Çelebi Bölgesinde Yıl Boyu İklim ve Hava Durumu Türkiye

Çelebi bölgesinde yazlar ılık, kurak ve açık ve kışlar dondurucu, karlı ve parçalı bulutlu. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -6°C ila 29°C arasında değişiklik gösterir ve nadiren -14°C altında ve 34°C üzerinde olur.

Kumsal/havuz skoruna göre, sıcak hava aktiviteleri açısından Çelebi ziyaretinde yılın en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos sonuna

Ilık mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 8 Haziran tarihinde başlayıp 17 Eylül tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 24°C üzerindedir. Çelebi bölgesindeki en sıcak ay Temmuz ayıdır; bu ayda ortalama yüksek sıcaklık 29°C iken düşük sıcaklık 14°C düzeyindedir.

Soğuk mevsim 3,3 ay uzunluğundadır ve 28 Kasım tarihinde başlayıp 6 Mart tarihine kadar sürer, günlük ortalama yüksek sıcaklık 8°C altındadır. Çelebi bölgesindeki en soğuk ay Ocak ayıdır; bu ayda ortalama düşük sıcaklık -6°C iken yüksek sıcaklık 3°C düzeyindedir.

Çelebi bölgesinde gökyüzünün bulutlarla kaplı olma durumu yüzdesinin ortalaması yıl boyunca aşırı mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Çelebi bölgesinde yılın gökyüzünün daha açık olduğu zamanı 26 Mayıs civarında başlar ve 4,3 ay boyunca sürüp 4 Ekim civarında sona erer.

Çelebi bölgesinde yılın en açık ayı Ağustos ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %98 oranında açıktır, çoğunlukla açıktır veya parçalı bulutludur.

Yılın daha bulutlu olan zamanı 4 Ekim civarında başlayıp 7,7 ay boyunca sürer ve 26 Mayıs civarında biter.

Çelebi bölgesinde yılın en bulutlu ayı Aralık ayıdır; bu ay boyunca gökyüzü %51 oranında kapalıdır veya çoğunlukla bulutludur.

Yağmurlu gün en az 1 milimetre sıvı veya sıvıya eşdeğer yağışın olduğu bir gündür. Çelebi bölgesinde yağmurlu gün ihtimali yıl boyunca değişiklik arz etmektedir.

Yağmurlu mevsim 7,9 ay boyunca 22 Ekim tarihinden 17 Haziran tarihine kadar sürer ve herhangi bir günün yağmurlu olma ihtimali %14 oranından yüksektir. Çelebi bölgesinde en çok yağmurlu günün olduğu ay 6,4 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Nisan ayıdır.

Kurak sezon 17 Haziran tarihinde başlayıp 22 Ekim tarihine kadar 4,1 ay sürer. Çelebi bölgesinde en az yağmurlu günün olduğu ay 1,5 gün ortalamasıyla en az 1 milimetre miktar yağışın olduğu Ağustos ayıdır.

Yağışlı günler arasından, yalnızca yağmur, yalnızca kar veya bu ikisinin bir karışımını içeren günler arasında ayrım yapıyoruz. Çelebi bölgesinde yalnızca yağmurun en fazla sayıda gün olduğu ay Nisan olup, ortalama yağış 6,3 gün düzeyindedir. Bu kategorizasyona dayanarak yıl boyunca görülen en yaygın yağış formu yalnızca yağmur olup 28 Nisan tarihinde %24 ile en yüksek olmaktadır.

Yağış miktarı

Yalnızca aylık toplamları değil, aylar içerisindeki varyasyonu da göstermek için yılın her bir gününü merkez alan hareketli 31 günlük dönemler üzerinden yağış miktarı gösterilmektedir. Çelebi aylık yağış miktarında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın yağmurlu dönemi en az 13 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 9,6 ay boyunca 20 Eylül tarihinden 6 Temmuz tarihine sürmektedir. Çelebi bölgesinde en yağmurlu ay Nisan olup, ortalama yağış 30 milimetre düzeyindedir.

