Tomsk Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Rusya

Tomsk bölgesinde yazlar rahat ve parçalı bulutlu ve kışlar aşırı soğuk, karlı ve kapalı. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -21°C ila 24°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -34°C altında ve 30°C üzerinde olur.

Turizm skorunagöre, ılık hava aktiviteleri açısından Tomsk ziyaretinde zamanı Haziran ortasından Ağustos başına.

Ilık mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 17 Mayıs tarihinde başlayıp 4 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 16°C üzerindedir. Tomsk bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 24°C iken düşük sıcaklık 14°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,6 ay uzunluğundadır ve 17 Kasım tarihinde başlayıp 5 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık -6°C altındadır. Tomsk bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -21°C iken yüksek sıcaklık -13°C düzeyindedir.

Tomsk bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca önemli ölçüde mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Tomsk bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 20 Nisan civarında başlar ve 5,3 ay boyunca sürüp 30 Eylül civarında sona erer.

Tomsk bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %56 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 30 Eylül civarında başlayıp 6,7 ay boyunca sürer ve 20 Nisan civarında biter.

Tomsk bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %87 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Tomsk bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 8,0 ay boyunca 9 Nisan tarihinden 9 Aralık tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %17 oranından yüksektir. Tomsk bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 8,1 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Temmuz ayıdır.

Kurak sezon 9 Aralık tarihinde başlayıp 9 Nisan tarihine kadar 4,0 ay sürer. Tomsk bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 2,3 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Şubat ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Bu kategorizasyona bağlı olarak Tomsk bölgesinde en yaygın yağış formu yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Yalnızca yağmur 25 Mart tarihinde başlayıp 3 Kasım tarihine kadar 7,3 ay boyunca en yaygın olandır. Tomsk bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Temmuz olup, ortalama yağış 8,1 gün düzeyindedir.

Yalnızca kar 3 Kasım tarihinde başlayıp 25 Mart tarihine kadar 4,7 ay boyunca en yaygın olandır. Tomsk bölgesinde yalnızca karın en fazla sayıda gün olduğu ay Aralık olup, ortalama yağış 4,2 gün düzeyindedir.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Tomsk aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 7,1 ay boyunca 5 Nisan tarihinden 8 Kasım tarihine sürmektedir. Tomsk bölgesinde en yağmurlu ay Temmuz olup, ortalama yağış 47 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 8 Kasım tarihinden 5 Nisan tarihine kadar 4,9 ay boyunca sürmektedir. Tomsk bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 0 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Tomsk aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 6,9 ay boyunca 29 Eylül tarihinden 26 Nisan tarihine sürmektedir. Tomsk bölgesinde en kar yağışlı ay Kasım olup, ortalama kar yağışı 148 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 26 Nisan tarihinden 29 Eylül tarihine kadar 5,1 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 3 Ağustos günü civarına denk gelmektedir.

Tomsk gün uzunluğu yıl boyunca çok önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 6 saat 50 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 21 Haziran tarihinde 17 saat 45 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 18 Haziran tarihinde 04:29 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 28 Aralık tarihinde 5 saat 26 dakika sonra 09:55 saatindedir. En erken gün batımı 14 Aralık tarihinde 16:41 saatinde ve en geç gün batımı 24 Haziran tarihinde 5 saat 33 dakika sonra 22:14 saatindedir.

2024 yılında Tomsk bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Tomsk bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %4 düzeyinin %4 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Tomsk ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca önemli oranda mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 10,9 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 8 Ekim tarihinden 19 Mayıs tarihine kadar 7,4 ay boyunca sürer. Tomsk bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 13,7 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 19 Mayıs tarihinden 8 Ekim tarihine kadar 4,6 ay boyunca sürmektedir. Tomsk bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 8,0 kilometre/saat olmaktadır.

Tomsk bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 7 Nisan tarihinden 19 Haziran tarihine 2,4 ay boyunca, 6 Ağustos tarihinden 22 Ağustos tarihine 2,3 hafta boyunca ve 9 Eylül tarihinden 11 Eylül tarihine 2,0 gün boyunca en yüksek %36 ile 11 Mayıs tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde doğu yönünden 2 Temmuz tarihinden 27 Temmuz tarihine 3,6 hafta boyunca en yüksek %30 ile 24 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 22 Ağustos tarihinden 9 Eylül tarihine 2,6 hafta boyunca ve 11 Eylül tarihinden 7 Nisan tarihine 6,9 ay boyunca en yüksek %31 ile 8 Eylül tarihinde esmektedir.

Havanın Tomsk bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Tomsk bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran ortasından Ağustos başına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ikinci haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Tomsk ziyaretinin en iyi zamanı Haziran sonundan Temmuz sonuna, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Tomsk bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 4,4 ay boyunca (135 gün) yaklaşık 13 Mayıs tarihinden 25 Eylül tarihine kadar sürer ve nadiren 24 Nisan tarihinden önce veya 2 Haziran tarihinden sonra başlayıp nadiren 8 Eylül tarihinden önce veya 14 Ekim tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Tomsk bölgesinde bahar çiçekleri ilk 12 Mayıs civarında ortaya çıkarken nadiren 3 Mayıs tarihinden önce veya 29 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 5,2 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 10 Mayıs tarihinden 7 Ağustos tarihine kadar 2,9 ay boyunca sürer. Tomsk bölgesinde en güneşli ay Haziran ayıdır ve bu dönemde ortalama 6,3 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 1,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 15 Ekim tarihinden 22 Şubat tarihine kadar 4,2 ay boyunca sürer. Tomsk bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 0,4 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Tomsk bölgesi coğrafi koordinatları 56,498° enlem, 84,974° boylam ve 116 m yüksekliktir.

Tomsk bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 103 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 103 metre kadardır. 16 kilometre çapında da yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (143 metre). 80 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (233 metre).

Tomsk bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan yapay yüzeyler (%93) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ağaçlar (%48) ve ekili arazi (%30) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ağaçlar (%77) ve ekili arazi (%14) ile kaplıdır.