Pliska Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Bulgaristan

Pliska bölgesinde yazlar ılık ve az bulutlu ve kışlar çok soğuk, karlı, rüzgarlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -4°C ila 29°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -11°C altında ve 34°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Pliska ziyaretinde yılın en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos ortasına

Ilık mevsim 3,4 ay uzunluğundadır ve 31 Mayıs tarihinde başlayıp 13 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 24°C üzerindedir. Pliska bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 29°C iken düşük sıcaklık 16°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,5 ay uzunluğundadır ve 23 Kasım tarihinde başlayıp 6 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 9°C altındadır. Pliska bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -4°C iken yüksek sıcaklık 4°C düzeyindedir.

Pliska bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Pliska bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 4 Haziran civarında başlar ve 3,8 ay boyunca sürüp 28 Eylül civarında sona erer.

Pliska bölgesinde yılın en açık ayı Temmuz ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %86 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 28 Eylül civarında başlayıp 8,2 ay boyunca sürer ve 4 Haziran civarında biter.

Pliska bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %60 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Pliska bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 3,1 ay boyunca 5 Nisan tarihinden 7 Temmuz tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %19 oranından yüksektir. Pliska bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 7,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Haziran ayıdır.

Kurak sezon 7 Temmuz tarihinde başlayıp 5 Nisan tarihine kadar 8,9 ay sürer. Pliska bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 4,3 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ocak ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Pliska bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Haziran olup, ortalama yağış 7,5 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 9 Haziran tarihinde %26 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Pliska aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Pliska bölgesinde yıl boyu yağan yağmur. Pliska bölgesinde en yağmurlu ay Haziran olup, ortalama yağış 44 milimetre düzeyindedir.

Pliska bölgesinde en az yağmurlu ay Ocak olup, ortalama yağış 17 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Pliska aylık kar yağışında önemli düzeyde mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 4,7 ay boyunca 29 Ekim tarihinden 19 Mart tarihine sürmektedir. Pliska bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 102 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 19 Mart tarihinden 29 Ekim tarihine kadar 7,3 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 16 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Pliska gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 8 saat 58 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 15 saat 25 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 15 Haziran tarihinde 05:30 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 4 Ocak tarihinde 2 saat 14 dakika sonra 07:44 saatindedir. En erken gün batımı 8 Aralık tarihinde 16:35 saatinde ve en geç gün batımı 26 Haziran tarihinde 4 saat 21 dakika sonra 20:56 saatindedir.

Yaz Saati Uygulaması (YSU) 2024 yılında Pliska bölgesinde baharda 31 Mart tarihinde başlayıp, 6,9 ay sürüp, sonbaharda 27 Ekim tarihinde bitecek şekilde uygulanmaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Pliska bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve bütün yıl boyu %5 düzeyinin %5 artı veya eksi civarında kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Pliska ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 14,1 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 7 Kasım tarihinden 22 Nisan tarihine kadar 5,5 ay boyunca sürer. Pliska bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 16,2 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 22 Nisan tarihinden 7 Kasım tarihine kadar 6,5 ay boyunca sürmektedir. Pliska bölgesinde yılın en sakin ayı Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 12,0 kilometre/saat olmaktadır.

Pliska bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde kuzey yönünden 23 Şubat tarihinden 21 Mart tarihine 3,9 hafta boyunca, 16 Haziran tarihinden 13 Ağustos tarihine 1,9 ay boyunca ve 7 Ekim tarihinden 1 Kasım tarihine 3,6 hafta boyunca en yüksek %35 ile 18 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde batı yönünden 21 Mart tarihinden 27 Mart tarihine 6,0 gün boyunca, 30 Mayıs tarihinden 16 Haziran tarihine 2,4 hafta boyunca ve 4 Kasım tarihinden 23 Şubat tarihine 3,7 ay boyunca en yüksek %29 ile 13 Haziran tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 27 Mart tarihinden 30 Mayıs tarihine 2,1 ay boyunca ve 1 Kasım tarihinden 4 Kasım tarihine 3,0 gün boyunca en yüksek %30 ile 6 Mayıs tarihinde esmektedir.

Pliska büyük bir su kitlesine yakın konumdadır (örneğin okyanus, deniz veya büyük bir göl gibi). Bu bölüm o su kütlesinin geniş alan ortalama yüzey sıcaklığına ilişkin rapor sunmaktadır.

Ortalama su sıcaklığı yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler göstermektedir.

Yılın su sıcaklığının daha ılık olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 21°C düzeyinin üzerinde olduğu 18 Haziran tarihinden 24 Eylül tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Pliska bölgesinde suyun en sıcak olduğu ay Ağustos ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 24°C olmaktadır.

Yılın su sıcaklığının daha serin olduğu dönemi ortalama sıcaklığın 10°C düzeyinin altında olduğu 12 Aralık tarihinden 18 Nisan tarihine kadar 4,2 ay boyunca sürer. Pliska bölgesinde suyun en serin olduğu ay Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama sıcaklık 6°C olmaktadır.

Havanın Pliska bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Pliska bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Mayıs sonundan Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının son haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Pliska ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos ortasına, en yüksek skoru alan ise Temmuz ayının son haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Pliska bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 6,8 ay boyunca (208 gün) yaklaşık 3 Nisan tarihinden 28 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 15 Mart tarihinden önce veya 26 Nisan tarihinden sonra başlayıp nadiren 10 Ekim tarihinden önce veya 16 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Pliska bölgesinde bahar çiçekleri ilk 6 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 20 Mart tarihinden önce veya 26 Nisan tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 6,1 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 9 Mayıs tarihinden 22 Ağustos tarihine kadar 3,4 ay boyunca sürer. Pliska bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 7,2 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 2,6 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 29 Ekim tarihinden 16 Şubat tarihine kadar 3,6 ay boyunca sürer. Pliska bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 1,5 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Pliska bölgesi coğrafi koordinatları 43,367° enlem, 27,117° boylam ve 160 m yüksekliktir.

Pliska bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından yalnızca az miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 105 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 169 metre kadardır. 16 kilometre çapında yükseklikte yalnızca az miktarda varyasyon gösterir (408 metre). 80 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (1.129 metre).

Pliska bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%86) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%70) ve ağaçlar (%18) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%57) ve ağaçlar (%31) ile kaplıdır.