Yılın yağmursuz dönemi 6 Temmuz tarihinden 20 Eylül tarihine kadar 2,4 ay boyunca sürmektedir. Çelebi bölgesinde en az yağmurlu ay Ağustos olup, ortalama yağış 7 milimetre düzeyindedir.

Kar Yağışı

Yağmur miktarında olduğu gibi kar yağışını yılın her bir gününü merkez alan ve 31 günlük hareketli dönemlerle göz önünde bulunduruyoruz. Çelebi aylık kar yağışında biraz mevsimsel varyasyonlar bulunmaktadır.

Yılın karlı dönemi en az 25 milimetre miktarında hareketli 31 günlük yağış miktarı ile 3,6 ay boyunca 30 Kasım tarihinden 16 Mart tarihine sürmektedir. Çelebi bölgesinde en kar yağışlı ay Ocak olup, ortalama kar yağışı 89 milimetre düzeyindedir.

Yılın karsız dönemi 16 Mart tarihinden 30 Kasım tarihine kadar 8,4 ay boyunca sürmektedir. Yılın en az kar yağışı 0 milimetre ortalama toplam birikmesiyle 22 Temmuz günü civarına denk gelmektedir.

Çelebi gün uzunluğu yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik arz etmektedir. 2024 yılında en kısa gün 21 Aralık tarihinde 9 saat 23 dakika gün ışığıyla gerçekleşirken en uzun günü ise 20 Haziran tarihinde 14 saat 58 dakika gün ışığıyla gerçekleşir.

En erken gün doğumu 14 Haziran tarihinde 05:18 saatindedir ve en geç gün doğumu ise 5 Ocak tarihinde 2 saat 48 dakika sonra 08:06 saatindedir. En erken gün batımı 6 Aralık tarihinde 17:22 saatinde ve en geç gün batımı 27 Haziran tarihinde 2 saat 55 dakika sonra 20:17 saatindedir.

2024 yılında Çelebi bölgesinde Yaz saati uygulaması (YSU) yapılmamaktadır.

Aşağıdaki rakam 2024 yılı için olan kilit ay verilerinin kısa bir temsilini sunmaktadır. Yatay eksen günü, dikey eksen günün saatini göstermektedir. Renkli alanlar ise ayın ufuk çizgisinin üstünde olduğu zamanları ifade etmektedir. Dikey gri çubuklar (yeni Aylar) ve mavi çubuklar (dolunaylar) kilit Ay evrelerini göstermektedir.

Nem rahatlık düzeyleri için çiylenme noktasını baz alınmıştır zira terin tenden buharlaşıp buharlaşmayacağını ve böylece vücudu serinletip serinletmeyeceğini belirlemektedir. Düşük çiylenme noktaları daha kuru hissi verirken yüksek çiylenme noktaları daha nemli hissi vermektedir. Gece ve gündüz arasında normalde önemli oranda değişiklik arz eden sıcaklıktan farklı olarak çiylenme noktası daha yavaş değişim gösterir ve böylece sıcaklık gece düşebiliyorken genelde bunaltıcı bir günün ardından bunaltıcı bir gece gelir.

Çelebi bölgesinde nem rahatlık düzeyinin bunaltıcı, basık veya dayanılmaz olduğu zaman yüzdesiyle ölçülen, hissedilen nem oranı yıl boyunca önemli ölçüde değişiklik göstermez ve yıl boyu %0 düzeyiyle neredeyse sabit kalır.

Bu bölümde yerden 10 metre yükseklikteki geniş alan saatlik ortalama rüzgar hızları tartışılmaktadır. Herhangi bir lokasyonda deneyimlenen rüzgar yerel topografyaya ve diğer faktörlere çok bağımlıdır ve anlık rüzgar hızı ve yönü saatlik ortalamalardan çok daha fazla değişkenlik göstermektedir.

