarihinden önce veya 18 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Ghonchí bölgesinde bahar çiçekleri ilk 4 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 23 Mart tarihinden önce veya 13 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,0 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 19 Mayıs tarihinden 27 Ağustos tarihine kadar 3,3 ay boyunca sürer. Ghonchí bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,1 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,3 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 31 Ekim tarihinden 19 Şubat tarihine kadar 3,7 ay boyunca sürer. Ghonchí bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,1 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Ghonchí bölgesi coğrafi koordinatları 39,962° enlem, 69,130° boylam ve 907 m yüksekliktir.

Ghonchí bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 276 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 913 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (903 metre). 80 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (4.987 metre).

Ghonchí bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çıplak arazi (%54) ve ekili arazi (%26) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çıplak arazi (%54) ve ekili arazi (%19) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çıplak arazi (%41) ve ekili arazi (%27) ile kaplıdır.