Üch-Terek Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Kırgızistan

Üch-Terek bölgesinde yazlar ılık, kurak ve az bulutlu ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -10°C ila 31°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -17°C altında ve 35°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Üch-Terek ziyaretinde zamanı Haziran başından Eylül ortasına.

Sıcak mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 31 Mayıs tarihinde başlayıp 17 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 25°C üzerindedir. Üch-Terek bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 31°C iken düşük sıcaklık 17°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 24 Kasım tarihinde başlayıp 4 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 7°C altındadır. Üch-Terek bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -9°C iken yüksek sıcaklık 1°C düzeyindedir.

Üch-Terek bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Üch-Terek bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 29 Mayıs civarında başlar ve 4,6 ay boyunca sürüp 15 Ekim civarında sona erer.

Üch-Terek bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %92 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 15 Ekim civarında başlayıp 7,4 ay boyunca sürer ve 29 Mayıs civarında biter.

Üch-Terek bölgesinde yılın en bulutlu ayı Şubat ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %62 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Üch-Terek bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 8,0 ay boyunca 11 Ekim tarihinden 10 Haziran tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %11 oranından yüksektir. Üch-Terek bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 5,6 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Nisan ayıdır.

Kurak sezon 10 Haziran tarihinde başlayıp 11 Ekim tarihine kadar 4,0 ay sürer. Üch-Terek bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 1,2 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Üch-Terek bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 7 Şubat tarihinde başlayıp 24 Aralık tarihine kadar 11 ay boyunca en yaygın olandır. Üch-Terek bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 5,5 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 24 Aralık tarihinde başlayıp 7 Şubat tarihine kadar 1,5 ay boyunca en yaygın olandır. Üch-Terek bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Ocak olup, ortalama yağış 1,4 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Üch-Terek aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 9,2 ay boyunca 28 Şubat tarihinden 3 Aralık tarihine sürmektedir. Üch-Terek bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 28 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 3 Aralık tarihinden 28 Şubat tarihine kadar 2,9 ay boyunca sürmektedir. Üch-Terek bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 4 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Üch-Terek aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,7 ay boyunca 20 Kasım tarihinden 12 Mart tarihine sürmektedir. Üch-Terek bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 60 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 12 Mart tarihinden 20 Kasım tarihine kadar 8,3 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 17 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Üch-Terek gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 8 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 15 saat 13 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:31 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 4 Ocak tarihinde 3 saat 3 dakika sonra 08:34 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 17:36 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 3 saat 10 dakika sonra 20:46 saatindedir.

2024 yılında Üch-Terek bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Üch-Terek bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Üch-Terek bölgesinde saatlik ortalama rüzgar hızı yıl boyunca 0,5 kilometre/saat ila 8,1 kilometre/saat arasındaki bir düzeyde kalarak önemli bir değişiklik göstermez.

Üch-Terek bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde güney yönünden 26 Şubat tarihinden 19 Mayıs tarihine 2,8 ay boyunca ve 6 Eylül tarihinden 18 Kasım tarihine 2,4 ay boyunca en yüksek %51 ile 23 Mart tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 19 Mayıs tarihinden 6 Eylül tarihine 3,6 ay boyunca en yüksek %41 ile 31 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 18 Kasım tarihinden 26 Şubat tarihine 3,3 ay boyunca en yüksek %62 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Üch-Terek bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Üch-Terek bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran başından Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Üch-Terek ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Üch-Terek bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,9 ay boyunca (211 gün) yaklaşık 29 Mart tarihinden 26 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 10 Mart tarihinden önce veya 19 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 7 Ekim tarihinden önce veya 19 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Üch-Terek bölgesinde bahar çiçekleri ilk 12 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 5 Nisan tarihinden önce veya 23 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,8 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 16 Mayıs tarihinden 29 Ağustos tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Üch-Terek bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,0 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,2 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 31 Ekim tarihinden 14 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Üch-Terek bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,1 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Üch-Terek bölgesi coğrafi koordinatları 41,762° enlem, 73,200° boylam ve 950 m yüksekliktir.

Üch-Terek bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 584 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 968 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.928 metre). 80 kilometre çapında ayrıca aşırı varyasyon gösterir (3.794 metre).

Üch-Terek bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan çıplak arazi (%35), seyrek bitki örtüsü (%22), ekili arazi (%18) ve çayır (%11) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan seyrek bitki örtüsü (%33) ve çayır (%27) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise çayır (%43) ve ağaçlar (%15) ile kaplıdır.