Çelebi ortalama saatlik rüzgar hızı yıl boyunca hafif mevsimsel varyasyonlar gösterir.

Yılın daha rüzgarlı olan dönemi 12,8 kilometre/saat düzeyinin üstünde ortalama rüzgar hızıyla 13 Ocak tarihinden 12 Nisan tarihine kadar 3,0 ay boyunca sürer. Çelebi bölgesinde yılın en rüzgarlı ayı Şubat ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 14,3 kilometre/saat olmaktadır.

Yılın en sakin zamanı 12 Nisan tarihinden 13 Ocak tarihine kadar 9,0 ay boyunca sürmektedir. Çelebi bölgesinde yılın en sakin ayı Mayıs ayıdır ve bu dönemde ortalama saatlik rüzgar hızı 11,5 kilometre/saat olmaktadır.

Çelebi bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir.

Rüzgar genelde batı yönünden 23 Mart tarihinden 7 Mayıs tarihine 1,5 ay boyunca en yüksek %34 ile 9 Nisan tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde kuzey yönünden 7 Mayıs tarihinden 15 Ekim tarihine 5,3 ay boyunca ve 22 Ekim tarihinden 28 Ekim tarihine 6,0 gün boyunca en yüksek %56 ile 9 Temmuz tarihinde esmektedir. Rüzgar genelde güney yönünden 28 Ekim tarihinden 23 Mart tarihine 4,8 ay boyunca en yüksek %43 ile 1 Ocak tarihinde esmektedir.

Havanın Çelebi bölgesinde yıl boyunca ne kadar iyi olduğunu ölçmek için iki seyahat skoru hesaplaması yapıyoruz.

Turizm skoru açık, yağmursuz günleri ve 18°C ila 27°C arasındaki hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak Çelebi bölgesini genel açık hava turist aktiviteleri açısından ziyaret etmek için en iyi zaman Haziran ortasından Eylül ortasına, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının üçüncü haftası.

Kumsal/havuz skoru açık, yağmursuz günleri ve 24°C ila 32°C arasında hissedilen sıcaklıkları tercih etmektedir. Bu skora bağlı olarak, sıcak hava faaliyetleri açısından Çelebi ziyaretinin en iyi zamanı Temmuz başından Ağustos sonuna, en yüksek skoru alan ise Ağustos ayının ilk haftası.

Metodoloji

Analiz yapılan dönemde (1980 ila 2016 arasında) 08:00 ila 21:00 arasındaki her saatte hissedilen sıcaklık, bulut örtüsü ve toplam yağış için bağımsız skorlar hesaplanır. Bu skorlar tek bir saatlik bileşik skor olarak birleştirilmekte ve daha sonra günlere toplanmakta ve analiz dönemindeki tüm yıllar için ortalaması alınıp düzleştirilmektedir.

Bizim bulut örtüsü skorumuz tam açık gökyüzü için 10'dur ve neredeyse tamamen açık gökyüzü için 9 ve tamamen kapalı gökyüzü için 1 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Söz konusu saati merkez alan üç saatlik yağışa dayalı olan yağış skorumuz1 milimetre hiç yağış olmamasına 10 skoru vermektedir. Bu skor çok az yağış için 9 ve 1 milimetre ve daha fazlası yağış için 0 olacak şekilde doğrusal olarak azalmaktadır.

Bizim turizm sıcaklık skorumuz 10°C altında hissedilen sıcaklıklar için 0, 18°C için doğrusal olarak 9'a, 24°C için 10'a yükseltmekte ve 27°C için doğrusal olarak 9'a ve 32°C daha sıcak dereceler için 1'e düşmektedir.

Bizim kumsal/havuz sıcaklık skorumuz 18°C altındaki hissedilen sıcaklıklar için 0, 24°C için doğrusal olarak 9'a ve 28°C için 10'a yükselmekte ve 32°C için doğrusal olarak 9'a ve 38°C ve daha yüksek dereceler için 1'e düşmektedir.

