Kyzyldzhar Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Özbekistan

Kyzyldzhar bölgesinde yazlar ılık, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -9°C ila 27°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -16°C altında ve 31°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Kyzyldzhar ziyaretinde zamanı Haziran ortasından Ağustos sonuna.

Ilık mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 2 Haziran tarihinde başlayıp 13 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 21°C üzerindedir. Kyzyldzhar bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 27°C iken düşük sıcaklık 14°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 23 Kasım tarihinde başlayıp 8 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 5°C altındadır. Kyzyldzhar bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -9°C iken yüksek sıcaklık -1°C düzeyindedir.

Kyzyldzhar bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Kyzyldzhar bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 19 Mayıs civarında başlar ve 4,8 ay boyunca sürüp 14 Ekim civarında sona erer.

Kyzyldzhar bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %95 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 14 Ekim civarında başlayıp 7,2 ay boyunca sürer ve 19 Mayıs civarında biter.

Kyzyldzhar bölgesinde yılın en bulutlu ayı Ocak ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %63 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Kyzyldzhar bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 7,5 ay boyunca 15 Ekim tarihinden 30 Mayıs tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %13 oranından yüksektir. Kyzyldzhar bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 7,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Mart ayıdır.

Kurak sezon 30 Mayıs tarihinde başlayıp 15 Ekim tarihine kadar 4,5 ay sürer. Kyzyldzhar bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 0,8 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Kyzyldzhar bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 29 Şubat tarihinde başlayıp 28 Kasım tarihine kadar 9,0 ay boyunca en yaygın olandır. Kyzyldzhar bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 6,1 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 28 Kasım tarihinde başlayıp 28 Şubat tarihine kadar 3,0 ay boyunca en yaygın olandır. Kyzyldzhar bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 4,6 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Kyzyldzhar aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 8,5 ay boyunca 29 Eylül tarihinden 12 Haziran tarihine sürmektedir. Kyzyldzhar bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 38 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 12 Haziran tarihinden 29 Eylül tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürmektedir. Kyzyldzhar bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 3 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Kyzyldzhar aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 5,9 ay boyunca 12 Ekim tarihinden 8 Nisan tarihine sürmektedir. Kyzyldzhar bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 246 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 8 Nisan tarihinden 12 Ekim tarihine kadar 6,1 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 19 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Kyzyldzhar gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 10 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 12 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 04:45 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 3 saat 1 dakika sonra 07:46 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 16:49 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 8 dakika sonra 19:58 saatindedir.

2024 yılında Kyzyldzhar bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Kyzyldzhar bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Kyzyldzhar ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 8,7 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 20 Mayıs tarihinden 29 Eylül tarihine kadar 4,3 ay boyunca sürer. Kyzyldzhar bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 10,4 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 29 Eylül tarihinden 20 Mayıs tarihine kadar 7,7 ay boyunca sürmektedir. Kyzyldzhar bölgesinde yılın en sakin ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 6,9 kilometre/saat olmaktadır.

Kyzyldzhar bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 2 Nisan tarihinden 12 Ekim tarihine 6,3 ay boyunca en yüksek %44 ile 25 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 12 Ekim tarihinden 2 Nisan tarihine 5,7 ay boyunca en yüksek %47 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Kyzyldzhar bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Kyzyldzhar bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran ortasından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Kyzyldzhar ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının üçüncü haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Kyzyldzhar bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,0 ay boyunca (185 gün) yaklaşık 11 Nisan tarihinden 13 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 19 Mart tarihinden önce veya 11 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 21 Eylül tarihinden önce veya 1 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Kyzyldzhar bölgesinde bahar çiçekleri ilk 26 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 17 Nisan tarihinden önce veya 11 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,1 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 15 Mayıs tarihinden 26 Ağustos tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Kyzyldzhar bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,3 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,2 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 30 Ekim tarihinden 18 Şubat tarihine kadar 3,7 ay boyunca sürer. Kyzyldzhar bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,0 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Kyzyldzhar bölgesi coğrafi koordinatları 41,567° enlem, 70,017° boylam ve 1.315 m yüksekliktir.

Kyzyldzhar bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından büyük miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 982 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.460 metre kadardır. 16 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (2.569 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (3.829 metre).

Kyzyldzhar bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çayır (%35), ekili arazi (%33), ağaçlar (%13) ve çalılık (%12) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan çayır (%30) ve ekili arazi (%26) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise seyrek bitki örtüsü (%31) ve ekili arazi (%23) ile kaplıdır.