Yetiştirme sezonu tanımları dünya çapında farklılık gösterir ancak bu raporda yıl içerisinde (Kuzey Yarımküre için takvim yılı, Güney Yarımküre için ise 1 Temmuz tarihinden 30 Haziran tarihine kadar) en uzun ve sürekli donma dışı sıcaklı dönemleri (≥0°C) olarak tanımlanmaktadır.

Çelebi bölgesindeki yetiştirme sezonu normalde 5,6 ay boyunca (171 gün) yaklaşık 27 Nisan tarihinden 14 Ekim tarihine kadar sürer ve nadiren 8 Nisan tarihinden önce veya 16 Mayıs tarihinden sonra başlayıp nadiren 25 Eylül tarihinden önce veya 2 Kasım tarihinden sonra sona erer.

Yetiştirme derecesi günleri bitki ve hayvan gelişimini tahmin etmede kullanılan yıllık bir ısı birikme ölçeğidir ve maksimum bir sıcaklık düzeyinin üzerindeki herhangi bir fazlalığı göz ardı ederek baz bir sıcaklık üzerindeki sıcaklık entegrali olarak tanımlanmaktadır. Bu raporda taban 10°C tavan ise 30°C olarak kabul edilmektedir.

Yalnızca yetiştirme derecesi günlerine dayanarak, Çelebi bölgesinde bahar çiçekleri ilk 16 Nisan civarında ortaya çıkarken nadiren 3 Nisan tarihinden önce veya 2 Mayıs tarihinden sonra çıkar.

Bu bölüm geniş bir alan üzerinde yüzeye ulaşan toplam günlük kısa dalga güneş enerjisini ele almaktadır ve bunu yaparken günün uzunluğu, Güneşin ufuk çizgisi üstündeki yüksekliği, bulut ve diğer atmosferik bileşenler tarafından emilim üzerinde mevsimsel etkileri göz önünde bulundurmaktadır. Kısa dalga radyasyonu görünür ışın ve ultraviyole radyasyon içermektedir.

Ortalama günlük kısa dalga güneş enerjisi yıl boyunca aşırı mevsimsel değişiklikler gösterir.

Yılın daha güneşli olan dönemi metrekare başına 7,1 kWh düzeyinin üstünde günlük ortalama olay kısa dalga enerjisiyle 19 Mayıs tarihinden 26 Ağustos tarihine kadar 3,2 ay boyunca sürer. Çelebi bölgesinde en güneşli ay Temmuz ayıdır ve bu dönemde ortalama 8,2 kWh olmaktadır.

Yılın daha karanlık olan dönemi metrekare başına 3,3 kWh düzeyinin altında günlük ortalama kısa dalga enerjisiyle 1 Kasım tarihinden 15 Şubat tarihine kadar 3,5 ay boyunca sürer. Çelebi bölgesinde en karanlık ay Aralık ayıdır ve bu dönemde ortalama 2,1 kWh olmaktadır.

Bu rapor için Çelebi bölgesi coğrafi koordinatları 39,464° enlem, 33,524° boylam ve 1.247 m yüksekliktir.

Çelebi bölgesinin 3 kilometre çapındaki topoğrafyada yükseklik açısından çok önemli miktarda varyasyon bulunur ve maksimum yükseklik değişimi 432 metre iken ve deniz seviyesinden ortalama yüksekliği ise 1.222 metre kadardır. 16 kilometre çapında çok önemli miktarda varyasyon gösterir (792 metre). 80 kilometre çapında büyük miktarda varyasyon gösterir (1.378 metre).

Çelebi bölgesinin 3 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%58), çayır (%28) ve seyrek bitki örtüsü (%10) ile kaplıyken, 16 kilometre yakınındaki alan ekili arazi (%75) ve çayır (%13) ile ve 80 kilometre yakınındaki alan ise ekili arazi (%62) ve çayır (%13) ile kaplıdır.